Edirne İli Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği'nin 'Halk Elinde Küçükbaş Hayvan Islahı Ülkesel Projesi' (Karacabey Merinosu Koyun Irkı) Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından onaylandı.
Birliğin Yönetim Kurulu Başkanı Şenol Günday'ın verdiği bilgiye göre, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı adına Edirne İli Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, Trakya Üniversitesi, Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği ve Yetiştirici işbirliğinde gerçekleştirilecek proje yetiştirici elindeki 6 bin baş anaç koyun ve 300 baş koç ile start aldı. Başkan Günday, liderliğini Trakya Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Genetik ve Biyomühendislik Bölümü'nden Yrd. Doç. Dr. Süleyman Kök'ün yürüteceği projenin 5 yıl süreceğini belirterek, şunları söyledi:
PROJENİN HEDEFLERİ
"Yetiştirici sorunlarının belirlenmesi ve doğru olarak bilinen yanlışların ortadan kaldırılması, Yetiştirici tarafından ırk özellikleri göz önüne bulundurulmadan farklı ırklardan seçilen damızlık koçların, sürülerde oluşturduğu genetik karışıklığı önlemek, Karacabey merinosu damızlık ebevenylerin ırk özelliklerini gelecek generasyonlara (oluşan yeni sürüye) aktarmak, Damızlık değeri iyi Karacabey merinosu koçların sürüler arası değişimini organize ederek akrabalılığın sakıncalarından koyun sürülerini korumak, Sürülerde Karacabey merinosunun ırk özelliğini sürdürebilir hale gelmesi için; kasaplık kuzuların 40 kg'lık canlı ağırlığa 4 ay veya daha kısa sürede ulaşmalarını sağlamak, Aynı koşullarda yetiştirilen diğer ırklara nazaran daha verimli ve hastalıklara karşı dirençli, veteriner-sağlık hizmetleri daha az elit Karacabey merinos ırkı sürülerin oluşmasını sağlamaktır.
KUZU DESTEĞİ
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı (GTHB) tarafından projenin sağlıklı bir şekilde yürütülmesini, günümüz yetiştiricilik tekniklerine uygun yöntemlerin kullanılması ve bilgilerin doğru bir şekilde aktarılmasını, verilerin toplanıp değerlendirilmesini, yapılması düşünülen ıslah projelerine yetiştiricilerin katılımını teşvik edilmesi amacıyla bakanlık bütçesinden desteklenme yapılmaktadır.
Projeye dahil edilen yetiştiricilerimizin sürülerinde proje kapsamına alınan anaç koyunlardan doğan kuzulara tek, ikiz, üçüz olma durumlarına bakılmaksızın brüt 35 TL kuzu desteği yılda bir kez verilecektir. Bu destek her yıl GTHB Bakanlığı tarafından belirlenmekte ve5 yıllık proje süresince her yıl normal koyun yetiştirme desteğine ilave olarak verilecektir.
Proje sonunda taban sürüden elit sürüye geçişi gerçekleşmiş damızlık ırkı değeri kazanmış işletmelere verilen destek 2015 yılında brüt 70 TL olarak belirlenmiştir.
KOÇ DESTEĞİ
Proje kapsamında tespiti yapılan anaç koyunların doğurdukları kuzuların proje teknik elemanı gözetiminde; doğum ağırlıklarının tartılması, gelişiminin belirlenmesi için 4 (dört) aylık yaş tartımı ile en iyi canlı ağırlık kazancına ulaşanlardan (annenin durumu, ikizlik oranı, sağlık durumu v.b) anaç koyun sayısının %25 kadarı oranın da sürüye her yıl yeni toklu damızlıklar eklenir. Damızlık olarak seçimi yapılan kuzular, bir yaşına erişmeden koç katımına dahil edilmezler.
En erken bir yaşında çiftleştirilecektir. Dört aylık yaştan sonra damızlık dışı kalan kuzular, yetiştirici tarafından ihtiyacına göre sürüden çıkartılabilir. Sürü sayısını sabit tutmak isteyen işletme sahipleri, damızlık için seçilip bırakılan kuzu sayısı kadar sürüsünden yaşlı anaç koyunlarından (marya) çıkartabilir. Damızlık olarak seçilen erkek kuzular koç olarak satıldığı zaman GTHB tarafından 2015 yılında 200 TL/baş koç desteği vermektedir.
Örneğin; 100 baş anaç koyun ile projeye katılan sürüden doğan 160 baş kuzunun doğum ve 4 ay yaştaki ağırlıkları belirlenerek, o yılki projede olan anaç koyunun %25 kadarı yani en iyi damızlık özelliğine sahip 40 baş kuzu susürü yenilemede kullanmak için seçilir.
Geri kalan 120 baş kuzu ihtiyaca göre yetiştirici tarafından satılır. Damızlık olarak seçimi yapılan 40 kuzu sürü yenilemede kullanmak için katıldığı sürüden kuzu sayısı kadar da yaşlı anaç, hasta veya sakatlığı olan koyunlardan yetiştirici satabilecektir.
Proje süresince projeye dâhil olan anaç koyunlardan herhangi bir sebeple ölüm, telef olma durumlarında yetiştirici bu durumu bildirip gerekli önlemler alınacaktır.
Bu örnekteki verilen seçim işlemi 5 yıl süreyle her yıl tekrarlanıp proje sonunda Karacabey merinos ırkı elit sürü oluşması öngörülmektedir. Yetiştiriciden isteğimiz sorunlarını bildirmesi ve proje teknik elemanına yardımcı olup doğru verin aktarımını sağlamasıdır.
Projeye ilgi yüksek olduğundan dolayı proje liderimiz Yrd. Doç. Dr. Süleyman Kök önderliğinde birlik personelimiz Ziraat Mühendisi (Zooteknist) Murat Pazarlı tarafından uygun sürüler seçilmiştir. Projeye dahil olamayan üyelerimizin bir sonraki projede yer almaları için çalışmalarımıza zaman mefhumu gözetmeksizin başlamış durumdayız. 37 birlik üyemiz 5980 anaç koyun ve 291 baş koç ile projeye uygun görülmüştür.
Halk Elinde Küçükbaş Hayvan Islahı Ülkesel Projesi Sözleşmesi (Karacabey Merinosu Koyun Irkı) Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı adına Edirne İli Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürü Sayın Orhan Sarı ile Edirne İli Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı Sayın Şenol Günday tarafından 24.12.2015 tarihinde imzalanmıştır.
Projenin oluşması ve yürürlüğe girmesi aşamasında emeği geçen İl Müdürümüz Sayın Orhan Sarı, Trakya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr Yener Yörük, Proje Liderimiz Yrd. Doç. Dr. Süleyman Kök, Hayvan Sağlığı ve Yetiştiriciliği Müdür V. Nazan Türkarslan, Yüksek Ziraat Mühendisi Serken Dezcan, Tarım İlçe Müdürlüklerimiz ve Birlik Yönetim Kurulumuza teşekkürü bir borç bilirim. Ülke ve bölge hayvancılığına hayırlı olmasını temenni ederim."
Hudut Gazetesi