Aydın Ticaret Borsası'nın kestane ile lgili raporu biliglerine göre kestane ılıman iklim meyvesidir.
"Kestane sıcak ve ılıman iklim koşullarında yetişir. Nispi nemi yüksek yerlerden hoşlanır. Donlara duyarlıdır. Kirli hava şartlarına ve rüzgara dayanıklıdır.Dünya geneline baktığımızda Türkiye kestane üretiminde önemli bir yere sahiptir. Fakat Türkiye'nin son 30 yıllık zaman dilimindeki kestane üretimi incelendiğinde önemli değişiklikler olduğu görülür. Kestane yetiştiriciliğinin büyüyüp gelişmesini engelleyen, hatta üretimi gittikçe azaltan en önemli etkenler kestanenin iki hastalığı olan Mürekkep Hastalığı ve Kestane Dal Kanseridir."
Ülkemiz kestane üretimini alan ve miktar olarak ele aldığımızda ilk beş il şu şekilde karşımıza çıkmaktadır:
İller Üretim (ton) Alan (da)
Aydın 20.989 63.970
Kastamonu 10.321 3.279
İzmir 10.176 25.257
Sinop 4.242 96
Manisa 2.493 3.850
Tabloda görüleceği gibi "kestane şekeri" imalatı le tanınan Bursa üretimde yer almamakta, Bursalı girişimci ve imalatçılar diğer üretic illerin tarıma dayalı endüstrilerini kuramamaları nedeniyle üretimin sırtından işin kaymak gelirini elde etmekteler.
Aydın ülke kestane üretiminde ilk sırada yer almasına rağmen, kestaneyi hala dökme olarak pazarladığından dolayı gelirin çok az bir kısmını alabilmektedir.
Peki Aydın için bir zenginlik olan kestane üretiminin artırılması için neler yapalım?Buu soruya cevabı Aydın Ticaret Borsası'nın raporunda bulmaktayız:
- Kanser hastalığını önlemeye dönük tedbirler alınmalıdır. Ağaçlardan kaliteli ürün elde edilebilmesi için ağaçların aşılanması gerekmektedir
- Kestane meyvesinde Aydın ilinin önemine dair bilinç arttırılmalıdır.
- Kestanenin gelişmiş olduğu ülkelerdeki ürün çeşitliliği ülkemizde bulunmadığı için bu ürün kışın tüketilmesi zorunlu bir meyve olmaktan ileri gidememektedir.
- Hasat aşamasında kestanenin tamamen olgunlaşıp yere düşmesini beklemek, alanların yerleşim yerlerine uzak olması, düşen meyvenin yuvarlanıp kaybolması veya hayvanlar tarafından yenmesi gibi nedenlerle ekonomik görülmemektedir. Olgunlaşmadan hasat edilen meyveler genellikle sırıklarla düşürülerek toplanmakta, bu ise ağaçların zedelenmesine, çubuklar yoluyla hastalıkların ağaçtan ağaca yayılmasına ve erken toplanan meyvelerde kalite kaybına neden olmaktadır.
- Yere düşürülen kestane meyvelerinin daha rahat toplanması için ağaçların dipleri diri ve ölü örtüden temizlenmekte, bu ise zamanla ağaç altındaki toprak örtüsünün kaybolmasına ve erozyona sebep olmaktadır.
NAİM ÖZDAMAR
AYDIN / BUHARKENT ZİRAAT ODASI BAŞKANI