Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Avrupa Birliği ortaklaşa olarak geliştirdiği bir projeyle yaban hayatındaki hayvanlara 2014 yılından bu yana kuduz hastalığına karşı aşı içeren yem kapsüllerini uçaktan doğaya bırakıyor. Kapadokya Havalimanı'ndan havalanan aşılı yem yüklü uçaklar günde 2 sorti yaparak 105 bin kilometre alanda Nevşehir, Kastamonu, Karabük, Çankırı, Ankara, Kırıkkale, Kırşehir, Amasya, Samsun, Kayseri, Niğde, Adana, Kahramanmaraş, Sivas, Yozgat, Tokat, Sinop ve Çorum illerindeki belirlenen noktalara havadan aşılı yem bırakıyor. Aşılı yem bırakma projesi 3 ay boyunca her gün her bir uçakla 4-5 saat süren 2 sorti yapılarak gerçekleştirilecek. Proje kapsamında 18 ile toplam 1 milyon 890 bin adet aşılı yemin bırakılması hedefleniyor. Yabani hayvanlar oldukça uzak mesafelerden bile aşılı yemin kokusunu alabiliyorlar.

Nevşehir Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Okan Yılmaz yaptığı açıklamada, kuduzun insanlara ve hayvanlara büyük zarar veren zoonos bir hastalık olduğunu belirterek, buna karşı yapılan mücadele kapsamında uçakla doğaya aşılı yem bırakmanın Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Gıda Kontrol Genel Müdürlüğü'nün Avrupa Birliği ile beraber yürüttüğü bir proje olduğunu belirtti.

Uçakla aşılı yem projesinin 2014 yılında başladığını ifade eden Yılmaz, ''Geçtiğimiz iki yılda aşılama programı başarıyla tamamlanmıştı. Kek şeklindeki yemlerin aşılarla beraber atılmasındaki maksat, yaban hayatında yaşayan kurt veya tilkilerin bunları yiyerek tabi yollardan aşılanmasını sağlamaktır. Böylece yaban hayatının olduğu yerdeki hayvanlardan insanlara herhangi bir kuduz vakasının gelmesini engellemeye çalışmaktayız. Son iki senede yapılan çalışmalarda çok ciddi başarılar elde edilmiştir. 2016 yılında da bu mücadelenin üçüncü ayağına başlamaktayız. Burada üçüncü ayağın Türkiye'deki ilk uygulamasını başlatacağız. Nevşehir'de bulunan Kapadokya Havalimanı'ndan kalkan uçaklarımız 18 ildeki yaban hayatının olduğu yerdeki aşılamayı yapacaklar. Bakanlığımız 2017 yılında sona erecek olan aşılama programını yeniden Avrupa Birliği projesi yaparak devam ettirecek. Nevşehir'den kalkan uçaklar 105 bin kilometrelik bir sahada 18 ilde, 1 milyon 890 bin adet aşılı yemi bırakacak" dedi.

Aşıların, hava şartları elverişli olduğu zamanlarda yapılmak üzere Mayıs ayı sonuna kadar devam edeceğini anlatan Yılmaz, "Bu kapsamda günde 2 sorti denilen 2 uçuş gerçekleştiriliyor. Bir sortide 4-5 bazen 6 saati bulan uçuş gerçekleştiriliyor. Hava muhalefeti olmazsa her gün bu uçuşlar yapılacak" diye konuştu. Gökçek Havacılık Genel Müdürü Tamer Gökçek ise, aşılamadaki bütün ayarları uçağın içerisinde bulunan elektronik kontrol ünitesinin yaptığını belirtti. Sistemin otomatik olarak 'nereye, kaç tane, hangi aralıklarla, kaç yem atılacak' şeklindeki ayarlamayı yaptığını ifade eden Gökçek, buna dışarıdan herhangi bir müdahalenin yapılmadığını söyledi.

Otomasyon sisteminin her 55 metreye bir aşı olmak üzere her kilometreye bin 800 tane aşılı yem düşmesi şeklinde ayarlandığını kaydeden Gökçek "Her bir sorti, 650 kilometredir. Bu da 4,5-5 saat sürüyor. Her uçuşta 14 kutu yani yaklaşık 11 bin 200 adet aşılı yem atılıyor. Bu yıl 105 bin kilometrelik alanda kuzeyde Kastamonu'dan Samsun merkeze kadar, aşağıya doğru inildiğinde Kahramanmaraş, güneybatı olarak bakıldığında da Karaman'dan tekrar yukarıya doğru giden bir hat içerisinde aşılı yem bırakıyoruz. Geçen yıl da aşılı yemleri biz dağıtmıştık. Geçen yılki rakamlar da buna paraleldi. İşin sağlıklı olması için geçen yıl aşılanan yerler bu yıl da aşılanıyor. 2 uçakla aşılama yapıyoruz. Üçüncü uçağımız da yedekte bekliyor. Toplam 14 personel görev alıyor. Aşılı kekler -22 derecede özel konteyner içerisinde saklanıyor" diye konuştu.

Gökçek Havacılık Genel Müdürü Tamer Gökçek, daha sonra uygulamalı olarak otomasyon sisteminin çalışmasını anlattı.