Marketlerde sertifikalı ürünler satılmakla birlikte semt pazarlarında sertifikalı olmayan, güvene dayalı, iknaya dayalı satışlar tam gaz devam ediyor. Genellikle organik yemlerin kullanılması gereken organik tavuk yetiştiriciliği, iyi gelir getirdiği için, bir çok meraklı tarafından da yapılmaya çalışılıyor. Bununla birlikte, organik tavuk yetiştiriciliğinde uyulması gereken bazı kurallar bulunmaktadır. Sadece serbest yetiştiricilikle organik tavuk eti veya yumurtası elde etmek son derece zordur. Zaten sertifikalı üretim yapmak gerekirse, sertifikasyon kuruluşuna müracaat edip, belirli dönemlerde denetimden geçme zorunluluğu bulunmaktadır.

Organik tavuk yetiştiriciliğinde, mera ve gezinti alanları önem arz etmektedir. Hayvan refahını artıran organik üretim sisteminde en önemli özellik, tavuk başına düşen mera alanlarının kurallarına uygun olarak ayrılmasıdır. Organik tavuk meraları tesis edilirken, rastgele bitki türleri yerine, tavukların beslenmesine destek olacak türleri seçmek gerekmektedir. Tavuklar selülozu sindiremeyen hayvanlardır. Mera tesisinde kullanılan türlerde de çok fazla tercihi bulunmamaktadır. Bu nedenle proteince zengin baklagillere karışımlarda daha fazla yer vermekte yarar vardır.

Organik tavuk merası tesislerinde çimin tamamen kazınmaması için, uygun türler yanında tavuk başına düşecek alan da dikkate alınmalıdır. Yumurta tavukları için 6 hayvana 1 metrekare kapalı alan hesap edilirken, tavuk başına 4 metrekare gezinti alanı hesap etmek gerekmektedir. Yine bu alanda sağlıklı yeşil alan tesis edilmelidir. Organik et tavuğu yetiştiriciliğinde ise 10 tavuğa 1 metrekare kapalı alan hesap edilirken tavuk başına 2.5 metrekare açık gezinti alanı hesap edilmelidir.

Gezici barınaklar da tesis etmek mümkündür organik tavuk yetiştiriciliğinde. Bunun için hazırlanan römorklarda, tavuk başına düşen kapalı alan hesabı sabit sistemlerdekine benzer olarak belirlenmektedir. Çift dingilli bir römorkla, kasayı biraz uzatmak suretiyle yaklaşık 150 adet yumurta tavuğu veya etlik piliç gezdirilebilir. Her gün farklı meralara gezdirmek suretiyle verimli ve karlı bir organik tavukçuluk yapmak mümkündür. Gezici tavuk yetiştiriciliğinde dikkat edilecek en önemli husus, sentetik kimyasal kullanılan tarım alanlarından uzak durmaktır. Gezinti alanı olarak hesap edilecek alanlar fazlasıyla bulunabilir. Diğer bir hususta römorkta yemleyip tavukların geri dönmesini garanti altına almaktır.

Beslemede ise dikkat edilecek hususların başında meradan yararlanma oranı gelmektedir. Sinek ve böcek zenginliği iyi olan meralarda tavuklar günlük ihtiyacının % 40'ını karşılayabilmektedirler. Ancak bu oran genellikle % 30'larda kalmaktadır. Geri kalan ihtiyacın organik yemlerle karşılanması gerekir.
Hesabı basit, sertifikalı organik yumurta 1 liradan alıcı bulmaktadır. Organik tavuk eti ise 40 liraya kadar çıkmaktadır. Bir tavuk günde meranın dışında 80-100 gram yem tüketmektedir. Organik etlik piliç yetiştiriciliğinde de 120 günde tavuk başına toplam 7-8 kg yem tüketilmektedir. Son derece karlı bir iş değil mi? 

Pr.Dr. Harun Baytekin

Tarla Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi