2000'li yılların başına kadar artan göç, gelir dağılımının bozukluğu, kamu hizmetlerinin yetersizliği sebebiyle bölgeler arası gelişmişlik sıralamasında Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'yle aynı seviyede bulunan Doğu Karadeniz Bölgesi, son 12 yılda aldığı yatırım ve ekonomik-sosyal yönden sağlanan gelişim sebebiyle kabına sığmadı.
İhracat potansiyeli her geçen yıl artan, eğitim, sağlık ve ulaşım alanında her geçen yıl büyüyen Doğu Karadeniz Bölgesi'nin hızlı ve sağlıklı büyümesi amacıyla yeni bir eylem planı hazırlandı. Doğu Karadeniz Bölgesi'nin diğer illerle olan gelişmişlik farkının azaltılması, bölge nüfusunun refah düzeyinin yükseltilmesi ve göç eğiliminin istikrarlı bir dinamiğe kavuşturulması amacıyla Kalkınma Bakanlığı'na bağlı Doğu Karadeniz Projesi (DOKAP) Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı tarafından yeni bir eylem planı hazırlandı. Artvin, Bayburt, Giresun, Gümüşhane, Ordu, Rize, Samsun ve Trabzon illerine hizmet veren DOKAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanan 2014-2018 yıllarını kapsayan eylem planına göre, bölgeye 4 yılda 10.4 milyar TL'lik yatırım yapılacak.

"AYAĞI YERE BASAN İLK EYLEM PLANI"

Bu konuda DOKAP tarafından yapılan açıklamada, söz konusu eylem planının bölge kalkınmasına ciddi, disiplinli, planlı programlı yaklaşımın eseri olduğu vurgulandı. Eylem Planı'nın hafife alınmaması gerektiği vurgulanan açıklamada, "Hepsinden önemlisi laf değil eylem ortaya koymakta, vaat değil somut projeler içermektedir. Hesaba ve kitaba dayanmaktadır. Her bir eylem programı en ince detayına kadar çalışılmış, bütçe ve kaynak ihtiyacı belirlenmiş ve ayrılmıştır. Uygulama takviminin, bütçesinin, sorumlu kuruluşlarının tanımlandığı somut faaliyet ve projeleri içermesi itibariyle DOKAP Eylem Planı, bölgemiz için ayakları yere basan ilk eylem planıdır. DOKAP Eylem Planı ile Doğu Karadeniz Bölgemizi turizm ve ticaret merkezi haline getirmeyi hedefliyoruz" denildi.

İŞTE KABINA SIĞMAYAN KARADENİZ

Doğu Karadeniz Bölgesi'nde ekonomi alanında son 12 yılda dış ticaret hacmi 760 milyon dolardan 4 milyar dolara, ihracatı 545 milyon dolardan 2.6 milyara yükseldi.

Eğitim alanında öğretmen sayısı ilkokullarda yaklaşık 30 bine, ortaöğretimde yaklaşık 18 bine ulaştı. Dersliklerde kalabalık sınıfların oranı giderek düşerken sadece 2014 yılında 12 bin 607 yeni derslik hizmete alındı. Yine 12 yılda 8 üniversite kurulurken, bu üniversitelerindeki öğrenci sayısı 178 bine ulaştı. Yine bu üniversitelerde 2002 yılında Bin öğretim üyesi ve 2 bin 667 öğretim görevlisi varken, bugün bu sayısı 3 bin 532 öğretim üyesi ve 8 bin 438 öğretim görevlisine yükseldi.

Sağlık alanında 12 yılda 2 milyar TL'lik yatırım gerçekleştirildi. Hastane sayısı 80'den 108'e, yatak sayısı 10 bin 736'dan 12 bin 560'a yükseldi. Hastane konfor, yatak kalitesi ve tıbbi cihaz sayısı modernize edildi.

DOKAP illerinde en büyük yatırım ulaşım alanında gerçekleşti. Buna göre 12 yılda 15.6 milyar TL'lik yatırım gerçekleştirildi. Karadeniz Sahil Yolu tamamlanırken, tüm illerin yol kalitesi arttırıldı. Otoban niteliğindeki bölünmüş yol miktarı 316 km'den 967 km'ye çıkarıldı. Özellikle sahil kesimi ile iç bölgeleri birbirine bağlayan yol çalışmalarına ağırlık verildi. Bölgedeki iki havaalanının yolcu kapasitesi artırılırken, Ordu-Giresun havaalanı bu yıl faaliyete geçiriliyor.

Aile ve Sosyal Politikalar alanında 2.8 milyar TL yatırım yapıldığı, engelli evde bakım hizmetlerinden yararlanan kişi sayısının son 7 yılda 3 bin 225'ten 31 bin 211'e çıktığı bölgede balıkçılık alanında ise 9 balıkçı barınağı tamamlanarak hizmete alındı.

Özellikle 249 metre yüksekliği ile Türkiye'nin 1., dünyanın 6. en yüksek barajı olan Deriner Barajı 7.5 milyar TL harcanarak tamamlandı. Borçka ve Muratlı barajlarının tamamlanarak faaliyete başladığı bölgede Gümüşhane-Koruluk, Samsun-Ladik-Demiröz ve Gümüşhane-Yukarı Kelkit baraj ve sulama projeleri hayata geçirildi.

Yaklaşık 17 bin km yol yapıldığı, 8 bin 620 köy ve köy bağlısının su sorununun çözüldüğü, 4 bin 731 hektar alanın sulamaya açıldığı bölgede KÖYDES kapsamında 1.4 milyar TL'lik yatırım yapıldı. Yeni Kültür Merkezlerinin açıldığı illerde 2002'de 53 olan turistik tesis sayısı 2013 yılında 107 tesise yükselirken, yatak sayısı da 5 binden 10 bine ulaştı.

2014-2018'DE NELER YAPILACAK

Tarım alanında büyük gelişmeler yaşanacak. Başta çay ve fındık olmak üzere organik tarım yaygınlaştırılacak. Ekonomik ömrünü tamamlamış çay ve fındık bahçelerinin yenilenmesi için model uygulanacak. Meralar ıslah edilirken hayvancılık geliştirilecek. Fındık altı koyunculuk ve fındık altı tavukçuluk yaygınlaştırılırken, arıcılık desteği arttırılacak. Ormancılık alanında ağaçlandırma oranı arttırılacak.

Sarp Sınır Kapısı genişletilirken Muratlı Sınır Kapısı açılacak. İşletmelere verilen finans desteği arttırılacak. 10 bin işletmeye 120 milyon destek sağlanacak. Yine 4 yıl içerisinde Giresun, Ünye, Rize, Havza, Şinik-Akçaabat, Beşikdüzü ve Vakfıkebir'de Organize Sanayi Bölgeleri inşa edilecek. Arsin'de deniz doldurularak 1.8 hektar büyüklüğünde 100 yatırım parselli sanayi bölgesi inşa edilecek.

Ordu-Giresun Havaalanı bu yıl tamamlanırken, Trabzon havaalanında yeni bir pist inşa edilecek. Rize-Artvin arasında, Ordu-Giresun Havaalanı'nın bir benzerini inşa etmek için etüd çalışması yapılacak. Trabzon-Erzincan hızlı tren hattı için etüt çalışmaları gerçekleştirilecek.

Karadeniz'i Erzurum üzerinden İran'a bağlayan, zorlu kış şartlarında geçit vermeyen 14 km'lik İkizdere-İspir arasındaki Ovit tüneli ile Hopa-Artvin-Erzurum'u birbirine bağlayan 5.3 km uzunluğundaki Cankurtaran Tüneli ve Giresun'u Şebinkarahisar üzerinden Malatya'ya bağlayan yaklaşık 6 km uzunluğundaki Eğribel Tüneli önümüzdeki 4 yılda tamamlanmış olarak hizmete açılacak.

Bölgedeki balıkçı barınaklarının fiziki yapısı iyileştirilecek. Arsin'de büyük balıkçı teknelerinin yararlanabileceği Hopa Balıkçı Barınağı inşaatına başlanacak.

Bölgedeki illerde yoğunluğun yüksek olduğu alanlarda ücretsiz kablosuz internet erişim noktaları kurulacak.

Bölgedeki illerde ovalarda yeni sulama alanları inşa edilirken, KÖYDES ödenekleri arttırılacak. Topçam ve Yusufeli Barajları bitirilecek. Yusufeli ilçesinde yeni bir yerleşim alanı oluşturulacak. İlçe merkezinde konut, altyapı ve sosyal donatı inşaatları TOKİ marifetiyle yapılırken, baraj inşaatından etkilenen köylerde altyapı ve diğer sosyal imkanlar TOKİ tarafından inşa edilecek.

Okullarda derslik sayısı arttırılacak. Bin 355 yeni ana okulu, ilk ve ortaöğretimde 918 yeni derslik ve 10 bin 740 kişilik öğrenci yurtları inşa edilecek. Sağlık alanında ise tüm illerin ilçelerinde yeni devlet hastaneleri inşaatına başlanacak. Yeni spor salonları yapılacak. Tüm bu yapılması planlanan yatırımlar için 10 milyar 400 milyon liralık harcama gerçekleştirilecek.

Yapılacak çalışmalarla 2013 yılında yüzde 6.7 olan işsizlik oranının 2018 yılında yüzde 4.7'ye düşürülmesi öngörülüyor. 2013 yılında yüzde 47.6 olan istihdam oranının 2018 yılında yüzde 51.1'e ulaşması beklenirken, yine 2013 yılında yüzde 51 olan işgücüne katılım oranının 2018 yılında yüzde 53.7 olması hedefleniyor. - ORDU