Türkiye'de resmi rakamlara göre yılda 18 milyon ton çiğ süt üretiliyor. Çiğ sütün litresi 1,15 kuruştan hesaplandığında ise 20 milyar liraya tekabül ediyor.
Bu büyüklükteki bir piyasada kim söz sahibi olmak istemez ki? Kooperatifler , Süt Üretici Birlikleri ve Damızlık Sığır Yetiştirici Birliklerinin hepsi süt kaydı tutuyor, süt toplayıp satıyorlar. Çiğ süt piyasasında yaşanan pek çok problem var ve bu problemlerin temelinde sektördeki örgüt karmaşası ve denetim yetersizliği yatıyor.
Süt üreticilerinin en büyük sorunu ise üreticilerin ellerindeki sütleri, süt toplayıcılarına vererek sattıkları sütlerin süt toplayıcısı tarafından kayıt altına alınmasından sonra başlıyor. Üreticilerden sütleri toplayan kişiler, topladıkları sütü kendilerine kaydettirdikten sonra Bakanlık tarafından litre başına verilen desteklemeleri alarak süt üreticileri üzerinden para kazanmış oluyorlar. Bazı üreticilerin haklarını bilmemesi veya eksik bilmesi nedeniyle bu işin ticaretini yapanlar tarafından mağdur edildiğine hepimiz tanık oluyoruz.
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nca her yıl çıkartılan tebliğ kapsamında yılda 4 kez 3'er aylık dönemler halinde üreticilere çiğ süt destekleme ödemesi yapılmaktadır. Şartları ise; ürettiğin sütü Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’ndan onaylı bir süt İşletme tesisine satmak ve herhangi bir üretici örgütüne üye olmak olarak belirleniyor.
Desteklemeden faydalanmak için ise gerekenler:
-Sütü elde ettiğiniz hayvanlar sizin üzerinize olmalıdır.
-Hayvanlarınız Türkvet sistemine kayıtlı olmalıdır.
-Elde ettiğiniz süt miktarı ile hayvan sayısı uyumlu olmalıdır.
-Müstahsil makbuzu üretici adına düzenlenmiş olmalıdır.
- Müstahsil makbuzu üyesi olduğunuz üretici örgütüne zamanında verilmelidir.
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nca verilen desteklemeleri almak isteyen süt üreticileri, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’ndan ve Süt Üretici Birlikleri’nden doğru bilgiye ulaşarak bu konuda mağdur edilmelerinin önüne geçebilirler. Süt üreticileri dikkatli davranarak hem hak kaybına uğramamış olurlar hem de daha iyi bir kazanç elde edebilirler.
Hayal Senem Sayan
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı