Geçmişte üreticinin kendi ihtiyacını karşılamak için yaptığı, zaman içinde talebin artması nedeniyle ticari olarak da değerlendirilmeye başlanan Ege sofralarının vazgeçilmezi "kırma yeşil zeytin"in pazardaki payı giderek büyüyor.

Son günlerde, körfezdeki evlerde ve ticari işletmelerde zeytin kırma mesaisi hızlandı. Dalından toplanan "Ayvalık" ve "Edremit" tipi yeşil zeytinler, taş ya da ahşap aparatlarla vurularak kırılmasının ardından tatlı su dolu kaplarda olgunlaşması için 15-20 gün bekletiliyor.

Zeytinde taze meyve kokusu ve tadını arayan müşterilerin tercihi olan kırma yeşil zeytinin kilosu 12-15 liradan satılıyor.

Bin ton kırma yeşil zeytin yapılacak

Edremit Ziraat Odası Başkan Yardımcısı Ali Yılmaz Diker yaptığı açıklamada, bölgede kırma yeşil zeytin mesaisinin tüm hızıyla sürdüğünü söyledi.

Diker, körfezde artık kayda değer oranda kırma yeşil zeytin yapıldığını belirterek, "Edremit Körfezi bölgesinde bu yıl yaklaşık 10 bin ton civarında yeşil zeytin rekoltesi olacağını tahmin ediyoruz. Bunun da yüzde 10'u kırmalık zeytin olarak sofralarda, raflarda yerini alacak." diye konuştu.

Körfezde yılda ortalama yaklaşık 60 bin ton sofralık zeytin üretildiğini dile getiren Diker, şöyle devam etti:

"Bölgemizde hasadın başlamasıyla birlikte daha ilk günlerde zeytinin ilk olgunlaşan ve rengi sararanlarından kırma zeytin yapmak üzere üreticimiz ilk önce kendi evinin ihtiyacını giderecek şekilde ürün toplar. Bu topladığı zeytinin altına, evinde eskiden beri süre gelen gelenek ve göreneklerde olduğu gibi bir tahta koyar, eline aldığı taşla da zeytini tek seferde çekirdeğini kırmadan ezerek tatlı suya koyar. Tatlı suda belirli bir süre kaldıktan sonra sık sık suyu değiştirilerek zeytinin tatlanması sağlanır. Zeytin, acısı gittikten sonra özellikle sabah tarhana çorbasının yanında kahvaltıda çıkarılarak üzerine hafif tuz serpilip zeytinyağı ve limonla tüketilir."

"Üreticinin kendi ihtiyacı için başladı"

Diker, bunun zeytinci ailelerin geleneği olduğunu, hatta hasat süresince üreticilerin çıkınlarında mutlaka kırma zeytin bulunduğunu belirterek, "Kırma zeytin üretimi ilk başlarda üreticinin kendi ihtiyacı için başladı, daha sonra tüketicilerden yoğun talep görünce ticari bir meta haline dönüştü. Zamanla bu bölgeye gelen insanların veya başka bölgedeki insanların da bu tadı, lezzeti aldıktan sonra bu iş ihtiyaç yönünden daha çok ticari boyut kazanmaya başladı." dedi.

"Bugün artık kırma zeytin bölgemizde ticari bir zeytin çeşidi olmuştur." ifadesini kullanan Diker, şunları kaydetti:

"Bu zeytinler artık raflara girmiştir. Türkiye'de birçok kişi kırma zeytini tanımıştır, aranan bir çeşit olmuştur. Hatta salamura şeklinde kırma zeytin yapanlar da var. Kırmalık zeytinler eskiden Ayvalık tipi, Edremit tipi zeytinlerden olmaktayken daha sonraki yıllarda Gemlik tipinden de kırma yapanlar oldu. Domat zeytinin de kırması yapılmakta. Bu, tüketen insanların damak zevkine göre değiştiği için zeytin ve zeytinyağı ticareti yapanlar bu zeytinleri dükkanında, rafında bulunduruyor."

Diker, kırma yeşil zeytinin diğer zeytinlerden farklı olarak özel bir meyve kokusu ve tadına sahip olduğunu da sözlerine ekledi.

Bu arada, kalitesine göre kırmalık yeşil zeytin kilogramı 12-15 liradan satılıyor.