Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 2016 Temmuz ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre, tavuk eti üretimi yüzde 4,6 gerilerken, tavuk yumurtası üretiminin yüzde 13,5, sanayiye aktarılan inek sütü miktarının yüzde 3,4 arttığını bildirdi.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, yumurta ve sütte başta Irak olmak üzere Ortadoğu pazarı ve çevre ülkelere ihracatın olumlu seyrettiğini, tavuk etinde ise ağırlıklı olarak Irak kaynaklı bir ihracat gerilemesinin yaşandığını, bunun sektördeki üretime yansıdığını belirtti.
Mart ve Nisan aylarında, bir önceki yılın aynı ayına göre gerileyen tavuk yumurtası üretimi, Mayıs ayındaki yüzde 3,5 artışın ardından Haziran ayında yüzde 17,1, Temmuz ayında yüzde 13,5 ile çift haneli büyümeye devam ettiğini bildiren Bayraktar, şunları kaydetti:
"Yumurta, süt ve süt ürünleri ihracatındaki artış, Temmuz ayında da sürerken, kanatlı eti ve ürünleri ihracatı, Irak'a yapılan ihracatındaki azalmanın etkisiyle yüzde 52,2 geriledi. Temmuz ayında tavuk yumurtası üretimi 1 milyar 286 milyondan, 1 milyar 460 milyon adede çıktı. 7 aylık rakamlara bakıldığında üretim, oran olarak yüzde 3,4 artarken; miktar 9,8 milyar adetten 10,1 milyar adede yükseldi.
Bir önceki yılın aynı ayına göre, 2015 Ekim ayından bu yana gerileyen tavuk eti üretimi, Mayıs ve Haziran ayındaki artışın ardından Temmuz ayında azaldı. Temmuz ayında tavuk eti üretimi, geçen yılın aynı ayıyla kıyaslandığında, yüzde 4,6 gerileyerek 167 bin 883 tondan 160 bin 209 tona indi. Ocak-Temmuz döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,8 azaldı ve 1 milyon 159 bin tondan 1 milyon 115 bin tona düştü."
Nisan ve Mayıs aylarında gerileyen sanayiye aktarılan inek sütü miktarının Haziran ayından sonra Temmuz'da da artışa geçtiğini vurgulayan Bayraktar, "sanayiye aktarılan inek sütü miktarı, Temmuz ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 3,4 artarak 744 bin 380 tondan 769 bin 798 tona yükseldi. Ocak-Temmuz döneminde, sanayiye aktarılan inek sütü miktarı, geçen yılın aynı dönemine göre, yüzde 2,3 artarak 5 milyon 431 bin 977 tondan 5 milyon 559 bin 212 tona çıktı" dedi.
"İhracatta sütte ve yumurta da artış, kanatlı etinde azalış"
Süt ve süt ürünlerinde Temmuz ayında ihracatın yüzde 15,4 artarak 24,3 milyon dolardan 28 milyon dolara, Ocak-Temmuz döneminde ise yüzde 6,4 artarak 165,2 milyon dolardan 189 milyon dolara yükselmesinin olumlu bir gelişme olduğuna dikkati çeken Bayraktar, şu bilgileri verdi:
"2016'nın Ocak-Temmuz dönemindeki tüm aylarında ihracat sürekli arttı. Bu rakamlar çok daha fazla artırılabilir. Ülkemiz, bu alanda yüz milyonlarca dolarlık ihracat yapabilir. Bu ihracat devamlılığının sağlanması için üreticiyi üretimden vazgeçirmeyecek alım fiyatlarına ihtiyaç vardır. Fakat değişen olumlu hava yani ihracatta yaşanan yukarı yönlü bu ivme, ne yazık ki üretici fiyatlarına yansımamaktadır. En kısa zamanda bunun üretici fiyatlarına yansımasını bekliyoruz.
Temmuz 2014 ile Ağustos 2016 tarihleri arasında üretici çiğ süt fiyatları yüzde 7,8 azalarak 1 lira 15 kuruştan 1 lira 6 kuruşa inerken, market ürünlerinin fiyatlarının yüzde 0,5 ile yüzde 25,9 arası değişen oranlarda artması kabul edilebilir bir durum değildir. Üreticimiz yoğun emek sarf ederek elde ettiği ürününü 2 yıl öncesinin bile değerine satamazken, marketlerde içme sütünün yüzde 11,4, yoğurdun yüzde 0,8, beyaz peynirin yüzde 10,3, tulum peynirinin yüzde 23,3, kahvaltılık tereyağın yüzde 16,4, dondurmanın yüzde 23,4, ayranın ise yüzde 25,9 oranında artırmıştır. Biz üreticiler 24 ay önceki fiyatı muhafaza etmenin mücadelesini verirken marketlerde fiyatların artıyor olması bu işte bir yanlışlık olduğunu göstermektedir. Süt piyasasında sağlanacak olan istikrar üreticileri üretime devam etmesini, dolayısıyla et sektöründe de istikrara yol açacaktır."
Kanatlı eti ihracatı 47,3 milyon dolardan 22,6 milyon dolara geriledi
Temmuz ayında Irak'a yapılan yumurta ihracatının yüzde 29,3 artışla 12,7 milyon dolardan 16,4 milyon dolara, kanatlı eti ve ürünleri ihracatının yüzde 62,9 inişle 37,2 milyon dolardan 13,8 milyon dolara gerilediğini belirten Bayraktar, "Irak pazarına ihracatın azalmasıyla, Temmuz ayı toplam kanatlı eti ihracatı 47,3 milyon dolardan yüzde 52,2 düşüşle 22,6 milyon dolara geriledi. Toplam yumurta ihracatı ise yüzde 25,3 artışla 16,2 milyon dolardan 20,3 milyon dolara yükseldi. Ocak-Temmuz döneminde kanatlı eti ve ürünleri toplam ihracatı yüzde 31,7 azalarak 276,5 milyon dolardan 188,7 milyon dolara, yumurta ve yumurta ürünleri ihracatı ise yüzde 17 azalmayla 161,1 milyon dolardan 133,7 milyon dolara indi" dedi.
Sektörün kapasitesi ülke ihtiyacının çok üzerinde
Kanatlı sektörünün ülkenin yüz akı sektörü olduğunu vurgulayan Bayraktar, şunları kaydetti:
"Kanatlı sektörü milyonlarca kişiye istihdam sağlayan, çok büyük miktarlarda üretim yapan, yüz milyonlarca dolar döviz girdisi sağlayan bir sektörümüzdür. Ülkemizin son teknolojiyi en iyi kullanan sektörlerinin başında gelmektedir. Ülke içi tüketim belli noktalara ulaşmıştır. Sektörün kapasitesi ülke ihtiyacının çok üzerindedir. İhracat yapmak ve bu ihracatı sürekli artırmak zorundayız. Durum böyleyken, zaman zaman meydana gelen ihracattaki tıkanmalar sektörü zor durumda bırakmaktadır. Kanatlı eti ve kanatlı ürünleri, yumurta ve yumurta ürünlerinde,
Suudi Arabistan ve Ortadoğu'ya ihracat mutlaka artırılmalı; ihracatta Afrika ülkeleri, Gürcistan gibi ülkelerde de pazar payımızı artırıcı destekler hayata geçirilmelidir. Rusya ile düzelen ilişkilerin bu ülkeye yönelik kanatlı ürünleri ve yumurta ihracatını artırmasını bekliyoruz."
TZOB