Temiz su kaynaklarına ulaşmak dünyanın en büyük sorunlarından biri olmaya devam ediyor. Arturo Vittori'nin Etiyopya için geliştirdiği Warka Water Projesi , su sorununun aşılması için ümit vaat ediyor.
Su kıtlığı sorunu Afrika'da yaklaşık 1 milyar insanı etkilerken ülkemizde de önümüzdeki yıllarda su kıtlığı sorununun yaşanması uzmanlarca öngörülüyor. Bu sorunun çözümü için pek çok farklı proje bilim adamları tarafından geliştirilmeye devam ediyor. Afrikalı uzmanların bu konuda dikkat çektikleri en önemli nokta, projelerin yerel halk tarafından kolayca uygulanabilir ve erişilebilir olması.
Tasarımcılar Arturo Vittori ve Andreas Vogler'in geliştirdiği Warka Water Projesi, başta Afrika'nın ihtiyaç ve alışkanlıklarını doğru şekilde buluşturmayı hedefliyor. Havadaki nemi suya dönüştüren bu teknolojik kuleler, köylere günlük 25 galondan fazla temiz içme suyu sağlayabiliyor. Uygun maliyetli ve kolay kurulabilen Warka kuleleri, adını Etiyopya'ya özgü bir incir ağacından alıyor. Yaklaşık 9 metre uzunluğundaki bu kulelerin şekli vazoya benziyor fakat bu tasarımdaki her parça daha kolay şekilde daha çok su elde edebilmek için düşünülerek tasarlanmış.
Kulelerin dış çerçevesi, esnek ve hafif olan hasırotlarıyla çevrilmiş. Çerçevenin şekli tasarlanırken hem sert rüzgarlara dayanması hem de maksimum oranda su toplanması hedeflenmiş. Naylondan tasarlanan ağ dokulu iç katman ise çiy damlalarını bir haznede topluyor. Haznede biriken su, alt bölümdeki boruyla temiz bir şekilde tüketicilere ulaştırılıyor. Doğada çözünebilir malzemelerden üretilen su kuleleri, kolayca temizleniyor ve bir haftadan kısa sürede de inşa edilebiliyor. Birlikte çalışan altı kişi, bir Warka kulesini yaklaşık dört günde, hiçbir elektrikli makine kullanmadan inşa edebilecek şekilde tasarlanan Warka Water kuleleri aynı zamanda bölgede yerel halkın da kurulumunu ve gerekli diğer bilgilere öğrenerek bölgedeki köylere de kendilerinin inşa edebilmesini amaçlayan bir proje.
Suyu ekolojik yöntemlerle üreten bu kulelerin birim maliyeti yaklaşık bin dolar olarak hesaplanırken geliştirilen özel teknolojiyle parazitleri ve hastalık ile bulaşıcı maddeleri taşıyan diğer unsurları süzebilen bir sistemle donatılan Warka Water su kuleleri mayıs ayının sonlarında, köylüler tarafından kullanılarak gözlem altında tutulacak olan prototip Güney Etiyopya'daki Dorze'de kurulmaya başlandı bile..
Proje tasarımını 2019'da tamamıyla bitirip Etiyopya'daki diğer köylere de malzemeler sunabilmeyi amaçlayan Vittori ve Vogler'in ekipleri sürdürülebilir bir ekoloji için projedeki ilk adımlarını başarıyla atmış bulunuyor. Görünen o ki, gelecek yıllarda yaşanabilecek olan veya yaşanan ekolojik sorunlar teknolojinin gelişmesiyle birlikte sorun olmadan çözüme kavuşturulacak..
Hayal Senem Sayan
Smithsonian