İhracatı belirgin biçimde (%20) artan tek ülke; Çin. Görüş açımızı biraz daha genişletelim ve listedeki ilk 20'ye bakalım. İhracatı belirgin biçimde artan 3 ülke daha var. Türkiye, Polonya ve Meksika. En büyük ihracat artışı ise Türkiye'de. Bu bizim için güzel bir haber ama bu yazıda dikkat çekmek istediğim ülke Çin, çünkü Çin hükümeti "China Manufaturing 2025" isimli bir planı yakın geçmişte devreye soktu. 2025'te ilk fazı, 2049'da final fazı devreye girecek bu plan, Çin'in "Endüstri 4.0"ı olarak tanımlanıyor. Nihai amaç, Çin'i üretimde dünya lideri yapmak. Ellerinde işgücü var, maden var (Çin, sayısız ileri teknoloji ürününde kullanılan nadir elementlerin yüzde 95'ini elinde tutuyor. Çin'in, petrol, maden ve mineraller karşılığında Afrika  ülkelerinde yatırımları var). Şimdi buna inovasyon, kalite, bilgi teknolojileri ekleyecekler. Freidman'ın dediği gibi "Çin'de yapılmıştır" söylemi, "Çin'de tasarlanmıştır"a, oradan da "Çin'de hayal edilmiştir"e doğru gidecek. Zaten Yani Çin malı ürünlerin kalitesine dair kimi söylemler tarih olacak. Hem ucuz, hem kaliteli satacaklar. 

Geçen Ekim ayında Çin'de düzenlenen CIAME Tarım Makinaları Fuarı'nda kayda değer sayıda Alman ve İtalyan firma vardı. Yabancı meslektaşlarımdan aldığım bilgi o ki; Fransa ve Rusya da bu ülkeye girmeye hazırlanıyor. Biz ise şimdilik seyrediyoruz. Okuduğum bir rapora göre Avrupalı ve Çinli firmaların önümüzdeki dönemde işbirliklerini hızla arttırması bekleniyor. Bu konuda akademisyeninden, sanayicisine hepimize görev düşüyor. Tarım makinaları sanayicilerine tavsiyem Çin'i görmeleri, Çin deneyimini yaşamaları ve firma işbirliklerine gitmeleri... Çok geç kalmadan.

Selami İleri