Bu nedenle, kolzanın ıslahı sonucu yetiştirilen kanola bitkisinden üretilen, insan ve hayvan beslenmesinde kullanılan bir gıda maddesi olan kanola yağında, erusik asit seviyesinin çok düşük seviyelerde bulunuyor. Gıdalarda erusik asit seviyesinin kontrolü amacıyla AB mevzuatına uygun şekilde Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından hazırlanan Türk Gıda Kodeksi Belirli Gıdalarda Erusik Asit Seviyesinin Resmi Kontrolü İçin Numune Alma ve Analiz Metodu Kriterleri Tebliği, 13 Şubat 2015 tarihli Resmi Gazete'de yayımlandı.

Kanola (Brassica Napus), verimi yüksek, yetiştirilmesi kolay bir yağ bitkisi. Amerika, Kanada ve Avrupa ülkelerinde yoğun olarak tarımı yapılan kanola, son yıllarda ülkemizde de yetiştiriliyor ve yağ oranı %42 olan bitkiden elde edilen kanola yağı, insan ve hayvan beslenmesinde kullanılıyor.

Kanola yağı ve erusik asit

Sağlıklı yemeklik yağlardan birisi olarak tanımlanan kanola yağında erusik asit seviyesinin düşük oranlarda bulunması gerekiyor. Çünkü kolza bitkisinin ıslahı sonucu elde edilmiş kanola, kolza bitkisi kaynaklı olarak canlılara zararlı olan erusik asit ve glukosinolat içeriyor.

Erusik asit, kolza (Brassica campestris) yağında bulunan uzun zincirli doymamış bir yağ asidi. Kolza yağında %20-45 oranında erusik asit bulunabiliyor. Yapılan bilimsel araştırmalarda, bu oranda erusik asit içeren kolza yağının, deney hayvanlarının kalp dokularında değişimlere ve miyokartta önemli yağ birikimine neden olduğu saptanmış durumda. Miyokarttaki yağ birikimi, yağları parçalayan enzimlere erusik asidin etkisinden kaynaklanıyor. Erusik asidin, mitokondrilerde uzun zincirli yağ asitlerinin oksidasyonuyla ilgili enzim sistemini, asilkoenzim-A-dehidrogenaz enzimi basamağına kadar bozduğu düşünülüyor. Bu nedenle günümüzde birçok ülkede erusik asit içermeyen kolza çeşitleri ıslah edilmiş durumda.

Kolzanın ıslah edilmesi ile yetiştirilen kanola bitkisinin aksine kanola yağı, sağlığa zararlı olmadığı için insanlar ve çiftlik hayvanlarının beslenmesinde kullanılıyor. Bunun için kanola yağı, bitkiden gelen ve özellikle kalp kası üzerine olumsuz etkisi bilinen erusik asit seviyesi çok düşük oranlarda kullanıma sunuluyor.

Halen piyasada satılan kanola yağları, kolza bitkilerinin olumsuzluklarından arındırılmış, erusik asit oranı %40'tan %0,1 oranlarına kadar düşürülmüştür. Bu kadar düşük bir oran da insan sağlığı için herhangi bir olumsuz etki oluşturmuyor.

AB Direktifine uygun olarak hazırlandı

Türk Gıda Kodeksi Belirli Gıdalarda Erusik Asit Seviyesinin Resmi Kontrolü İçin Numune Alma ve Analiz Metodu Kriterleri Tebliği ile erusik asit seviyesinin resmi kontrolü için gıdalardan numune alma ve analiz metodu kriterleri düzenlendi.

Belirli Gıdalarda Erusik Asit Seviyesinin Resmi Kontrolü İçin Numune Alma ve Analiz Metotlarının Performans Kriterleri hakkında 30/4/2015 tarihli ve (AB) 2015/705 sayılı Komisyon Tüzüğü dikkate alınarak Avrupa Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde hazırlanarak yayımlanan Tebliğe göre, gıdalarda erusik asit seviyesinin resmi kontrolü, tebliğ ekinde yer alan numune alma usul ve esaslarına göre yapılacak.

Türk Gıda Kodeksi Belirli Gıdalarda Erusit Asit Seviyesinin Resmi Kontrolü İçin Numune Alma ve Analiz Metodu Kriterleri Tebliği, 30 Haziran 2016 tarihinde yürürlüğe girecek.