Ünlü fon yöneticisi Mohamed A. El- Erian, ABD'de Cuma günü açıklanacak tarım dışı istihdam raporuna ilişkin değerlendirmede bulundu.
El-Erian'ın değerlendirmesi şu şekilde:
ABD'de bu hafta açıklanan ekonomik veriler piyasa beklentilerinin altında kaldı ve piyasadaki Fed faiz artırımı beklentileri geriledi. Bu şu anlama geliyor: Cuma günü yayınlanan Temmuz ayı istihdam raporuna ilgili daha da fazla olacak.
Sermaye piyasaları, genel anlamda ekonomi ve Fed politika normalleştirmesi için en fazla ihtiyaç duyulan durum güçlü istihdam artışı (en az aylık ortalama 80 bin - 100 bin arası), daha güçlü ücret artışları (yüzde 3'e yaklaşmalı) ve işgücüne daha fazla Amerikalının tekrar katılması (işgücüne katılım oranının aylık en az yüzde 0.2 artması). Bunların altında gelecek veriler, ekonomik, finansal, kurumlarla ilgili ve siyasi soruları gündeme getirebilir.
İşgücü piyasası tarafından geçtiğimiz yıllarda bir çok aşama kaydedildi. Küresel finans krizinin ardından 17 milyon yeni iş yaratıldı; işsizlik oranı, U-3, yüzde 4.4'e geriledi; daha geniş tanımlı işsizlik göstergesi olan U-6 ise yüzde 8.6'ya geriledi.
Buna karşın tarihi verilere göre ne ücret artışı ne de işgücüne katılım aynı performansı göstermedi. Enson istihdam raporuna göre ücretler yıllıklandırılmış olarak yüzde 2.5 ile Haziran ayında cansız bir artış kaydetti ve işgücüne katılım yüzde 62.8 on yılların dibine yakın seviyelerde gerçekleşti.
Bu hem ABD hem de küresel ekonomiler için önemli.
ABD için, bu durum zayıf talebe ilişkin kararlılığı azaltıyor ve gelecekteki büyüme potansiyelini olumsuz etkiliyor. Aynı zamanda hisse senedi ve tahvil piyasasında olası balonlara ilişkin endişeleri artırarak, bir takım ilişkili finansal, kurumsal ve siyasi zorlukları gündeme getiriyor. Para politikasında normalleşme daha zor bir hale geliyor ve siyasi kutuplaşmayı ateşleyen sosyopolitik tatminsizliği tetikliyor. Kongrenin de ekonomi yönetimi durma noktasına geliyor.
Tüm bu durum, küresel ekonominin Avrupa'daki toparlanmadan fayda sağlayacağı esnada gerçekleşiyor. Bununla birlikte ABD'nin dinamizmi olmadan, Avrupa'daki toparlanmanın olumlu etkisi -özellikle de küresel politika eşgüdümü halihazırda zorken- sınırlı kalır.
Umutlar tarihin kendisini tekrar edeceği ve geçtiğimiz yıllardaki istihdam başarılarının sağlıklı bir işgücü piyasasına evrileceği yönünde. Bu umutların hüsranla sonuçlanması ise ekonomi politikası yönetimine ve siyasete ilişkin zorlukları vurgulayacak.
Bloomberg HT