Uppsala'daki İsveç Tarım Bilimleri Üniversitesi'nden araştırmacılar, toprakta doğal olarak bulunan ve gübre olarak eklenen fosforun hassas topraklar ve yerel su sistemleri üzerindeki etkisini incelemeye devam ediyor.
Fosfor, mahsuller için temel bir besin maddesi olup, hayvan gübresi dahil birçok gübre türünün önemli bir bileşenidir. Bitki büyümesi için elzem olan fosfor, fazlasıyla çiftliklerin yakınındaki su kaynaklarının kalitesine zarar verebilir. Fosforun su sistemlerine sızması, sucul sistemlerde alg patlamalarını teşvik edebilir, bu da oksijen seviyelerinin düşmesine ve göllerdeki biyolojik çeşitliliğin azalmasına yol açabilir. Alg patlamaları, insan sağlığından yaban hayatına kadar birçok alana etki edebilir, özellikle balıkçılık ve turizm gibi ekonomilere de zarar verebilir.
Su Bilimleri ve Değerlendirme Bölümü'nde Doçent olan Faruk Djodjic, "Fosforun karadan su sistemlerine transferi her yerde eşit olmayabilir; bu, bazı arazilerin daha savunmasız olduğu anlamına gelir" diyor. "Bu hassas toprak profillerini tanımlayarak ve uygun önlemleri alarak su ve toprak kalitesini artırabiliriz."
Saskatchewan Üniversitesi'ndeki (USask) Kanada Işık Kaynağı'nın (CLS) yardımıyla Djodjic ve ekibi hassas toprakların bileşimini daha iyi anlayabilmek için örnekleri analiz edebildi.
SXRMB'den elde edilen ışın hattı verileri, araştırmacılara fosforun emilimini veya salınımını kontrol eden önemli bileşikleri tanımlama konusunda yardımcı oldu.
Djodjic, "Alüminyum bileşiklerinin fosforun toprakta tutulmasında kritik bir rol oynadığını bulduk" diyor.
Djodjic, "CLS ile çalışmak oldukça olumlu bir deneyimdi," diye ekliyor. "Sinkrotron teknolojisi, sonuçlarımızı daha iyi anlamamıza yardımcı olan ek bilgiler sunuyor."
Bu yeni çalışma, özellikle hassas topraklarda fosfor kullanımına özel önem vererek daha iyi tarımsal uygulamalara yol açabilir.
Djodjic, "Hassas topraklarla ilgili sorunlarla nasıl başa çıkılacağını çiftçilere aktarmak ve fosforun bu topraklardan su yollarına sızmasını engellemeye yardımcı olabiliriz" diyor.
phys.org