Türkiye'nin önemli tekstil merkezlerinden Uşak'ta, tekstil atıklarından toprak, traktör, su, boya ve hiçbir kimyasal madde kullanmadan hazır renkli pamuk ve iplik elde ediliyor. İkinci kalite iplikler, orijinalinin üçte biri fiyatına satılıyor.

Türkiye'nin ve dünyanın çeşitli yerlerinden toplandıktan sonra Uşak'a getirilen konfeksiyon atıkları, kentteki firmalarda önce renk renk ayrıldıktan sonra kesim işlemi uygulanıyor. Daha sonra şifanoz makinasıyla pamuk haline getirilen atıkların bir kısmıyla keçe yapılarak otomobil sanayi, yatak yapımı gibi bir çok noktada kullanılırken, iplik haline getirilenlerden ise ev tekstil ürünleri, perde, kıyafet, koltuk kılıfı üretiliyor. Bir yandan geri dönüşümle bu atıklar tekrar ekonomiye kazandırılırken, diğer yandan toprak, traktör, su, boya ve hiç bir kimyasal madde kullanmadan hazır renkli pamuk elde ediliyor.

- "Uşağımız tarlasız pamuk imal ediyor"

Uşak Organize Sanayi Bölgesi (UOSB) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Yıldırım, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'deki 280 organize sanayi arasında alan büyüklüğünde 29, istihdam verilerinde 26, enerji tüketiminde ise 11'inci sırada yer alan UOSB'ye gelen tekstil teleflerinin yüzde 75-80'inin tekrar ekonomiye geri kazandırıldığını söyledi.

"Uşağımız tarlası pamuk imal ediyor" diyen Yıldırım, "Şu an yılda geri dönüşüm noktasında 500 bin ton civarında iplik üretimimiz var. Biz bunları pamuk tarlalarından imal etmeye kalksak 1 milyon 500 bin hektarlık tarım arazisine ihtiyacımız olacak ama bizim sanayicimiz, kimyasal, su, boya kullanmadan bunu elde ediyor. En son verilere göre Türkiye'nin geri dönüşüm sektöründe 1.7 milyar dolar pazarı varmış, tekstil telefleri, pet şişe ve araba lastikleri geri dönüşümünün yüzde 70'ini Uşak sağlıyor. Bu da 1.2 milyar dolara civarda bir rakama tekabül ediyor" dedi.

Yıldırım, Türkiye'nin tekstil sektöründe ön planda olduğunu fakat enerji konusunda ağır maliyetlerinin olduğunu savundu.

Şu an Hindistan, Pakistan, Endonezya, Bangladeş'in bire bir tekstilde rakip olduğunu fakat oralarda enerji maliyetleri, vergiler ve yetişmiş iş gücüne bakıldığında Türkiye'nin maliyetlerinin biraz daha ağır göründüğünü ifade eden Yıldırım, "Biz doğaya atılacak ham maddeyi bir şekilde ekonomiye geri kazandırırken, sanayicimizde bu atıklardan çıkan atıkları bir bedel karşılığında belteraf sistemlerine geri gönderiyorlar. Bu ödediği bedeller atıklardan daha pahalı olmaya başladı. Burada hükumetimizden şöyle bir talebimiz var, arıtma tesisleri nasıl çalışıyorsa, elektik konusunda bir teşvik varsa sanayi atıklarını bertaraf eden firmalarda teşvik noktasında destek istiyoruz. Türkiye'nin neresinde geri dönüşüm yapan tesis varsa bunların mutlaka teşvik edilmesi lazım. Şu an tekstil sektörüne bakıldığında ihracatımızın yüzde 70'i Avrupa Birliği ülkelerine gönderiyoruz. Yani biz dünyayla rekabet etmemiz için 2023 yılında 500 milyar dolar ihracatı yakalamamız için mutlaka enerji maliyetlerinde indirim olması, vergilerin de biraz düşük olması lazım" diye konuştu.

- "3'te 1 fiyatına iplik üretiyoruz"

Bir geri dönüşüm firma sahibi İlhan Önal da yaklaşık 20 yıl evvel çöpe, nehirlere atılan, toprağa gömülen, sobalarda yakılan tekstil firelerinden 125 renk elyaf elde edip, 125 renk iplik ürettiklerini söyledi.

Elde edilen bu ürünleri, Rusya, İspanya ve Arap ülkelerine ihraç ettiklerini anlatan Önal, "Geri dönüşüm ürünü ikinci kalite oluyor ama boya maliyetine iplik satıyoruz. Yani biz 3'te 1 fiyatına iplik üretiyoruz" dedi.