Türkiye Kırmızı Et Üreticileri Merkez Birliği Genel Başkanı Bülent Tunç, besilik erkek sığır desteği hakkında yazılı açıklama yaptı. Hayvan başına destek miktarı ve buna paralel olarak desteklenen hayvan sayısının her yıl azalmakta olduğunu kaydeden Tunç, "Girdi fiyatlarının anormal yükseldiği, döviz kurlarındaki dalgalanmalar ve ithalat için harcanan kaynaklar göz önüne alındığında, yurt içindeki erkek yavruların besiye alınarak değerlendirilmesi faaliyetinin sürdürülebilmesi için besilik erkek sığır desteğinin verilmesi elzemdir" ifadelerini kullandı.

Hayvan başına destek miktarı ve buna paralel olarak desteklenen hayvan sayısının her yıl azalmakta olduğunu kaydeden Tunç, "Altı yıldır uygulanan besilik erkek sığır desteği; verimlilik ve hijyeni hedefleyen, belli bir karkas ağırlığı üzerinde ve bakanlıktan ruhsatlı mezbaha ve kesimhanelerde kesimi özendiren doğru ve yararlı bir destektir. 2011, 2012 ve 2013 yıllarında hayvan başına 300 TL, 2014 yılında hayvan başına 200 TL, 2015 yılında hayvan başına 150 TL, sözleşmelilere ise 200 TL ödenmiştir. 2016 yılında ise sadece sözleşmelilere 200 TL ödenmiştir. Maalesef hayvan başına destek miktarı ve buna paralel olarak desteklenen hayvan sayısı her yıl azalmaktadır. Ülkemizde besicilikte sözleşmeli üretim gelişmemiştir. Bunun alt yapısı da mevcut değildir. Dolayısı ile destekten yararlanan hayvan sayısı, bu yüzden ve destek miktarının azalması nedeniyle geçen yıllara göre yarı yarıya düşmüştür. Destek miktarı önemlidir. Çünkü 200 TL olarak ilan edilen desteğin baştan yüzde 2'si gelir vergisi olarak kesilmekte, aslında destek 196 TL verilmektedir. Desteği almak için üretici hayvan başına 17 TL Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlükleri döner sermayesine yatırmakta olup, yine hayvan başına stopaj, mera fonu kesintisi ve borsa tescili adı altında toplam ortalama 90 TL ödemektedir. Yani 196 TL olan asıl desteğin 107 TL'sini baştan devlet almaktadır. Üreticiye destek olarak kalan sadece 89 TL'dir. Bu bakımdan desteğin verilmesi kadar, ne kadar verileceği de önemlidir. Hayvan başına en az 350 TL olmalıdır ki tüm kesinti ve ödemelerden sonra üreticinin eline kilogram başı 1 TL geçsin ve tüm maliyet artışlarına karşı kesim fiyatını belli bir seviyede tutulabilsin. Bilindiği üzere ithal hayvanlara destek verilmemekte olup, yurt içi ve yurt dışı hayvan fiyatlarını dengelemek bakımından da bu destek gereklidir. Yurt içinde doğan ve yetiştirilen hayvanlara bu destek verilmez ise, fiyat farkından dolayı ithal hayvan lehine gelişmeler yaşanır ve bakanlığımızın hedeflediği 'yurt içinden kendi ihtiyacımızı karşılama' politikası sekteye uğrar. Yılda kesilen 3 milyon 765 bin sığırın yaklaşık 3 milyon 300 bin başı yurt içi kaynaklardan karşılanmakta olup, bu sayının artırılarak ithalata ihtiyaç duyulmaması bakımından en az 2-3 yıl daha besilik erkek sığır desteğinin sürdürülmesi gerekmektedir. Desteklerin sağladığı kayıtlılık nedeni ile devlet bütçesine önemli katkılar olmaktadır. Teknik yönden bakanlığımızın kaydına giren ve sistemden düşümü yapılan bu hayvanlar, ekonomik olarak da maliye kayıtlarına alınmakta, fatura ve müstahsil makbuzu üzerinden stopaj ve mera fonu kesintileri yapılarak devletimizin kasasına girmektedir. Buna ilave olarak kayda girdiğinden etin toptan ve perakende ticaretinde geçerli vergiler alınabilmektedir. Bu kalemler hesaplandığında devlet nerede ise destek olarak verdiğinin fazlasını üretici, kesimci, toptancı, sanayici, kasap, market ve tüketiciden geri almaktadır" dedi. 

"Vergi getirisi 480 milyon TL"

2016 yılında destek alamayan 600 bin baş hayvanın kayda girmemesi nedeni ile oluşan ekonomik kayıp, yani kayıtlı olmanın devlete sağladığı gelire ilişkin bilgi veren Tunç, "Bu hayvanlar destek alsaydı 600 bin başa 200 TL'den 120 milyon TL devletin destekleme bütçesinden harcanacak idi. Gelir vergisi 120 milyon TL'nin yüzde 2'sinden 2 milyon 400 bin TL'si daha üreticiye verilmeden devlet kasasına geri dönmektedir. Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlükleri döner sermayesine destekten yararlanmak için pasaport, işletme tescil belgesi, dosya destek bedeli adı altında hayvan başına yaklaşık 17 TL ödenmektedir ve 10 milyon 200 bin TL döner sermaye kaybı olmuştur. 600 bin baş hayvan ortalama 250 kilogram karkas ağırlığından kesilirse 150 bin ton kırmızı et demektir. Ortalama 24 TL/kg'dan kesilirse bu kadar etin değeri 3 milyar 600 milyon TL eder. Bu miktarın stopaj, mera fonu ve borsa tescili toplam 54 milyon TL tutmaktadır. Bunlarda devletin gelir hanesine yazılmaktadır. Henüz kayda giren hayvanların etinin toptan ve perakende KDV'leri bile hesaplanmadan, destek olarak harcanacak 120 milyon TL'nin toplam 66,6 milyon TL'si devletçe gelir vergisi, döner sermaye, stopaj, mera fonu kesintisi ve borsa tescili olarak geri alınmış olacak idi. Ayrıca 3 milyar 600 milyon TL'ye üreticinin kestirdiği hayvanlar toptan en az 4 milyar TL'ye işlem görecek olup, kayıtlı olduğu için bunun KDV'si yüzde 1'den hesaplandığında 40 milyon TL'yi bulacaktır. Aynı miktarda kayda girmiş etin perakende yüzde 8'li KDV ile satışından, kilogramı ortalama 40 TL olsa, 480 milyon TL vergi getirisi ortadadır" açıklamasında bulundu.

"Besiciliğin destek dışı kalmaması gerekmektedir"

Besilik erkek sığır desteği belli şartlar çerçevesinde verildiğinden halk sağlığının korunması ve verimliliğin artmasına vesile olduğunu belirten Tunç, "Besilik erkek sığır desteklemesi, hayvan pasaportu olan, Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelik kapsamında Bakanlıktan onay belgesi almış kesimhanelerde kestirilen hayvanlara yapılmaktadır. Dolayısı ile desteklemeler hijyenik ve sağlıklı ortamlarda kesime yönlendirdiğinden halkımızın sağlığı korunmaktadır. İnsan sağlığının bedeli yoktur. Ayrıca, bu kıstas nedeni ile üretici destek almak için kesimlerde onaylı işletme aradığı için, onaysız, ruhsatsız kombina ve kesimhaneler de bir an önce onay almak için çaba göstermektedirler. Bunun dışında destek 200 kilogram üstü karkasa verildiğinden üreticinin erken kesime gitmesi önlenmekte, verimlilik artmaktadır. Diğer ülkelerde de besicilik desteklenmektedir. Bizde ise besilik sığır ile ilgili başka bir destek yoktur. Tüm hayvancılık konularına destek verilirken besiciliğin destek dışı kalmaması gerekmektedir. Bakanlığımızın Milli Tarım Projesi çerçevesinde yürürlüğe koyduğu proje ve tedbirlerin sonucunun alınması en az üç yılı bulacaktır. Bu sonuç alınana kadar besilik erkek sığır desteği sürdürülmelidir. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ve hükümetimizin uyguladığı politikalar sayesinde hayvancılığa verilen desteklerin payı toplam destek içerisinde yüzde 30'lara ulaşmıştır. Bunun içinde de besilik erkek sığır desteğinin payı yüzde 1,5-2'yi geçmemektedir. Fiyatlarda istikrar sağlanmak isteniyorsa bunun üreticiden esirgenmemesi gerekmektedir. Girdi fiyatlarının anormal yükseldiği, döviz kurlarındaki dalgalanmalar ve ithalat için harcanan kaynaklar göz önüne alındığında yurt içindeki erkek yavruların besiye alınarak değerlendirilmesi faaliyetinin sürdürülebilmesi için besilik erkek sığır desteğinin verilmesi elzemdir" ifadelerini kullandı.