En büyük sıkıntılardan birinin stres ve akılla ilgili sorun olduğunu hemen herkes kabul eder. Tarihte de psikolojik sorunların çözümü için ciddi uğraşlar verilmiştir.
Kapadokya bölgesinde bulunan yer altı şehirlerinde psikolojik sorunları olan insanlar için tedavi olacakları hücreler bulunduğuna dair kayıtlar bulunmaktadır. Yine Edirne ilimizde bulunan II. Bayezid Külliyesinde akıl hastaları ve psikolojik sorunları olan insanlar için şifahenedeki uygulamalarla ilgili çok önemli bulgular bulunmaktadır.
Sağlık Tarımı veya Sosyal Tarım olarak nitelendirebileceğimiz AB projesi çerçevesinde bu konu üzerinde yeni bakış açıları geliştirilmeye çalışılıyor. Türkiye, Polonya, Belçika, İtalya, İspanya'dan uzmanların katıldığı toplantıda, sağlık tarımı alanında neler yapılabileceğine dair önemli tartışmalar gerçekleştirildi. Bu alanda yapılacak eğitim ve uygulama çalışmalarıyla psikolojik sorunu olan insanlarımıza önemli hizmetler sunulabilecek.
Psikolojik rahatsızlıkların tedavisinde hayvanların faydaları bilimsel olarak tam anlamıyla kanıtlanmamış olmakla birlikte, hayvanların eşlik ettiği terapiler dünya çapında giderek daha fazla rağbet görmektedir.
Terapistlerin çok fazla başarılı olamadığı alanlarda köpekler çoğu zaman yardımcı olabilmektedir. Köpekler insanları gülümsetebilmekte ve onların güvenini kazanabilmektedirler. Hayvanlar ve sahiplerinin huzurevlerindeki terapilere katılması yaşlı insanları kendine getirebilmekte, gününü daha huzurlu bir şekilde geçirmesini sağlamaktadır.
Evcil hayvanların insanların ruh sağlığına iyi geldiği kesin olarak kabul edilmektedir. Araştırmalar, ev kedileri ve köpeklerinin, sahiplerinin kan dolaşımına olumlu etkide bulunduğunu göstermektedir Kedi, köpek veya evde bakılan kuş ve diğer evcil hayvanların sahiplerinin stresle baş etmelerine de destek oldukları bilinmektedir.
Atlarla terapi, son zamanlarda özel ilgiye ihtiyacı olan insanlar için ata binme derslerini de içeren bir tedavi yöntemi olarak kullanılmaktadır. Özellikle spastik çocukların gelişiminde ata binme çok etkili bir uygulamadır. Atın hareketlerinin yarattığı his, kişinin kendini iyi hissetmesine yardımcı olmaktadır.
Can Şenliği dizisini geçmiş dönemde bilmeyen yoktur. Nail Abbas'ın 1974 yılında yayınlanan romanı daha sonra TRT'de dizi film olarak gösterilmiştir. Romanın kahramanı, yaşlı bir köylü olan Hüseyin Ağa'dır. Hüseyin Ağa'nın sıkıntıları, yalnızlığı, bağında bekçilik ettiği Nail Bey'e anlattığı geçmişi romanın konusunu oluşturmaktadır. Romana adını veren Can Şenliği, Hüseyin Ağa'nın yalnızlığını paylaştığı eşeğidir. Bir hayvanın belli yaşlarda insanın yaşamına bu kadar ortak olması, yalnızlığını ortadan kaldırması bilimsel olarak çalışmaya değer bir ortaklıktır.
Proje kapsamında ziyaret ettiğimiz çiftlikte çok daha farklı uygulamalara da şahit olduk. Sebze ve meyve yetiştiriciliğinin, tavukların, alpakaların, ördeklerin, tavus kuşlarının zihin gelişiminde ne kadar etkili olduğunu gördük. Dünyada yeni gelişen bu sağlık tarımının ülkemizde de yaygınlaşması beklenmektedir. Bu alanda hasta sayımız bir çok Avrupa ülkesinin nüfusundan fazla görünmektedir.
Harun Baytekin