Suyu içinde biriktiren bu tür kayaçlara "akifer" denir. Bu suların oluşabilmesi için gözeneki kayaçların /tabakaların yeryüzünde mostra vermesi (yeryüzüyle bağlantısı olması) gerekir. Aksi halde yeraltına su sızamıyacağı için yeraltı suyu da oluşamaz.

Yeraltı suyu boşalımı: Yer altında suyun hareketi

Göller, nehirler, buz, yağmur ve kar olarak her gün etrafınızda suyu görürüsünüz. Bunun dışında görmediğiniz ve yeraltında hareket eden çok büyük miktarlarda su da vardır. Yeraltı suyu birçok akarsuyun akışına ana katkı sağlayan su kaynağıdır. İnsanlar yeraltı suyunu yıllardır kullanmaktadır ve içme, kullanma ve tarımsal sulama için büyük oranda bugün de kullanmaya devam etmektedir. Dünyadaki hayat yüzey sularına olduğu kadar yer altı suyuna da bağlıdır.

Yeraltı sularının çekilmesi ile beklenen tehlike

Son yıllarda tarım arazilerinin sulama suyunu kullanması ve iklim değişikliklerine bağlı olarak yağış miktarlarının azalması neticesinde, başta üreticileri ve buna bağlı olarak ülkemizi ciddi tehlikeler beklemektedir. Örneğin, Konya Ovasında yeraltı kaynaklarının 43 metreden fazla gerilemesi bunun tipik sonuçlarından birisidir. Bu hızla giderse son 30 yılda gerçekleşen bu gerilemenin hızlanarak devam etmesi ile ovanın su kaynağı tamamen tüketilebilir. Bu durum zaten kurak olan ovanın çöl olmasının önüne geçemeyecektir.

Kuraklıktan en çok etkileneceği söylenen İç Anadolu'da artık 250 metreden evvel suya ulaşmak mümkün değil; 'fosil su' denilen, kullanılamaz, çürük yumurta kokulu suya kadar gelinmiş. Bu bölge kaçak yeraltı kuyularının da cenneti; rakamlar on binlerle ifade ediliyor. Sayaç takmanın faydası ne? Yılların yanlış ürün seçimi ve yanlış sulama politikaları yüzünden meteor düşmüş gibi devasa obruklar açılıyor. İrili ufaklı göller yeraltı sularıyla beslenmediği için kurumakta. Henüz kuraklık yokken.

Ülkemizde birçok su kaynağı olup bu kaynaklar nehirler vasıtası ile denize ve dış ülkelere gitmektedir. Bugün Anadolu'da yukarıda söylediğimiz gibi yeraltı suları metrelerce çekilmiş ve bu çekilme sonucunda yeraltı sularının hareketleriyle obruklar oluşmuş, bununla birlikte yapılan kimyasal gübrelemeler ve akabinde ilaçlamalarla oluşan zehirli atıklarda kalan sularda yerini alarak mevcut sular daha zehirli hale gelmiştir. Kalan suların, gerek tarımsal sulamalarda gerekse diğer alanlarda kullanımı,  beraberinde, gelecek nesilleri inanılmaz sağlık sorunları beklemektedir. Gerek çevre bakanlığı gerek Gıda tarım ve hayvancılık bakanlığı bu sorunu ivedi bir şekilde gündeme almazsa tarım ülkesi olmak sadece kitaplarda kalacağını açıkça söylemek gerekir.

Bugün Marmaray yapılmışsa,3. Boğaz köprüsü yapılmışsa, hatta en büyük gururumuz İstanbul'a 3.hava limanı  yapılıyorsa, Kanal İstanbul Projesi hayata geçmek üzere iken lütfen devlet büyüklerimiz boşa akan suları Anadolu da yer altı sularının beslenmesi için gerekli uygulamalar hiç zor olmasa gerek ve projelerin acilen yapılması uygulanması  gerekmektedir. Bugün çiftçileri sevindirecek olayların başında, kullanılan mazotun yarısını devlet karşılayacak, çok güzel haber ama yukarıdaki tedbirler alınmadığı takdirde yarın mazotun hepsi hibe olsa hiç bir şey ifade etmeyecektir.

Abdullah Kaya