Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, meyve ve sebze gibi ürünlerde aracıları ortadan kaldıracak bir sisteme geçilmesi gerektiğini belirterek, Et ve Süt Kurumu (ESK) ile Toprak Mahsulleri Ofisine (TMO) üreticiden mal alması ve spekülasyonları önlemek için piyasaya mal vermesi çağrısında bulundu.
Bayraktar, TZOB Genel Merkezinde düzenlediği basın toplantısında, üretici-market fiyat farklılıklarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Bazı tarım ürünlerinde üretici ve tüketici fiyatları arasındaki fiyat farklılıklarının kabul edilemeyecek boyutta olduğunu vurgulayan Bayraktar, tarım sektöründe serbest piyasa koşullarının oluşmadığını, önemli tarım ürünlerinde tekelleşme ya da spekülasyonlar görülebildiğini ifade etti.
ESK ile TMO'nun üreticiden mal alması ve spekülasyonları önlemek için piyasaya mal vermesi gerektiğine işaret eden Bayraktar, "Meyve ve sebze gibi ürünlerde aracıları ortadan kaldıracak bir sisteme geçilmesi gerekiyor. Bu düzeni değiştiremezsek, üreticimizi ve gençlerimizi tarlada tutamayız. Göç olur, büyük şehirler yaşanmaz hale gelir. Tüketicimiz pahalı yer, insanlarımızın sağlıklı beslenmesine engel oluruz. Tarım topraklarımız boş kalır. Gıda ve tarımda ithalatçı bir ülke haline geliriz" değerlendirmesinde bulundu.
Bayraktar, 7 ay boyunca hayvanı besleyen üreticinin 250 kilogramlık bir karkas etten kazancının 500 lirayı bulmadığını belirterek, marketin, kasabın aynı karkastan 2-3 bin lira kazanmasının kabul edilemeyeceğini söyledi.
Üreticinin 2014 yılı temmuz ayından bu yana çiğ sütü aynı fiyattan sanayiye aktarmak zorunda kaldığını dile getiren Bayraktar, son birkaç aydır fiyatların bazı bölgelerde 90 kuruşlara kadar düştüğünü bildirdi.
Bayraktar, üreticilere üretimini sürdürebilmesi için makul fiyatların verilmesi gerektiğini belirterek, "Büyük sıkıntılar yaşadığımız 2008'lere dönmek istemiyoruz. Süt ineklerimizi kasaba gönderip, tekrar milyarlarca doların başka ülkelerin çiftçilerine aktarılmasına karşıyız. ESK, acil olarak müdahalede bulunarak süt piyasasında yaşanabilecek krizi bertaraf etmelidir. Kurum, et piyasasında da daha büyük miktarlarda alım ve satım yapmalı, fahiş kara müsaade etmemelidir" diye konuştu.
Şubatta üretici-market fiyat farkı en fazla patateste
Patates üreticilerin mağduriyetine de dikkati çeken Bayraktar, depolarda çürümeye terk edilen patatesin üreticide fiyatının 40 kuruşa kadar düşerken, marketlerde ise 1 lira 87 kuruşa yükseldiğini ifade etti.
Şubatta üretici-market fiyat farkının yüzde 366,81 ile en fazla patateste görüldüğünü dile getiren Bayraktar, söz konusu fiyat farkının portakalda yüzde 333,67, maydanozda yüzde 320,75, kuru kayısıda yüzde 251,76, sütte yüzde 232,02 olduğunu kaydetti.
Bayraktar, şubatta süt, zeytinyağı, mısırözü yağı ve havuçta market fiyatlarının değişmediğini, en fazla fiyat düşüşünün ise yüzde 48,50 ile yeşil soğanda olduğunu açıklayarak, şöyle devam etti:
"Yeşil soğandaki fiyat düşüşünü yüzde 42,22 ile kabak, yüzde 40,62 ile karnabahar, yüzde 28,82 ile pırasa takip etti. Markette en fazla fiyat artışı ise yüzde 9,30 ile sivri biberde görüldü. Bunu yüzde 8,71 ile kırmızı mercimek, yüzde 8,17 ile yeşil mercimek, yüzde 4,58 ile elma izledi. Şubatta üretici fiyatları maydanoz, portakal, elma, kuru fasulye, nohut, kırmızı mercimek, yeşil mercimek, pirinç, kuru incir ve zeytinyağında değişmedi. Üreticide fiyatı artan tek ürün, yüzde 7,08 ile sivri biber, fiyatı en fazla düşen ürün yüzde 62,29 ile karnabahar oldu. Kuzu eti üreticide yüzde 5,49 düşerken, bu düşüşün markete yansıması yüzde 1,33'te, dana eti üreticide yüzde 4,08 fiyat gerilemesi yaşarken, bunun marketteki karşılığı yüzde 2,08'de kaldı."
"Rusya ambargosu, domates ve portakal üreticilerini mağdur etti"
Üretici fiyatlarında yaşanan değişimlerin sebeplerine de değinen Bayraktar, sivri biberde hasat edilen ürün miktarındaki azalmaya bağlı olarak fiyatın da arttığını, karnabahar fiyatının düşmesinde ise artan hava sıcaklıklarıyla birlikte yaşanan kalite kaybının etkili olduğunu söyledi.
Bayraktar, patateste bu yıl rekoltenin yüksek olması ve ihracatında sıkıntı yaşanması nedeniyle fiyatların düştüğünü belirterek, özellikle domates ve portakal üreticilerinin 1 Ocak 2016'da başlayan Rusya ambargosunun mağduru olduğunu ifade etti.
İhracatta yaşanan sıkıntıların mağdur ettiği çiftçinin devletten yardım beklediğini vurgulayan Bayraktar, "İhracatçıya, turizmciye verilen destek, üreticimizden de esirgenmemeli, tedbirler bir an önce açıklanarak uygulanmalı ve çiftçimiz rahatlatılmalıdır" dedi.
Bayraktar, serbest piyasada fındık fiyatlarının bazı üretim merkezlerinde 8 lira 50 kuruşa kadar gerilediğine dikkati çekerek, TMO'ya piyasaya girmesi ve fındık alımı yapması çağrısında bulundu.
Tarladan sofraya yaşanan büyük fiyat farklılıklarının giderilmesinde, özellikle son günlerde yoğunlaşan çabaların, alınan tedbirlerin farkında olduklarını vurgulayan Bayraktar, "İlgili bakanlıkların, kurum ve kuruluşların sorunların çözümüne yönelik her adımını sonuna kadar destekledik, bundan sonra da desteklemeye devam edeceğiz" ifadelerini kullandı.
Tarım.com.tr