Malatya Ticaret ve Sanayi Odası Konferans salonunda düzenlenen "Bitki Pasaportu Uygulamaları ve Şarka Virüsü Hastalığı ile Mücadele" Panelinde kayısı ağaçlarını tehdit eden Şarka Virüsü hastalığına karşı alınacak tedbirler tartışıldı
Panele Malatya Vali Yardımcısı Abdul Kadir Duran, Bakanlığımız Gıda ve Kontrol Genel Müdür Yardımcısı Dr. Nevzat Birişik, İl Müdürü Ali Selvi, Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü Bitki Sağlığı Daire Başkanı Yunus Bayram, Malatya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Hasan Hüseyin Erkoç, İnönü Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof.Dr. Bayram Murat Asma, Kayısı Araştırma İstasyonu Müdürü Abdullah Erdoğan, TARSİM Bölge Müdürü Bünyamin Kadak, İl Müdür Yardımcıları A.Turan Karaca, Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürü Selahattin Günci?, Ziraat Mühendisleri Odası Malatya Şube Başkanı Fevzi Çiçek, teknik elemanlar ve üreticiler katıldı.
Şarka virüsünün kayısı ağaçlarını tehdit ettiğini kaydeden Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Ali Selvi, Malatya’da yaklaşık 9 milyon 500 bin adet meyve ağacı bulunduğunu açıklayarak “Bunların 8 milyon 100 bin adedini sert çekirdekli meyve ağaçları teşkil etmektedir. Sert çekirdekli meyvelerin en önemli hastalıklarının başında şarka virüsü gelmektedir. Şarka virüsüne yakalanan ağaçların meyveleri olgunlaşmadan dökülüp meyve kalitesi düştüğünden pazar değerini yitirir. Hastalığın kimyasal mücadelesinin olmaması da üretim alanlarımız ve İlimiz ekonomisi için büyük bir risk oluşturmaktadır. Malatya’mız ve doğusundaki iller şarka virüsü hastalığından aridir. 2012 yılı Bitki Sağlığı Bölge Toplantısında alınan karar gereği, Şarka Virüsü Sürveyi için proje yapıldı. Projenin 2013-2015 yılları arasında bitirilmesi planlanmıştı. Çalışmalarımız bu planlama doğrultusunda aksatılmadan devam etmektedir.
Malatya’da Bitki Pasaportu Sistemine kayıtlı 2 Resmi 21 de özel olmak üzere toplam 23 kayıtlı operatör bulunmaktadır. 2014 yılında Bitki Pasaport sistemine kayıtlı operatörlerin Ön Denetim ve Yıllık Denetimleri her bir operatör için 3 defa kontrol edilerek, sisteme kayıtları yapılmıştır. 2014 yılı İlkbahar ve Sonbahar dönemlerinde toplam 250 bin adet Pasaport basıldı ve operatörlere verildi. Merkez ve ilçelerde fidan satış dönemlerinde pazar ve satış yeri kontrolleri düzenli bir şekilde yapıldı ve bitki pasaportu olmayan fidan satışlarına müsaade edilmedi” dedi.
ERKOÇ: KAYISIYI GEREĞİ GİBİ DEĞERLENDİREMİYORUZ
Panelde konuşan Malatya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Hasan Hüseyin Erkoç “Kayısı Malatya için çok önemli bir geçim kaynağı. Kayısının bu tür hastalıklardan etkilenmemesi için özellikle fidan üreticilerinin ve ticaretini yapanların çok dikkatli olması gerekiyor” dedi. Kayısının dünyadaki raf fiyatının 5 milyar dolar olduğunu ancak Malatya’nın 2014 yılı ihracat rakamının 348 milyonu bulduğunu ifade eden ERKOÇ, “Biz kayısıyı gereği gibi değerlendiremiyoruz. Bunu söylerken, belki suçlulardan birisi de biziz. Malatya olarak bu aradaki farkı azaltma noktasında hepimizin üzerine ciddi görevler düşüyor ” şeklinde konuştu.
“ŞARKA KURTULUŞU OLMAYAN BİR HASTALIKTIR”
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdür Yardımcısı Dr. Nevzat BİRİŞİK, hastalıklar hakkında bilgiler vererek “Yerküredeki bitkilere zararlı olma ihtimali olan toplam 100 bin canlı var. 100 bin zararlı organizma, potansiyel olarak yer kürede bulunmakta. Bunun 5 bini, dünyanın herhangi bir yerinde zarar yapmakta. Ülkemizde de 556 tane zararlı organizma var. Yani çoğu yok. Zirai mücadelede amaç, bir böceğin, bir hastalığın gelmesi ve sizin de onunla mücadele etmeniz değildir. Çünkü orada zaten savaşı kaybetmişsinizdir. Bu sebeple doğaya ilaç atılarak zarar veriliyor ve bundan dolayı birileri de ekonomik kayba uğruyor demektir. İşte bunun için şarka virüsünün gelmemesi lazım. Çünkü mücadelesi, ilacı, aşısı ve bir kez girdiğinde kurtuluşu olmayan bir hastalıktır. Belirtilen hastalıklarla ilgili temelde mücadele edip başarılı olan hiçbir Avrupa ülkesi yoktur. Bulgaristan, Romanya, İtalya gibi ülkelerin sert çekirdekli meyve üretimleri düştü.
Çünkü şarka varsa ülkenizde; fidan satamazsınız, tohum satamazsınız, taze meyve sebze satamazsınız. Bir süre sonra kıyamazsınız ağaçları kesmeye, 15-20 yıl içerisinde o ağaçlar odun olur ” dedi. Hastalıklar ile ilgili mücadelenin merkezini Malatya’ya kurmak zorunda olduklarını vurgulayan Genel Müdür Yardımcımız “Malatya’nın doğusu temiz, batısında Kayseri ve Kahramanmaraş’ta var. Girdiği gün değerli arkadaşlar bunun telafisi yok. Kayısı üreticileri bazen ürün çok olduğu için şikayet ediyorlar, fiyat düşük olduğu için şikayet ediyorlar, satıp para kazanamadıkları için şikayet ediyorlar, işçi bulmakta zorlandıkları için şikayet ediyorlar. Tüm bu şikayetler aslında varlıktan dolayı yapılan şikayetler, ama 2014’te kayısı olmayınca o şikayetlerin ne kadar yersiz olduğunu gördük. İşte eğer bu olay olursa artık 2014’teki bir dondan bahsediyor olmayacağız” şeklinde konuştu.
Kahramanmaraş, Şanlıurfa, Adıyaman, Elazığ, Sivas, Kayseri ve Mersin’den de teknik elemanların katıldığı panelin başkanlığını Genel Müdür Yardımcısı Dr. Nevzat Birişik yaptı. Panelist olarak İnönü Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nden Yrd.Doç.Dr. H.Diğdem Oksal, Ankara Merkez Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’nden Dr. Kemal Değirmenci, Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü’nden Ziraat Yüksek Mühendisi M.Levent Öntepeli, Malatya Kayısı Araştırma İstasyonu Müdürlüğü’nden Dr.Erçin Oksal ve Diyarbakır Zirai Mücadele Araştırma İstasyonu Müdürlüğü’nden Uzm. Osman Çiftçi görev aldı.
Malatya Sonsöz