Temizlik imandan gelir deriz ama ne yazık ki bu alanda sınıfta kalıyoruz.
Umumi alanlarda temizliğin neredeyse dibine vuruyoruz. Piknik ve mesire alanları kağıt ve poşet panayırına dönüyor. Arazilerimiz ve yol boyları ha keza. Netice itibariyle hemen her alanda temizlikten bir haber yaşayıp gidiyoruz.
Temizlik konusunda sınıfta kaldığımız için AB ülkelerine süt ve süt ürünleri satışında çok ciddi sıkıntılar yaşıyoruz. Aslında satamıyoruz desek daha doğru olur. Gerçi onların hayvansal üretim maliyetleri bizdekine göre oldukça düşük ama yine de satılacak ürün bulmak zor değil.
Sokak sütü satışıyla ilgili düzenlemeler son zamanlarda epey hızlandı. Çok büyük farklılıklar olmamakla birlikte, hastalıktan ari işletmeler, kurallara uygun bir şekilde açık süt satabilecekler. Ancak genel anlamda hijyen konusunda çok dikkatli olmak gerekmektedir. Açık süt satışında, hijyen ön plana çıkmaktadır.
Gerek küçükbaş, gerekse büyükbaş hayvan yetiştiriciliğinde en önemli sorunların başında hijyen gelmektedir. Büyükbaş hayvan yetiştiriciliği her geçen gün daha modern tesislerde yapılmakla birlikte, sütte hijyen sorunu azalmadan devam etmektedir. Özellikle kış aylarında ahır ve ağılların avluları diz boyu çamur içinde kalmaktadır. Yatıp kalkan hayvanların memelerinde mikrobik faaliyetler için uygun ortamlar oluşmaktadır. Her ne kadar sağım makinayla yapılsa ve sağımdan önce düzenli bir şekilde yıkansa da süte habtalık yapıcı etmenler fazlasıyla geçmektedir. Özellikle sağımdan sonra ineklerin yatmaya yönelmesi bu sorunu daha da artırmaktadır.
Ağıllarımız hijyen koşullarını sağlamadan çok uzaktır. Koyun ve keçi sütünde hijyen sorunu çok daha yüksek düzeylerdedir. Makinalı sağımın yaygınlaşmaması, ağılların su kaynaklarından uzak oluşu sağım öncesi meme temizliğinde sorun yaratmaktadır. AB standartlarına bu haliyle kavuşmanın imkânsızlığı bir yana, kendi insanımız için çaba sarf etmemiz gerekmektedir aslında.
Hijyen konusunda sınıfta kaldığımız noktalardan biri de sütün soğuk zincirde naklidir. Her ne kadar soğutma tankları hızla yaygınlaşıyor olsa da, sütün kısa sürede soğuk tanka alınmasında sorunlar yaşanmaktadır. Modern ahırlarda soğuk zincire taşıma sorunu ortadan kaldırılmıştır. Ancak ağıllar yerleşim yerlerinden uzakta olduğu için, sütün soğutma tanklarına taşınması gecikmektedir.
Sütün sağımı esnasında bakteriyel etmenler ne kadar düşük olursa, sütün işleninceye kadar geçen sürede sağlıklı muhafazası mümkün olmaktadır. Aksi halde bulaşıklığın yüksek olduğu durumlarda, soğuk zincir etkisi zayıflamaktadır.
Sütün üretim süreci ve üretim esnasında üreticinin hassasiyeti ve ciddiyeti önemlidir. Tüketecek insanları düşünmesi, mesleğinin insanları beslemek tabanında ne kadar önemli olduğunu hissetmesi gerekir. Üretici ekonomik koşullar ne olursa olsun, gelirler düşerse düşsün, işinin hakkını verdiği takdirde sağlıklı ürün üretecektir. Bunu yapıyor aslında üreticimiz. Sadece birkaç önemli noktaya hassasiyet gösterirse, bilmeli ki elindeki ürünü daha da kıymetlenecektir.