New York'ta 27 Eylül 2023 tarihinde gerçekleştirilecek olan BM Genel Kurulu'ndaki Bilim Zirvesi'nde SPRINT projesi, ekosistemlerdeki pestisit kalıntılarının boyutunu ve sürdürülebilir tarıma geçişin temelini ele alacak. Son 70 yılda, tarımsal üretimi artırmak için dünya çapında binlerce pestisit kullanıldı ve bu yoğunlaştırılmış tarımın yüksek verimlilik sağlamasına rağmen beraberinde bazı yan etkiler getirdiği ortaya çıkmıştır.

Ancak, ekosistemlerdeki pestisit kalıntılarına yönelik sistematik izleme programları, sadece su kaynakları ve mahsullerle sınırlı olmuş ve toprak, tortu, hava, iç mekan tozu ve insan vücudundaki kalıntılar hakkında yalnızca dağınık bilgiler mevcut olmuştur.

SPRINT projesi, Avrupa'daki tarım ekosistemlerinde ve insanlarda pestisit kalıntılarının yayılımını izlemek amacıyla Arjantin'e kadar genişletilen önemli bir girişimdir. Proje, 27 Eylül 2023'teki BM Bilim Zirvesi'nde, 2021 büyüme sezonuna ait bir izleme kampanyasının ilk sonuçlarını sunacak. Bu sonuçlar, toprak, bitki, yüzey suyu, tortu, hava ve iç mekan tozlarından alınan yaklaşık 700 kişilik idrar ve dışkı örnekleri üzerinde yapılan analizlere dayanmaktadır.

SPRINT, AB'de onaylanmış, ikame adayı olan veya artık yasaklanmış olan 200'den fazla sentetik pestisit aktif maddesine ve bunların metabolitlerine odaklanmaktadır. Farklı ortamlardaki pestisit kalıntıları, ekosistem ve insan sağlığı için tehlikeli özelliklerle bağlantılıdır ve laboratuvar testleri de etkileri belirlemektedir.

İzleme kampanyasının temel bulguları şunlardır:

• Pestisit kalıntı karışımları tüm ekosistemlerde ve insanlarda yaygın olarak bulunmaktadır.
• İnsan idrar ve dışkı örneklerinin %90'ından fazlasında en fazla 20 farklı türde pestisit kalıntısı tespit edilmiştir.
• Çevredeki yüzey suyu kaynaklarının %38'i içme suyu kalitesi kriterlerini aşmaktadır.
• Toprak örneklerinin %96'sı en fazla 20 kalıntı içeren pestisit karışımlarını içermektedir.
• Organik çiftliklerde bile pestisit kalıntıları tespit edilmektedir, bu da geçmiş uygulamalardan kalan yasaklı pestisitlerin varlığına işaret etmektedir.
• İç mekan tozunda tespit edilen kalıntıların %30'undan fazlası kanserojen olarak sınıflandırılırken, %60'ından fazlasının üreme gelişimini etkileme potansiyeline sahip olduğu belirlenmiştir.

Proje lideri Violette Geissen, SPRINT projesinin sonuçlarının AB'nin pestisit kullanımı ve riskini azaltma hedefleri doğrultusunda karar alıcıları bilgilendireceğini ve gelecekteki düzenlemelerde dikkate alınabilecek yeni risk göstergesi sistemine katkı sağlayacağını ifade etmiştir. Bu verilerin, sürdürülebilir tarıma geçiş için acil önem arz eden pestisit riskini azaltmada önemli bir adım olduğu vurgulanmaktadır.