Aydınılar olarak hep hayıflanırız:"Kestanenin % 65'ini Aydın olarak biz üretmekteyiz ancak Bursalılar kestane şekerini imal ederek bu şöhretimizi elimizden aldılar."
Evet, yılardır yazdığımız gibi hala Aydın ili ürettiği tarım ürünlerini işleyip, paketleyip, markalaştırıp tükticinin önüne koyabileceği,"tarıma dayalı endüstri" yi bir türlü hayata geçirememiştir.
Aydın dağlarında ve Menteşe dağlık yöresinde üretilen kestanemiz maalesef dökme olarak en alt fiyat çizgisinden satılmaktadır.
Konumuzu ele alırken kestane konusunda ansiklopedik ve teknik bilgler de verelim ki bu güzel meyveyi üretmeye niyetli olan çiftçilerimizin hafızalarının bir köşesnde ön bilgi larak hazır bulunsun.
Kestane könusunda güzel bir sunumu bulunan Prof Dr. Nurgül TÜREMİŞ'in bu konudaki çalışmasını öne çıkararak önce kestane ve çeşitlerini tanıtalım.
"Kestaneler tür olarak sınıflandırılırken genellikle Avrupa, Çin,Japon ve Amerkian kestaneleri olarak gruplara ayrılmaktadır.Bunun yanında Anadolu'nun yerli kestane türlerini de dile almak gereklidir."
"Kestane Anadolu'da Doğu Karadeniz'den başlayarak, tüm Karadeniz boyunca yayılmakta, Marmara çevresi ve Batı Anadolu'dan Antalya kıyılarına kadar ulaşmaktadır."
Niçin kestane dedidğimizde ise sorunun cevabı besin içeriğinde yatmaktadır.
"Taze kestane meyvesinde; % 40-45 oranında karbonhidrat , % 5 yağ , % 5 protein , % 40-45 nem bulunur.
Kestanenin yağ içeriği düşük, kolestrol içeriği sıfırdır.
Düşük oranda Na, yüksek oranda K içerir.
Orta düzeyde, ancak yüksek kalitede proteine sahiptir. Bu nedenle, kaliteli ve enerji verici bir besindir.
. Kestane çiçekleri, bal elde edilmesinde arıcılık bakımından önemlidir.
. Ağacının çeşitli kısımlarından, dericilikte önemli olan tanen elde edilir.
. Kestanenin odun ve kabuğunda % 6-12 oranında tanen bulunur.
. Dayanıklı olan odunu çeşitli amaçlarla kullanılır."
Peki kestane nasıl tüketilmektedir?
. Kestane meyveleri taze olarak suda veya sütte pişirilmiş, ateşte közlenmiş olarak tüketildiği gibi, işlenmiş olarak da tüketilir.
. Kurutulmuş kestanelerden elde edilen un, İspanya'da "kestane ekmeği" ve bunun yanı sıra, bazı özel yemek ve çorbaların yapımında kullanılır.
. Birçok geleneksel et yemeğinin yapımında da kullanılır.
. Garnitür ya da salatalarda
. Kestane şekeri, kestane pastası, kestane pudingi, kestaneli dondurma, çikolatalı kestane tatlısı, kestane püresi ve kestane konservesi.
NAİM ÖZDAMAR
AYDIN / BUHARKENT ZİRAAT ODASI BAŞKANI