Türk Tarımında Orta Öğretim Tarihi

Cumhuriyet kurulduktan sonra Türk tarımının geliştirilmesi, Türk çiftçisinin emeğinin değerlendirilmesi ve yaşam düzeyinin yükselmesi için yoğun çabalar harcanmıştır. Çiftçiyi topraklandırma, tarımda verimlilik, tarım endüstrisi, örnek devlet çiftliklerini kurma, tarımsal kooperatifçilik ve özellikle tarımsal eğitim ve öğretim gibi alanlarda önemli gelişmeler kaydedilmiştir. Bu faaliyetler arasında tarımsal eğitim ve öğretime büyük önem verilmiştir. Yükse öğretimin yanı sıra orta tarım öğretiminde de yoğun çabalar sarf edilmiş Ziraat okullarında yetiştirilen tarım teknisyenleri ziraat mühendisleriyle birlikte tarımsal üretimin artışında büyük çaba sarf etmişlerdir. Ziraat teknisyenler ilçelerde ulaşım olanaklarının son derece zor olduğu köylere at ve eşek sırtında ulaşarak tohum ve fidan dağıtarak teknik tarımın gelişmesine uzun yıllar katkıda bulunmuşlardır.

Cumhuriyeti kuran çağdaş kadrolar bir taraftan yüksek tarım öğretimine önemi verirken bir taraftan da üretime yönelik tarım eğitiminin öncelikle köylerden başlaması gerektiği düşüncesiyle tarımı canlandıracak, eğitim ve öğretim programları faaliyete geçmiştir.  Ziraat okullarında yetiştirilen tarım teknisyenleri ziraat mühendisleriyle birlikte tarımsal üretimin artışında büyük çaba sarf etmişlerdir. Bu kapsamdaki okullardan yüzyıldan fazla geçmişi olan bazı okullar hala eğitim vermeye devam etmektedir. 2006 yılına kadar Tarım Bakanlığına bağlı olarak eğitim-öğretim veren bu okullardan bir bölümü kapatılarak, kalan Tarım Meslek Liseleri, Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlanmıştır.

Günümüzde geleceğin mesleği olarak görülen yeni neslin tercihi tarım ve hayvancılık sektörünün kazandırılmasına yönelik tarım meslek liselerinde tarım teknolojileri alanı altında yer alan dalların yeterliliklerinin kazandırıldığı eğitim ve öğretim verilmektedir.

Tarım liseleri Sektörün ihtiyaçları, bilimsel ve teknolojik gelişmeler doğrultusunda gerekli olan mesleki yeterlilikleri kazanmış nitelikli meslek elemanları yetiştirmeyi amaçlamaktadır.  Endüstriyel sebze meyve yetiştiriciliği, tarım aletleri ve makine kullanımından tarla bitkileri yetiştiriciliği, süs bitkileri ve peyzaja ve tarım teknolojileri gibi birçok program bulunmaktadır.

Teknik Meslek Liseleri'nde 9. Sınıflarda, Türkiye genelindeki diğer liselerle aynı ders müfredatına uyan, Tarih, T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK, Coğrafya, Matematik, Fizik vb. dersleri görmektedir.

10. sınıflara geçtiklerinde ise TARIM Bölümünü seçen Teknik ve Mesleki Lise öğrencileri; Genel Tarım, Bitki yetiştirme, Tarımsal Faaliyetler, Toprak ve Bitki gibi sadece aile bahçelerinde yetiştirdikleri bitkileri değil, birçok bitkiyle tanışma fırsatı buluyorlar. (daha önce ailesiyle tarım yaptıysa bile yetiştirilen bir elin parmaklarını geçmeyecek kadar bitkiden ziyade, Dünya'daki bilgileri edinme fırsatı buluyorlar.)

11 ve 12. Sınıflarda Bahçe Bitkileri, Tarla Bitkileri, Süs Bitkileri, Tarım Alet ve Makineleri ve Peyzaj olmak üzere öğrencilerin tercihlerine göre 5 farklı dala ayrılıyor.

Burada öğrenciler ilgi alanlarına göre bu işe sevgiyle bağlı öğretmenlerin engin bilgilerinden yararlanma fırsatı buluyorlar.

Dünya; iklim değişikliği, artan dünya nüfusu, sert hava koşullarının ve su seviyelerinin artması gibi zorluklarla karşı karşıya kalmışken insan gücüne dayanan tarımın cazip, karlı veya çekici olmadığını düşünen gençlerin bu mesleğe yönelik motivasyonlarını düşürmekte ve kırsaldan kente göçe sebep olmaktadır. Dünya'nın karşılaşabileceği en büyük sorun, bin yılların oluşturduğu bu zengin topraklarda kökleriyle bağlı olan Türk çiftçisinin kalmayacak olmasıdır.

Fakat bu genç nüfusun, çevresinde teknolojiyle doğup, teknolojiyle büyütüldüğünü unutmamamız gerekir. Ve bu durumda 55 yaşında mezunluğuna hazırlanan Usta Çiftçi için haberleşme için mektup yazmak ne kadar doğal ise bitkilerin toprakta yetişebilecek en ideal fizyolojik koşullarını siber fiziksel sistemlerde görüp, toprakta yetiştirme koşullarını ona göre ayarlaması da o kadar doğal olacaktır. 

Teknoloji, tarımda bu kuşaklar arası geçişe nasıl yardımcı oluyor ve olacak?

Tarımı yavaşça teknolojik hale getirirken, kullanılan hassas tarım uygulamaları ve karar destek aygıtları gibi teknolojik buluşların faydalarını görmeye başlayan yeni kuşağın, dünyanın dört bir yanındaki tarım arazilerinde bu işe tekrar sevgiyle sarıldığını göreceğiz. Burada öğretmenlerin rolü yine çok büyük, bu geçişte bilgileriyle önderlik etmeleri, kullanılan teknolojinin çok ilerisinin görülüp, doğa kurallarına aykırı bir yöne gidilmemesi için gençleri yönlendirmeleri gerekmektedir.

Dünya'da atmosferimizi değiştirerek canlıların nefes almasını sağlayan bitkilerin büyümesini sağlayan toprak nasıl yüz yıllar alıyorsa, öğretmenlerimizin bilgi birikimlerini de yeni öğretmenlere aktarırken nasıl büyük bir sorumluluk aldıklarının bilincinde olmalılardır. Bir avuç toprağın oluşması nasıl yüzyıllar alıyor.

Tarım sadece ekonomik bir faaliyet değil, aynı zamanda sosyal, bölgesel, kültürel, ekolojik ve sağlığın korunması konusunda büyük önem taşıyan bir toplumsal süreç olarak görülmektedir.