Sağlık nedeniyle dünyada doğala-doğaya dönüş hareketiyle birlikte organik tarıma yöneliş de tüm hızıyla sürüyor. Dünyada ve Türkiye'de yoğun ilgiden dolayı organik tarım üretimi katlanarak artıyor.
1999 yılında 15,2 milyar dolar olan organik pazar büyüklüğü, 2001 yılında 20,9, 2003 yılında 25,5, 2005 yılında 33,2, 2007 yılında 46, 2009 yılında 54,9, 2011 yılında 62,9 milyar dolara ulaştı. 1999-2011 yılları arasında organik pazar büyüklüğü cari fiyatlarla dolar cinsinden yüzde 313,8 arttı
Organik tarım; kimyasal üretim girdilerinin kullanımını ortadan kaldıran, hastalık, haşereler ve yabancı ot mücadelesinde biyolojik mücadele yöntemlerinin kullanıldığı bir üretim sistemi... Organik tarım; doğal kaynakları korumayı; zararlı ve hastalıklardan arınmış insan ve hayvan gıdası üretmeyi hedefler.
Sağlık nedeniyle tüm dünyada doğala-doğaya dönüş hareketiyle birlikte organik tarıma yöneliş de tüm hızıyla sürüyor. Tüm dünyada ve Türkiye’de yoğun ilgiden dolayı organik tarım üretimi katlanarak artıyor.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği, Organik Tarım Araştırma Enstitüsü ile Uluslararası Organik Tarım Hareketleri Federasyonu (IFOAM) verileri bunu ortaya koyuyor.
Derlediğimiz bilgilere göre, dünyada, 1999-2011 yılları arasında organik pazar büyüklüğü dolar cinsinden yıllık ortalama yüzde 12,58 büyüdü.
Dünyada, 1999 yılında 15,2 milyar dolar olan organik pazar büyüklüğü, 2011 yılına kadar 4 katından fazla artarak 62,9 milyar dolara çıktı.
Pazarın 29 milyar doları ABD, 9,2 milyar doları Almanya, 5,2 milyar doları da Fransa’ya ait. Türkiye, dünyadaki organik tarım alanlarının yüzde 1,2’sine sahip ve 12’inci sırada. Organik pazarda Türkiye yaklaşık 300-350 milyon dolar pay alıyor. Bu rakamın Türkiye’nin potansiyeli dikkate alındığında daha da artabileceği belirtiliyor.
Organik Tarım Araştırma Enstitüsü ile Uluslararası Organik Tarım Hareketleri Federasyonu (IFOAM) verilerine göre, 162 ülkede Türkiye’nin yarısı kadar bir alanda 1,8 milyon üreticinin organik tarım yapılıyor. 37,2 milyon hektar olan organik tarımsal üretim alanlarına, arılık için sertifikalandırılan alanlar, doğadan toplama yapılan tarım dışı 32,5 milyon hektarlık organik alan da dahil edildiğinde, organik tarım alanları toplam 69,7 milyon hektara ulaştı.
12 milyon hektar ile Avustralya ilk sırada
Toplam 37,2 milyon hektar organik tarımsal üretim alanlarının yüzde 32,2’si, 12 milyon hektarı Avustralya’da; yüzde 10,2’si, 3,8 milyon hektarı Arjantin’de; yüzde 5,2’si, 1,9 milyon hektarı ise ABD’de bulunuyor. Bu üç ülkeyi, yüzde 5,1 ile Çin, yüzde 4,4 ile İspanya, yüzde 2,9 ile İtalya, yüzde 2,9 ile Hindistan, yüzde 2,7 ile Almanya, yüzde 2,6 ile Fransa, yüzde 2,5 ile Uruguay ve yüzde 2,3 ile Kanada izliyor. Türkiye, organik tarımsal üretim alanından aldığı yüzde 1,2’lik payla bu ülkelerin arkasında dünyada 12. sırada yer alıyor.
Dünyada doğadan toplama yapılan tarım dışı organik alan büyüklüğü 32,5 milyon hektarı buluyor. Bu alanların 7 milyon hektarı Finlandiya’da, 5,9 milyon hektarı Zambiya’da, 4,5 milyon hektarı Hindistan’da yer alıyor. Tarım alanlarının yüzde 5’inden fazlasını organik tarıma ayıran ülke sayısı 25’e ulaşıyor. Falkland Adaları tarım alanlarının yüzde 35,9’unu, Liechtenstein yüzde 29,3, Avusturya yüzde 19,7’sini organik tarıma ayırmış durumda. Tarım yapılan veya tarım dışı organik alan büyüklüğü 2005 yılında 56 milyon hektarken, 2009 yılında 71,5, 2010 yılında 73 milyon hektara çıktıktan sonra 2011 yılında 69,7 milyon hektara indi.
Pazarın yüzde 69’u ABD, Almanya ve Fransa’ya ait
1999 yılında 15,2 milyar dolar olan organik pazar büyüklüğü, 2001 yılında 20,9, 2003 yılında 25,5, 2005 yılında 33,2, 2007 yılında 46, 2009 yılında 54,9, 2011 yılında 62,9 milyar dolara ulaştı. 1999-2011 yılları arasında organik pazar büyüklüğü cari fiyatlarla dolar cinsinden yüzde 313,8 arttı. Bu dönemde organik pazar büyüklüğü cari fiyatlarla, dolar cinsinden yıllık ortalama yüzde 12,58 büyüdü. Bu pazarın 29 milyar doları ABD, 9,2 milyar doları Almanya, 5,2 milyar doları da Fransa’ya ait. Bu üç ülke, dünyadaki organik pazarın yüzde 69’una sahip. Organik pazarda ülkemizin yaklaşık 300-350 milyon dolar pay aldığı tahmin ediliyor ki bu rakam Türkiye’nin potansiyeli dikkate alındığında daha da artırılabilir. Özellikle Doğu Anadolu’nun potansiyeli değerlendirilirse.
Tüketimde İsviçre, çalışan sayısında Hindistan 1. sırada
Kişi başı organik gıda tüketiminde İsviçre 250 dolarla birinci sırayı alırken bu ülkeyi 226 dolarla Danimarka, 187 dolarla Lüksemburg takip ediyor. Dünya ortalaması ise kişi başına 9 dolar.
Organik tarım üretiminde çalışan 1,8 milyon insanın 574 bin 591’i Hindistan’da, 188 bin 625’i Uganda’da, 169 bin 570’i Meksika’da, 145 bin 430’u Tanzanya’da, 122 bin 359’u Etiyopya’da bulunuyor. Türkiye’de organik tarım üretiminde çalışan sayısı 43 bin 716 kişi.
Türkiye’de organik tarımsal üretim alanı 103 kattan fazla arttı
Türkiye’de başlangıçta sözleşmeli yetiştiricilik şeklinde Ege Bölgesi’nde yoğunlaşan üretim, daha sonra ülke genelinde yaygınlaştı. İlk etapta oldukça küçük alanlarda ve çok az sayıdaki işletmede sürdürülen organik tarımsal üretim faaliyeti giderek gelişme gösteriyor. Organik tarım yapılan alanların dağılımına baktığımızda Doğu Anadolu Bölgemiz ilk sırada yer almaktadır. Bu bölgemizi sırasıyla Ege, Güneydoğu Anadolu, İç Anadolu, Karadeniz, Akdeniz ve Marmara Bölgeleri izliyor.
1996 yılında 6 bin 790 hektar olan organik tarımsal üretim alanları, 2012 yılında geldiğinde 103,5 kat artışla 702 bin 909 hektara ulaştı.
Türkiye’de organik tarım alanlarının toplam işlenen tarım alanı ve uzun ömürlü bitkiler alanı içindeki payı, 2012 yılında yüzde 2,95 oldu. Başlangıçta 8 ürün çeşidi üretilirken, bugün bu rakam 200’ü aştı.
2004 yılında 10 olan organik hayvancılık yapan çiftçi sayısı, 2012 yılında bin 587’ye çıktı. Organik arıcılıkta ise 2005 yılında 370 olan üretici sayısı 2012 yılında 750’ye ulaştı. Bu çiftçiler, 92 bin 142 adet kovandan 517 ton bal üretti.
Tablolar
Yıllara Göre İhracat Değerleri
YIL MİKTAR(KG) TUTAR($)
1998 8.616.687 19.370.599
1999 12.049.949 24.563.892
2000 13.128.934 22.756.297
2001 17.556.280 27.242.407
2002 19.182.859 30.877.140
2003 21.083.351 36.932.995
2004 16.093.189 33.076.319
2005 9.319.328 26.230.259
2006 10.374.493 28.236.617
2007 9.346.677 29.359.321
2008 8.628.790 27.260.473
2009 7.565.604 27.504.928
2010 3.592.925 15.879.571
2011 3.371.298 15.529.387
2012 6.258.314 24.703.607
2013 10.495.217 46.020.389
*Kaynak Ege İhracatçı Birlikleri Yukarıda yer alan veriler, ihracatçı firmaların ihracat esnasında “organik” olarak beyan ettikleri partilere ait olup, gerçekleşen ihracat verilerinin tamamını yansıtmamaktadır.
Dünya Gıda