Gümrük Ve Ticaret Bakanlığı'nın 2017 pamuk raporu verilerine dayanarak fiyat tahminleri yapmaya çalışacağız.

"Uluslararası Pamuk İstişare Komitesi (ICAC)'nin verilerine göre, içinde bulunduğumuz sezonda Türkiye'nin, pamuk ekim alanı yönünden Dünyada dokuzuncu, birim alandan elde edilen lif pamuk verimi yönünden beşinci, pamuk üretim miktarı yönünden sekizinci; pamuk tüketimi yönünden dördüncü, pamuk ithalatı yönünden dördüncü ülke olduğu tahmin edilmektedir."

Dünya pamuk üretiminin son üç yıllık seyrine baktığımızda pamuk ekim alanlarında % 10'luk bir azalmanın olduğu görülmektedir.

"Uluslararası Pamuk İstişare Komitesi (ICAC) verilerine göre; 2012/13 üretim dönemi ile 2016/17 sezonu arasında dünyada ortalama 32,2 (32.186) milyon hektar alanda pamuk üretimi yapılmış olup son dönemde ekim alanlarında bir daralma yaşandığı görülmektedir. 2016/17 sezonunda pamuk ekimi yapılan 29 milyon hektar alanın % 38'i Hindistan'dadır. Ekim alanlarının genişliğinde Hindistan'ı, ABD, Çin, Pakistan ve Özbekistan izlemektedir. Türkiye pamuk ekim alanı açısından 9'uncu sırada yer almaktadır."

Üreticiler ürün tercihlerinde öncelikle ürün satış fiyatlarına dikkat etmektedirler.

Pamuk ta da son yıllarda fiyatların genellikle düşük seyretmesi ülkemizdeki pamuk alanlarının daralmasına dolayısıyla üretimin düşmesine neden olmuştur.

"30 yıllık süreçte ülkemizde pamuk ekim alanlarının seyri görülmektedir. Bu dönemde ülkemizde pamuk ekim alanları 1995/96 ile 1998/99 dönemlerinde 757 bin hektar ile zirve yapmış ancak 2000'li yıllarla birlikte hızlı bir gerileme sürecine girmiştir. Dünya pamuk fiyatlarında ciddi düşüş ve dalgalanmaların yaşandığı 2009/10 döneminde ekim alanları 420 bin hektara kadar düşmüştür. 2010/11 ve 2011/12 sezonlarındaki artışın ardından içinde bulunduğumuz sezonda 415 bin hektar seviyelerine gerilediği görülmektedir."

Pamuk ekim alanlarının ne kadar azaldığı konusunda en çarpıcı tablo Antalya ve Çukurova ile beraber Ege Bölgesinde karşımıza çıkmaktadır.
1995 yılında 2 500 (bin hektar) pamuk ekilen Ege'de bugün 945 (bin hektar) alana pamuk ekilmektedir.

"TÜİK verilerine göre 1995 yılından 2016 yılına Güneydoğu Anadolu Bölgesinde pamuk ekim alanları % 16,70 genişlerken, Ege'de % 62, Çukurova'da % 73, Antalya'da % 80 gerilemiştir. 1995 yılından 2016 yılına toplam ekim alanlarındaki daralma ise % 45 olmuştur. Özellikle Ege ve Çukurova'daki gerileme sadece oransal olarak değil hektar bazında da ciddi rakamlara karşılık gelmektedir."

"TÜİK verilerine göre 2016 yılında 434 bin hektar alanda pamuk tarımı yapılmıştır. Ekim alanlarının genişliği bakımından ilk sırayı Güneydoğu Anadolu Bölgesi almaktadır. 2016 yılında Güneydoğu Anadolu Bölgesinin tüm ekim alanları içerisindeki payı % 57 olurken Ege Bölgesinin payı % 22, Çukurova yöresinin % 17, Antalya yöresinin % 1,4 olmuştur."

Ekİm alanlarındaki istatistiklerden hareketle şu sonuca varabiliriz ki, son yıllarda pamuk fiyatlarında kısmi bir düzelme olsa da pamuk üreticisi geleceğe güvenle bakamamaktadır.

Naim ÖZDAMAR

AYDIN / BUHARKENT ZİRAAT ODASI BAŞKANI