Günümüzde tarımsal üretimi etkileyen birçok neden bulunmaktadır. Nüfus artışı, şehirleşme, tarım arazisi miktarında azalma, sera etkisi, küresel ısınma vs. bunlardan bazılarıdır. Ülkemizdeki tarımsal üretimi etkilemeye yönelik Hassas Teknolojilerini sizler için inceledik.
Tarımsal teknoloji günümüzde tarımsal üretimi etkileyen çok sayıda etkenlerden birisidir. Elektrik, elektronik, bilişim, algılayıcı (sensör), internet, veri depolama (bulut teknolojisi), büyük veri analizi, yapay zeka, nesnelerin interneti, yaşam döngüsü analizi, otonom araç teknolojileri hızla gelişmeye ve yenilenmeye başlamıştır. Bu gelişmeler çerçevesinde tarım alanında çok sayıda yeni yöntem ve teknoloji uygulama aşamasına gelinmiştir. Hassas Tarım Teknolojileri (HTT) (Precision Agriculture) tarım alanında kullanılan önemli yenilikler arasında yer almaktadır.
Hassas Tarım Teknolojisi toprak işleme kısmından hasat kısmına kadar tarım makinelerinin kullanıldığı işlemlerin hassas bir şekilde yapılmasını hedefleyen teknolojidir. Bahçe bitkileri yetiştiriciliği, bağcılık ve hayvansal üretim alanlarında Hassas tarım teknolojisi kullanılmaktadır.
Hassas Tarım Teknolojilerinin tarımsal faaliyetlerde sağlayacağı yararları 6 başlıkta toplayabiliriz:
- Agronomik açıdan: İleri tarımsal girdi yönetimi ve teknolojik uygulamalar ile bitkilerin gerçek gereksinimi daha uygun şekilde karşılanabilir. Böylece daha kaliteli ve yüksek verim elde edilebilir ve girdi miktarı azaltılabilir.
- Teknik açıdan: Tarımsal işlemler daha etkin ve zamanında yapılabilir. Ekim, gübreleme, sulama, ilaçlama ve hasat gibi işlemlerin zamanından önce veya sonra yapılması ürün ve kalite kayıplarına sebep olur.
- Ekonomik açıdan: Aynı miktar girdi kullanımıyla daha fazla ürün verimi, azaltılmış girdi kullanımıyla aynı miktarda ürün verimi, azaltılmış girdi kullanımıyla düşük masraf, yüksek ürün kalitesi ile daha fazla gelir elde edilerek kârlılık artırılabilir.
- Çevre koruma açısından: HTT ile uygulanan kimyasal girdilerin azaltılması veya tarım arazilerinin gereksinim duymayan kısımlarına hiç girdi uygulanmaması yoluyla aşırı kimyasal girdi kullanımı sebebiyle meydana gelebilecek çevre kirliliği önlenebilir.
- Ürün kalitesi açısından: Uygun teknolojilerin kullanımı ile tarımsal işlemler zamanında ve uygun miktarda girdi ile yapıldığında daha kaliteli ürün elde edilebilir. Bu da ürünün satış fiyatını ve kârlılığı artırır.
- Çalışma Verimliliği açısından: Otomatik dümenleme gibi bazı teknolojiler yapılacak işi kolaylaştırarak işçilerin yorulma ve dikkat kaybını azaltma, işin kısa sürede yapılması, tarımsal girdi, zaman ve yakıt tasarrufu sağlar.
Hassas Tarım Teknolojilerinin tarımsal faaliyetlere teknoloji açısından faydaları ise;
Konum Belirleme Teknolojileri: Bu teknolojiler arazide belli bir noktanın coğrafi konumu (enlem, boylam, yükselti) yanında yer hızı ve hassas zamanlama gibi bilgileri sağlar. Bu teknoloji uygun hata azaltma yöntemi ile cm düzeyinde konum bilgisi sağlayabilmektedir. Verim görüntüleme sistemlerinde hasat makinesinin yeri anlık olarak kaydedilebilir ve bu veriler daha sonra verim haritası ve kârlılık haritası oluşturmada kullanılır. Alıcı tarla sınırlarında dolaştırılarak anlık veriler kaydedildiğinde tarlanın kenar uzunluğu ve alanı hesaplanabilir. Harita esaslı değişken düzeyli gübre ve pestisit uygulamada makinenin tarladaki konumunun belirlenmesinde kullanılır.
Toprak Örnekleme Teknolojileri: Arazide GNSS alıcıları ile belirlenen konumlardan belli aralıklarla (5-10 da) örnekler alınarak ve kimyasal analize tabi tutularak toprak bünyesi, organik madde, pH, makro ve mikro element haritası çıkarılabilir. Bu haritalardan da tarlanın hangi bölgesine ne kadar gübre uygulanması gerektiği belirlenir. Bu şekilde sadece ihtiyaç duyulan yere ihtiyaç duyulan miktarda kimyasal gübre uygulanır ve aşırı gübreleme önlenebilir. Girdi tasarrufu sağlanabilir ve kârlılık artırılabilir.
Verim Görüntüleme Teknolojileri: Ürün hasadı sırasında makine deposuna dolan ürün uygun algılayıcılarla coğrafi konum bilgisi ile birlikte kaydedilir ve daha sonra verim haritası çıkarılır. Bu harita arazideki değişkenliği gösterir yani tarlanın hangi kısmından yüksek, hangi kısmından düşük verim alındığı görülebilir.
Uzaktan Algılama Teknolojileri: Uydu, uçak, helikopter ve yer esaslı platformlara yerleştirilen kamera ve benzeri algılayıcılarla toprağa veya ürüne temas etmeden toprak ve ürün hakkında bilgi toplanabilir. Toprak verimliliği, ekim ve çimlenme etkinliği, bitki boyu, yabancı ot durumu, drenaj, hastalık, zararlı ve verim tahmini yapılabilir. Çamurlu zemin ve uzun bitki boyu gibi uygun olmayan koşullarda yukarıdan kolaylıkla görüntü alınarak tarla ve bitki durumu incelenebilir.
Değişken Düzeyli Uygulama Teknolojileri: Tarımsal girdi (tohum, su, pestisit) uygulayıcı ekipmanlara uygun elektronik kontrol sistemleri yerleştirilerek girdiler değişken düzeyli olarak uygulanabilir. Değişken düzeyli ekimde; birim alana ekilen tohum miktarı, tohum çeşidi veya toprak nemine göre ekim derinliği değiştirilebilir. Sulama sistemlerinde toprak veya bitkide bulunan su içeriği algılanarak sulama sistemi otomatik olarak açılıp kapatılır ve bu sayede su tasarrufu sağlanır, bitki optimum düzeyde su gereksinimini karşılar.
Kısmi Kontrol (Section Control) Teknolojisi: Bu teknoloji ile GNSS esaslı alıcı yardımıyla arazinin kimyasal gübre ve pestisit uygulanan yerleri kaydedilerek aynı yerlere tekrar girdi uygulanmasının önüne geçilebilmektedir.
Otomatik Dümenleme Teknolojileri: Bu sistemlerle traktör ve kendi yürür tarım makineleri uygun bir yöntemle istenen rotada hareket ettirilir. En yaygın kullanılan yöntem GNSS esaslı yöntemdir. Başlangıç hattı tespiti yapıldıktan sonra makine iş genişliği sisteme girilerek yan yana cm düzeyinde hassas geçişler sağlanmakta, bu sayede toprak işleme, kimyasal gübre ve pestisit uygulama ve hasatta boş kalan yerler veya üst üste işlem gören çakışan kısımlar minimum düzeye indirmektedir. Sürücünün iş yükünün azaltılması, kimyasal girdi tasarrufu, yakıt tasarrufu, zaman tasarrufu, birim alana düşen bitki sıra sayısının artması, daha yüksek verim, gece çalışma olanağı, daha yüksek hızda çalışma gibi faydalar sağlar.
Hassas Tarım Teknolojilerinin tarımsal faaliyetlerde sağlayacağı yararları Vodafone Akıllı Köyde görmek mümkün. Geleneksel tarım yöntemlerini ileri teknolojinin olanaklarıyla birleştiren, üretimin verimini bilgi ve iletişim teknolojileriyle artırmayı ve üreticinin sosyal yaşam standartlarını nitelikli bilgiyle yükseltmeyi tek bir hedef haline getiren, yeni nesil kırsal yaşam modeli olarak günümüzde ileri teknolojinin büyük yatırımcılara sağladığı olanakları kırsalda tarım sektörü ile buluşturan Vodafone Akıllı Köy, tarımsal faaliyetlere sağladığı yararlarla küçük üreticilerin verim ve kârlılığının artırılmasını hedefleyerek, aile çiftçiliğini teknolojik tarımla buluşturmaktadır.