Bu konuda sivil toplum örgütlerinin inkar edilemez çabalarının da katkısı büyük.

Organik yaşamı desteklemek için uzun süredir faaliyet gösteren Buğday Derneği de son dönemde önemli projelere imza atıyor.

Bu projelere ilişkin Buğday Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Güneşin Aydemir, Dernek Eşbaşkanı Gizem Altın Nance ve derneğin diğer eş başkanı ve % 100 Ekolojik Pazarlar Koordinatörü Batur Şehirlioğlu sorularımızı yanıtladı.

Özlem AS

Kaz dağlarında ekoturizm yapılıyor. Biraz açar mısınız bu projeyi?

Proje aslında Buğday'ın ortak olduğu bir proje. Projenin esas sahibi, Kazdağı Milli parkına yakın bir köy olan Mehmetalan Köyünde ekoturizm ve kültürel faaliyetlerinde bulunan Sarıkız Ltd. Şti'nin projesi. Güney Marmara Kalkınma Ajansı tarafından fonlandı. Bu projede amaç Kazdağı ve çevresindeki doğal ve buna bağlı kültürlerin korunması öncelikli, tanıtımı ve devamını sağlayacak ekoturizm etkinliklerini planlamak. Bu konuda yöredeki insanların kapasitelerinin artırılması ve doğa dostu turist için tanıtımlar yapılması öngörülüyor. Bütün bu etkinliklerin yapılabilmesi için bir ağ kurmak, ilgili kişileri işin içine katmak ve doğru bilgi kaynaklarını kullanmak gerek.
 
Bu proje çerçevesinde organik tarımla ilgili ne gibi çalışmalar yapıldı?

Proje kapsamında Buğday Derneği bir eğitim programı yürüttü. Ekolojik tarım, kompost yapımı gibi tarıma yönelik eğitimlerin yanısıra mili parkta alan kılavuzluğu yapan kişilere yönelik olarak doğa eğitimleri de gerçekleştirildi. Ekoturizm konulu bir sempozyuma ev sahipliği yapıldı. Mehmetalan Köyü ve Türkmen Kültürünün halk kültürü açısından değerlerini ortaya koyan bir çalışma başlatıldı.

Bunun yanısıra, Buğday Derneği'nin takas yolu ile sağladığı tohumlar ile köylünün Zeytinli çayı boyundaki bahçelerinde üretim yapması sağlandı, bu üretilen sebze ve meyveler misafir evlerinde konaklayanların kullanımlarına sunuldu.
 
Önümüzdeki dönemde bu proje nasıl ilerleyecek? Aynı konseptte başka projeler var mı?

Henüz yok ama önümüzdeki yıllarda Sarıkız Ltd. Şti. Çanakkale'nin seçilmiş bazı köylerinde benzer bir  proje üretmeyi planlıyor. Önümüzdeki dönemde Mehmetalan misafir evleri projesi gelen misafirlerin memnuniyeti ile doğru oranlı büyüyerek ilerleyecek.

Organik tarım kongresinin bu yıl İstanbul'da düzenlenesinin nedeni nedir? Neden Türkiye seçildi?

Dünya Organik Kongresi, 3 yılda bir IFOAM (Uluslararası Organik Tarım Hareketleri Federasyonu) tarafından düzenleniyor. Bu kongre boyunca organik dünyanın gözleri, kongreye ev sahipliği yapan ülkeye çevriliyor. Buğday Derneği'nin kurucusu Victor Ananias, kongrenin İstanbul'da yapılmasının, Türkiye'de organik üretimin ve algısının gelişmesi konusunda büyük bir atılıma sebep olacağını düşünerek, Buğday Derneği ve İstanbul adına aday olmuştu. 2011'de Güney Kore'de düzenlenen 17. Dünya Organik Kongresi'nde İstanbul'un adaylığı onaylandı ve kongrenin gerçekleştirilmesi için çalışmalara başlandı.

Kongrenin Türkiye'ye en büyük getirilerinden biri, Türkiye'nin dünya organik çevresinde duyulmasının yanısıra, Türkiye'de gıdaya, özellikle de insan sağlığına ve doğaya zarar vermeyen organik gıdaya bakışın değişmesine katkıda bulunması. Buğday Derneği, yıllardır ekolojik pazarlar kurarak, Tohum Takas Ağları, Ekolojik Çiftlik Ağları kurarak, gıdayı gündemimize taşıyor. 18. Dünya Organik Kongresi'nin Türkiye'de gerçekleşecek olması da, bu çabanın önemli bir parçası.

% 100 Ekolojik Pazarlara ilgi nasıl? Türkiye'de kaç tane ekolojik pazar bulunuyor?

2006 Haziran'da, Türkiye’deki ilk organik pazar açıldığında, Türkiye organik konsepti ile ilk ciddi ve kitlesel tanışmasını yaşadı. Bu yüzden de ilk yıllar ilgi son derece düşüktü. Ancak zaman içinde organik konseptinin medyada daha fazla yer alması, gıda güvenliği tartışmaları, tüketicinin arayışları ve GDO’lu gıda tartışmaları organik tarım ürünlerine dolayısı ile pazarlara olan ilgiyi arttırdı. Ancak şu an organik pazar veya Buğday Derneği %100 Ekolojik Pazar standartlarındaki pazarlara Şişli %100 Ekolojik Pazar haricinde müşteri açısından bakıldığında "pazar" demek biraz iddialı olur. Henüz Türkiye’deki çoğu pazar, aslında çok az sayıda üretici veya esnafın katıldığı, tüketici sayısı da son derece sınırlı “pazarcıklar”. Organik tarım ürünleri ve organik pazarlara olan ilgi, son dönemde biraz sabitlenmeye başladı. Bunun en önemli sebepleri; ulaşılabilirlik yani her yerde kolayca bulamama, tüketici sayısının sınırlı olması ve alım gücü. Özellikle fiyat demiyoruz çünkü aslında organik ürün pahalı değil, alım gücümüz düşük.

Buğday Derneği proje ortaklığında %100 Ekolojik Standartlarına göre denetlenen ve yürütülen %100 Ekolojik Pazarlar; İstanbul Şişli, Kartal, Beylikdüzü, K.Çekmece, Bakırköy, Kayseri Talas, Kayseri Kocasinan'da ve Balıkesir Burhaniye'de. Bunlar haricindeki organik pazarlar İzmir Balçova ve Bostanlı, Ankara Ayrancı ve Çayyolu, Eskişehir Tepebaşı, Bursa Nilüfer ve İstanbul Maltepe, Kadıköy, Zeytinburnu'nda.

Yeni ekolojik pazarlar düşünülüyor mu?

Belediyelerden sürekli talep geliyor ancak yaşanan en büyük sıkıntı, İstanbul’da pazar alanı için yer bulamamak. Diğer illerde de tüketim talebi düşük olacağı için pazarı ayakta tutacak ve maliyetlerin düşük olmasını sağlayacak, yerelden katılacak üreticilerin olmaması.

Beylikdüzü organik pazarı yenilendi

Bakırköy’den Çorlu’ya kadar İstanbul’un batısında yaşayanların ekolojik ürünlere çok daha rahat ulaşmalarını sağlayan Beylikdüzü % 100 Ekolojik Pazar, Adnan Kahveci mahallesinde, “Kapalı pazar” olarak da bilinen ve halk arasında “Çarşamba pazarı” olarak anılan alana taşınıyor.

Sertifikalı ekolojik ürünler, Buğday Derneği ve Beylikdüzü Belediyesi kontrolünde organik ürün müşterileri ile buluşacak.

Ekolojik sertifikalı meyve, sebzelerin yanısıra pamuk, makarna, ekmek, bakliyat, yumurta, temizlik malzemeleri, şampuan ve süt ürünleri pazarda bulunan çeşitlerden sadece bazıları...

23 Şubat 2010 tarihinde açılan Beylikdüzü %100 Ekolojik Pazar, İstanbul’daki 3. % 100 Ekolojik Pazar. İlk açıldığında salı günleri “Beylik Pazarında” kurulan pazar, ilgiyi arttırmak ve ürün tedarikini kolaylaştırmak adına cumartesi gününe alındı. Şimdi yeni üreticilerin de katılımıyla yeni, modern ve kapalı bir pazar alanına taşınıyor.

Pazarda bugüne kadar var olan Çatalca’lı, Afyon’lu, Mersin’li, Ankara’lı üreticiler ve aracı esnafa; Kırşehir, İzmir, Antalya, Tokat ve Amasya’dan da üreticiler katılacak.

Her cumartesi Ekolojik Pazar açık olacak

Halkın her şeyin en kalitelisine layık olduğunu belirten Beylikdüzü Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, “Buğday Derneği ile yaptığımız bu işbirliği ile sağlıklı yaşam ve gıda güvencesi için ekolojik sertifikalı ürünlere ekonomik bir şekilde ulaşabileceğiz. Doğanın ve insanın dengesini koruyan ekolojik ürünler artık yeni ortamında halkımızla buluşuyor” dedi.

Yeni pazarda Buğday Derneği’nden eğitim ve danışmanlık hizmeti alacak gıda veya ziraat mühendislerinin de olacağını ifade eden İmamoğlu, “Denetim ve kontrolleri sıkı tutacağız. Mühendislerimiz pazarla ilgili eğitim alacaklar. Her Cumartesi günü Ekolojik Pazar’ımız açık olacak” diye konuştu.

İstanbul %100 Ekolojik Pazarlar Proje Koordinatörü Leyla Ünlübay da “Sağlıklı gıda herkesin hakkı ancak organik ürün fiyatlarının düşmesi ve daha geniş kitlelere ulaşması için en başta Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının desteği şart. Belediyelerimizin organik pazarlara birer sosyal sorumluluk projesi gibi bakması gerekiyor. Kamu spotlarına, üreticinin daha fazla teşvik edilmesine ve önünün açılmasına; tüketiciye organik gıdanın daha fazla anlatılmasına ihtiyaç var” diye konuştu.

Denetimleri Buğday Derneği ve Beylikdüzü Belediyesi Ziraat Mühendislerince yapılan Pazar, her cumartesi 10.00-18.00 saatleri arasında açık olacak.