Solarizasyon toprağın güneş enerjisi ile ısıtılmasıdır. Uygulama yaz mevsimi sıcak geçen bölgelerde, sıcaklığın yüksek ve güneş ışığının şiddetli olduğu aylarda ve uygulama yapılacak alanın ekili olmadığı durumlarda, nemli toprağın mümkün olduğu kadar ince şeffaf polietilen örtü ile kapatılması işlemidir. Solarizasyon uygulamasında amaç, topraktaki hastalık etmenleri, yabancı otlar ve nematodların zayıflatılması veya öldürülmesidir. Solarizasyon özellikle seralar gibi küçük alanlarda, açıkta ve örtüaltında sebze, çilek, fidancılık ve fidelik alanlarında uygulanabilir.

Yaz aylarında zaten yüksek olan hava sıcaklığı (özellikle seraların içinde), şeffaf örtü altında daha da yüksek derecelere ulaşır. 50-55 °C'de birçok protein molekülünün parçalandığı  bilinmektedir. Böylece solarizasyon uygulanan topraktaki yabancı ot tohumları ve zararlı etmenler canlılığını yitirmektedir. Buna karşılık toprakta bulunan faydalı mikroorganizmaların çoğunlukla yüksek ısıya daha tolerant olduğu belirlenmiştir. Bu bağlamda solarizasyon, sterilizasyondan farklı olarak zararlı etmenlerin topraktaki yoğunluklarını belirli ölçüde azaltan bir dezenfeksiyon yöntemdir.

Neden Solarizasyon?

Bilindiği üzere kültür bitkilerinde zararlara sebep olan önemli hastalık etmenleri ve nematodların birçoğu ve yabancı ot tohumları toprak kaynaklıdır. Bunların mücadelesinde  hem maliyet hem de çevresel etki anlamında ön plana çıkan yöntem solarizasyondur 

Solarizasyonla birlikte kombine edilecek bazı uygulamalar solarizasyonun etkinliğini artırmaktadır. Örneğin hayvan gübresi, yeşil gübre, biyosidal etkisi olan bazı bitki parçaları (turp ve hardal türleri gibi) ve kompost gibi materyallerin toprağa karıştırıldıktan sonra solarizasyon işleminin yapılması başarı şansını artırmaktadır. Yine çok bulaşık sahalarda toprak dezenfeksiyonu için kullanılan pestisitler (tarım ilaçları) solarizasyonla kombine edilirlerse, önerilen dozların yarısında veya daha altında etkili sonuç alınabilir.

Solarizasyon Uygulamasının Yararları

Solarizasyon uygulaması, kimyasal olmayan, toksik materyal içermeyen, uygulaması basit, tehlikesiz, ekonomik, öğrenmesi  kolay, küçük alanlara el ile, büyük alanlara makine ile uygulanabilen bir yöntemdir. 

Solarizasyon uygulaması ile birçok patojene, nematoda ve yabancı otlara karşı değişik oranlarda etki sağlanmaktadır.

Solarizasyon uygulaması, topraktaki inokulum düzeyini düşürdüğü ve bunun sonucu olarak hastalık çıkışını azalttığından ve güneşle ısıtılan toprakların bünyelerinde bitki beslenmesi yönünden olumlu değişiklikler (çözülebilir bitki besin maddeleri ve organik madde miktarının artması gibi) oluşturduğundan ürün miktarı ve kalitesini arttırmaktadır.

Tuğba Gülsever