Maliye Bakanı Bezalel Smotrich Pazartesi günü, perakende mağazalar ve süpermarket zincirlerinde devam eden süt ürünleri kıtlığını gidermek için ithal süte uygulanan gümrük vergisini altı ay daha düşürme emrini uzatmaya karar verdi.

Uzatma, Smotrich'in Ekim ayına kadar sürecek olan üç aylık bir dönem için ithal süte uygulanan yüzde 40'lık gümrük vergisinin kaldırılmasına yönelik bir emri Temmuz ayında imzalamasının ardından bile tüketicilerin son haftalarda ülke çapındaki mağazalarda boş süt raflarıyla karşılaşmaya devam etmesi nedeniyle geldi. 9. Maliye Bakanlığı, süt kıtlığının en az önümüzdeki altı ay daha sürmesini beklediğinden gümrük vergisini 7 Nisan 2024'e kadar kaldırmak için çalışıyor.

Temmuz ayında başlatılan hamle, yüksek tarifeler nedeniyle ekonomik olarak sürdürülemez olan daha ucuz ithalatı teşvik etmeyi amaçlıyordu. İsrail, Avrupa ülkelerine göre daha pahalı olan süt, yumuşak beyaz peynir ve temel ekmek gibi yerel olarak üretilen bir dizi önemli süt ürününün fiyatını düzenliyor.

Yerel süt ürünleri üreticileri, süt ürünleri üretim maliyetinin önemli bir kısmını oluşturan büyükbaş hayvanlara yönelik gıda tahıllarının fiyatının artmasından ve maliyetlerin artmasından şikayetçi. Bu yılın başlarında süt üreticileri %16'lık bir zam artışı ararken Smotrich, düzenlemeye tabi süt ürünlerinin fiyatını yaklaşık %9 oranında artırmak için son dakika anlaşmasına vardı. Bu da, pazarın %90'ından fazlasını kontrol eden en büyük üç süt ürünleri şirketi (Tnuva, Strauss ve Tara Dairy) için düzenlemeye tabi süt üretimini daha az karlı hale getiriyor.

Yılın başından bu yana İsrail'de ayda 1 ila 1,5 milyon litre süt sıkıntısı yaşandığını belirten bakanlık, üç aylık tarifelerin kaldırılmasının bir miktar süt ithalatına yol açtığını da sözlerine ekledi. Son haftalarda ülkenin en büyük süpermarket zincirlerinden biri tarafından Polonya'dan düzenli süt ithal edildiği bildiriliyor.

Bakanlık, tarifesiz altı aylık bir sürenin daha daha fazla oyuncunun ithal süt için pazara girmesine olanak tanıyacağını ve böylece süt açığının ortadan kaldırılacağını tahmin ediyor.

Smotrich, "Normal süt ithalatının mümkün olduğunu gördükten sonra ve diğer büyük perakendecilerden önümüzdeki dönemde süt ithalatı yapmayı planladıklarını anladıktan sonra süt vergisinin iptalini altı ay daha uzatmaya karar verdim" dedi. "Bu hamle, raflardaki süt kıtlığının giderilmesine yardımcı olacak ve fiyatların daha da düşmesine yol açacak."

Kaşer sertifikasının maliyetinin de hesaba katılması gerektiği göz önüne alındığında, ithalatçıların sınırlı bir süre için süt getirmeyi ekonomik ve lojistik açıdan değerli bulup bulmayacakları henüz bilinmiyor.

Smotrich, önümüzdeki altı ay içinde bakanlığının Tarım Bakanlığı ile birlikte, uzun vadede düzenli ve ucuz süt tedarikini sağlamak için reform ve yapısal çözümler de dahil olmak üzere süt piyasasına yönelik alternatifleri inceleyeceğini de sözlerine ekledi. Maliye Bakanlığı ayrıca, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun geçtiğimiz günlerde süt piyasasının rekabete açılması, kota rejimi ve fiyat kontrollerinin kaldırılması lehinde konuştuğunu kaydetti.

İsrail'de süt fiyatları hassas bir konu ve yüksek hayat pahalılığına karşı kartopu gibi kitlesel gösterilere dönüşen tepkilere yol açtı. 2011 yılında süzme peynir protestosu olarak adlandırılan protesto haftalarca süren toplumsal huzursuzluğu ateşledi ve süpermarketlerin süt ürünlerinin fiyatlarını düşürmesinin yanı sıra tüketici maliyetlerini düşürmeyi amaçlayan politika reformlarıyla sonuçlandı.