2013 TÜİK verilerine göre Türkiye dünya pamuk üretiminde 450.890 hektar ekim alanı, 2.250.000 ton kütlü, 877.500 ton lifli pamuk üretimiyle Çin, Hindistan, ABD, Pakistan, Brezilya, Avustralya ve Özbekistan'ın ardından 8. sırada geliyor. Verimde Avustralya ve İsrail'in ardından 3. sırada, tüketimde ise Çin, Hindistan ve Pakistan'ın ardından 4. sırada bulunan Türkiye, pamuk üretiminde dünyanın önde gelen aktörleri arasında yer alıyor. Türkiye'nin pamuk üretiminde ise Şanlıurfa ve Diyarbakır üretim büyüklüğü bakımından özel bir konuma sahip bulunuyor.

KALİTE STANDARTLARI GELİŞTİRİLECEK

Pamuk çırçırlama işleminde liflerin tohumlardan ayrılması ve standart bir kalite oluşturularak sürdürülebilirliğin sağlanması KOBİ'ler ve tekstil sektörü açısından büyük önem taşıyor. Şanlıurfa ve Diyarbakır pamuğunda kalite standartlarının gereken seviyesinde olmaması ise pamuğa bağlı sektörlerin rekabet gücünü düşürüyor.

Bu soruna köklü bir çözüm getirmek amacıyla Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'na bağlı GAP Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi Müdürlüğü (GAPUTEM) tarafından Rekabetçi Sektörler Programına sunulan "Pamuk Lifi Üretiminde Bölgesel Sınai İşbirliği Projesi", pamuk lifinin kalitesinin ölçülerek sınıflandırılabilmesini, böylece kalite standartlarının iyileştirilmesi, işletmeler arasında işbirliği sağlanması, kalitenin sürdürülebilir ve ölçeklenebilir düzeye çıkarılarak rekabet gücünün artırılmasını hedefliyor. Projenin paydaşları arasında Diyarbakır Ticaret Borsası, Şanlıurfa Ticaret Borsası ve Ekonomi Bakanlığı - Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü bulunuyor.

ULUSLARARASI REKABET GÜCÜ ARTIRILACAK

Proje kapsamında Güneydoğu Anadolu bölgesinde üretilen pamuğun uygun koşullarda kalite tayininin yapılması amacıyla 50 çırçır üreticisine pamuk numune alma ekipmanları sağlanacak ve GAP Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi Müdürlüğü (GAPUTEM) bünyesinde numunelerin analizini yapacak bir laboratuvar kurulacak. Proje ile Şanlıurfa ve Diyarbakır'da çırçırlanmış ve balyalanmış pamuğun kalite standardının tayini ile pamuk çırçır işletmelerinin rekabet gücünün ve buna bağlı olarak iplik üreticileri ve tekstil sektörünün de uluslararası rekabet gücünün artırılması amaçlanıyor.

Proje ile Diyarbakır ve Şanlıurfa illerinde faaliyet gösteren çırçır işletmelerine eğitim amaçlı test laboratuvarı ve depo kurulacak, lif kalite spesifikasyonu için laboratuvar ekipmanları alınacak, numunelerin oluşturulması için barkod sistemi oluşturulacak, forklift, minibüs ve kamyon gibi gerekli nakliye araçları temin edilecek. Kümelenme vasıtasıyla pamuk çırçır işletmelerinin iş ağlarının genişletilmesi sağlanacak, pazarlama ve bilgilendirme amaçlı bir portal da oluşturulacak. Böylelikle KOBİ'lerin pazar ve ticaret hacimleri artacak, kurulacak ortak kullanımlı laboratuvarlar sayesinde çırçır altyapısı ve standardizasyonu geliştirilecek.

REKABETÇİ SEKTÖRLER PROGRAMI NEDİR?

Rekabetçi Sektörler Programı, Türkiye Cumhuriyeti ve Avrupa Birliği mali işbirliği anlaşması çerçevesinde Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürütülen, yaklaşık 900 milyon avroluk bir bütçeyi projeler aracılığı ile kullandıran bir programdır. 2007 yılından bu yana yürütülen Program ile, Türkiye'deki bölgesel farklılıkların dengelenmesi için KOBİ'lerin rekabet gücünün artırılarak sosyal ve ekonomik kalkınma sağlanması amaçlanıyor.

Programın, 2007-2013 yıllarını kapsayan ilk döneminde yaklaşık 500 milyon avro bütçeyle Hatay'dan Sinop'a, Mardin'den Yozgat'a 43 ilde büyük çaplı yatırımlar hayata geçiriliyor. Rekabetçi Sektörler Programı ile KOBİ'lerin altyapı ve teknoloji ihtiyaçlarını karşılayacak ortak kullanım atölyeleri ve üretim tesislerinin kurulması, yenilikçi teknolojilerle üretimin katma değerinin artırılması, finansa erişim ve turizm altyapısının geliştirilmesini sağlayan projelere mali kaynak aktarılıyor.

Bu önemli yatırım programı, yüzlerce KOBİ ve işletmeye teknik altyapı, AR-GE, dış ticaret, pazarlama ve işletme yönetimi, lojistik ve depolama gibi alanlarda kendisini geliştirme ve bu sayede iş ve rekabet edebilme gücünü artırarak yeni pazarlara açılma şansı sağlayacak. Artan iş ve rekabet gücüyle, yaratılan yeni iş imkanlarıyla Programın hedef bölgelerinde ekonomik ve sosyal refahın da artırılması hedefleniyor. Öte yandan AB-Türkiye mali işbirliğinin yeni dönemi kapsamında, önümüzdeki günlerde hedef bölgesi tüm Türkiye olarak genişleyecek olan Rekabetçi Sektörler Programı, yenilikçilik ve AR-GE gibi alanları da destek kapsamına alarak kalkınma hamlelerini daha geniş bir coğrafyaya yaymayı planlıyor.