Zeolit, sentetik formda üretilebilen ve taze süt ineklerini beslemek için ticari olarak temin edilebilen özel bir 'hidratlı alüminosilikat' mineral ailesidir.

Wisconsin-Madison Üniversitesi'nde Emeritus Profesör olan Patrick Hoffman, "Wisconsin ve ötesindeki süt çiftliklerinde hala süt humması görüyoruz" diyor. "Ancak şu anda, buzağılamadan 2-3 hafta önce sentetik zeolit vererek süt hummasını ve subklinik hipokalsemiyi önlemenin alternatif bir yoluna sahibiz. Kullanımı yaygınlaştıkça, hipokalsemi insidansının azaldığını görmeliyiz. Zeolit, süt hummasını önleme pazarına çok ilginç bir giriştir."

Hoffman, özellikle ABD ve Kanada'da bu ürün hakkındaki bilginin zaten yüksek düzeyde olduğunu belirtiyor. "Çoğu süt ürünleri beslenme danışmanı, taze öncesi ineklere zeolit verildiğinin farkında ve bir dereceye kadar bununla çalışıyor" diyor. "Benimseme nispeten hızlı bir şekilde gerçekleşti. Süt hummasını önlemek için zeolitle besleme, yaklaşık 20 yıl önce Avrupa'da bir grup araştırmacının doğal ve sentetik zeolitle deneyler yapmasıyla başladı. Yaklaşık on yıl önce zeolit Kanada'da ve ardından ABD'de kullanılmaya başlandı."

Bilgi Birikimi

Araştırmacılar, buzağılama öncesinde aşırı düzeyde fosfor (P) verilmesinin buzağılama sırasında süt ateşinde (kalsiyum, CA, eksikliği) artışa neden olduğunu uzun zamandır biliyordu. Ancak, uzun yıllar boyunca bu gözlemin nedenleri belirsizdi. Bilim insanları artık kemik dokusunda aktif olan bir peptit hormonunun (fibroblast büyüme faktörü 23 olarak adlandırılır) Ca ve P'nin kemikte emilimini (ve P'nin idrarda tutulmasını) düzenleyebileceğini de anlıyor.

Hoffman, "Yaklaşık 20 yıl önce Avrupa'da, buzağılamadan önce sentetik zeolit beslemenin buzağılama sırasında kan Ca seviyelerini yükselttiğini gözlemlediler" diyor. "Zeolitin doğrudan kemikten Ca salınımına (mobilizasyon) neden olduğunu ve buzağılamadan önce Ca'un bağırsaktan emilimini artırdığını düşündüler, ancak bu tam olarak doğru değildi."

Bu ilk araştırma (ve o zamandan beri yapılan araştırmalar) buzağılamadan önce zeolit beslemenin kan P seviyelerini sürekli olarak düşürdüğünü, bunun da Ca ve P'nin kemik mobilizasyonunu tetiklediğini göstermiştir.

Ancak, yakın zamanda Dr. Laura Hernandez liderliğindeki Wisconsin-Madison Üniversitesi ekibi, zeolitin Ca'yı değil P'nin bağlanmasını nasıl etkilediğini buldu. Çalışmalarında, taze ineklere zeolit verilmesi kan ve tükürük P seviyelerini düşürmüş ve dışkı ile P atılımını artırmıştır. İnekler düşük kan P seviyelerine kemiği harekete geçirerek yanıt vermiştir.

Hoffman, P metabolizmasına ilişkin bu içgörülerin, zeolitin nasıl kullanılacağını anlamayı ve taze öncesi bir ineğin diyetini dengelemeyi kolaylaştırdığını söylüyor.

Süt Hummasını Azaltmanın Diğer Yolları

Wisconsin-Madison Üniversitesi'ndeki ekip zeolit üzerinde çalışmaya devam ediyor, ancak Hoffman, Hernandez ve meslektaşlarının triptofan amino asidinin bir formu olan 5-HTP adlı bir bileşik üzerinde de çalıştıklarını söylüyor.

Hoffman, "Meme bezinin kendisinin vücudun geri kalanına kalsiyum ihtiyacı olduğuna dair sinyaller gönderebildiğini keşfettiler," diye açıklıyor. "5-HTP'nin bir takviye formu şu anda ticarileştiriliyor ve bu çok heyecan verici. Ekip, bunun zeolit ile birlikte çalışabileceğini düşünüyor, ancak bunun üzerinde çalışılması gerekiyor. Çiftlik düzeyinde en basit ve en etkili olan neyse çiftliklerde o uygulanacaktır."

Araştırmacılar ayrıca D vitamininin metabolik olarak aktif formu olan D3'ü içeren Solanum glaucophyllum adlı bir bitkinin takviyesini de test ediyor. Bu bitkiden az miktarda bolus halinde verilmesinin kandaki Ca seviyelerini artırdığı gösterilmiştir, ancak Hoffman bu uygulama şeklinin yoğun emek gerektirebileceğini ve bu nedenle başka bir formatın ticarileştirilmesinin daha iyi bir yol olabileceğini söylüyor. Yine de diğer araştırmacılar, difruktoz anhidrit gibi bağırsaktan Ca emilimini artıran diğer ürünler üzerinde çalışıyor.

Hoffman, zeolit beslemeyle çiftçilerin ineğe fazla potasyum girmesi konusunda daha az endişelenmeleri gerektiğini (ve idrar pH'ını izlemek zorunda olmadıklarını) açıklıyor. Bu, çiftçilerin daha fazla protein ve potasyum içeren kendi yüksek kaliteli yemlerini (yonca silajı veya ot silajı) besleyebilecekleri anlamına geliyor. Düşük potasyumlu yem satın alma ihtiyacı ortadan kalkar, protein takviyesi maliyetleri düşebilir ve bu da zeolit için ödeme yapılmasına yardımcı olur.

Hoffman, zeolit kullanan birçok süt çiftçisinin aynı zamanda çok fazla kalsiyum bolusu kullanmadıklarını ve bunun da maliyet tasarrufu sağladığını bildirdiğini ekliyor.

Bununla birlikte, sentetik zeolit beslemenin 1 grup kuru inek durumunda, inekler uzun süre (28 günden fazla) ön tazeleme ağılında kalıyorsa ve aşırı kalabalık ön tazeleme ağıllarında kullanılması zordur.

Dünya Çapında Kullanım

Doğru kullanıldığında zeolit, süt hummasının önlenmesinde önemli bir ilerlemeyi temsil eder.

Hoffman, buzağılama sırasındaki Ca eksikliklerinin inek performansı üzerinde birçok olumsuz etkisi olduğunu, bunun yanı sıra paraya mal olduğunu ve daha fazla iş gücü gerektirdiğini belirtiyor. İkinci aşama, belirgin semptomlar nedeniyle kolayca fark edilebilirken, erken kalsiyum eksikliğinin sonuçları kolayca tespit edilemez ve genellikle hafife alınabilir. Ayrıca, Ca eksikliğinden muzdarip ineklerin diğer hastalıklara karşı daha duyarlı olduğu gösterilmiştir.