Doğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü (DATAE) tarafından hazırlanan ve Kuzeydoğu Anadolu Kalkınma Ajansı'nın (KUDAKA) desteklediği proje kapsamında, Erzurum'da 600 dekarlık kurak alana nisan ayında aspir ekimi yapıldı.

Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi'nden öğretim üyeleri gözetiminde, çiftçiler tarafından bakımı yapılan aspir bitkisinin ilk hasadı gerçekleştirildi.

Dereboğazı Mahallesi'nde çiftçilerin, 2 bin rakımda kurak olduğu için önceki yıllarda nadasa bıraktıkları alanlarda ürettikleri aspir bitkisinin veriminin yüksek olması, yüzlerini güldürdü.
 
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından desteklenen, pazar problemi bulunmayan ve zeytinyağı gibi rafine edilmeden tüketilebilen, yağından boya, sabun, vernik elde edilen aspir bitkisi, Doğu'daki çiftçilere alternatif olacak.

Enstitünün müdürü Şerafettin Çakal yaptığı açıklamada, aspir bitkisinin yaygınlaştırılmasını amaçlayan bir çalışma yaptıklarını belirterek, bu kapsamında proje uyguladıklarını söyledi.

Çakal, ilk sonuçlara göre projenin başarılı olduğunu, nadas alanlarının daraltılması konusunda ciddi bir katkı sağlanacağını ifade ederek, bu bitkinin bölgede tanıtılması ve yaygınlaştırılması için çalışma yaptıklarını, Türkiye'de nadas alanlarının daraltılması konusunda önemli bir boşluğun doldurulacağını belirtti.

Aspir bitkisinin, bakanlık tarafından desteklendiğini anlatan Çakal, "Nadas alanlarının değerlendirilmesi noktasında çok önemli. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığımız, bu bitki için alım garantisi veriyor. Bölgemizde üretilen tüm aspir bitkisinin, bakanlık tarafından alınacak olması avantaj sağlıyor. Bölgedeki çiftçilerimiz bu teşviklerden yararlanıyor" dedi.

Erzurum'da ilk etapta 600 dekar alana aspir bitkisinin ekildiğini vurgulayan Çakal, ilk hasadı çiftçilerle yaptıklarını ifade etti.

Söz konusu bitkinin, kurak alanların değerlendirilmesi bakımından önemli olduğunun altını çizen Çakal, "Ekmediğinizde boş kalacak alanlara bu bitkiyi ekerek, nadasa bırakmak yerine verim almış oluyorsunuz. Türkiye'de ekilebilir alanların yüzde 20'si nadasa bırakılmakta. Bölgemizde de sürdürülebilirlik açısından bir çalışma yaptık. Biz, nadasa bırakılacak, boş kalacak alanlara bu bitkiyi ekerek, ekonomiye kazandırılmasını hedefliyoruz" diye konuştu.

"Yüksek rakım, kaliteli yağ elde edilmesini sağlıyor"

Çakal, Erzurum'da da nadasa bırakılan alanların yüzde 20 civarında olduğuna dikkati çekerek, şunları kaydetti:

"Nadas alanlarının azaltılmasına yönelik ciddi bir çalışmadır. En önemli getirisi, kullanım alanı çok geniş bir bitki. Gıda sektöründe, sanayi sektöründe, enerji sektöründe, kozmetik sektöründe olmak üzere birçok kullanım alanı var. Bu yaygınlaştıkça muhtemelen bunların birim fiyatı da yükselmiş olacak. Çiftçi, boş bırakacağı alana bunları ekerek, ekonomik gelir elde etmiş olacak. Yüksek rakımın genelde kaliteye bir etkisi var. Yüksek rakımda olması, daha kaliteli yağ elde edilmesi açısından önemlidir."

Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Emrullah Tekman ise aspir bitkisinin kırsalda yöre çiftçisine alternatif bir ürün olduğunu vurgulayarak, kurak arazilerin faydalı hale getirildiğini belirtti.

Çiftçilerden Hasan Demircan da aspir bitkisini ilk kez ekmelerine rağmen verimin iyi olduğunu belirterek, tarım alanlarını nadasa bırakmak yerine, bitki sayesinde gelir elde ettiklerini söyledi.