Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, mart ayı üretici-market fiyatları, şeker fabrikalarının özelleştirilmesi ve patatesle ilgili tartışmalar konusunda basın toplantısı düzenledi.

Mart ayında market fiyatlarındaki artıştan üreticinin yararlanamadığını belirten Bayraktar, geçen ay fiyat alınan ürünlerden üreticide 9'unun, markette ise 20'sinin fiyatının arttığını söyledi. Bayraktar, üreticide 12, markette 18 üründe fiyatların gerilediğini, üreticide 12, markette 3 ürünün fiyatının ise değişmediğini bildirdi.

Martta fiyatı en fazla artan ürünün marketlerde sivri biber, üreticide ise ıspanak olduğuna ifade eden Bayraktar, "Patlıcan, markette de üreticide de fiyatı en fazla düşen ürünlerde ilk sırayı aldı. Patlıcandaki fiyat düşüşünü yüzde 19,19 ile salatalık, yüzde 14,22 ile pırasa ve yüzde 10,99 ile kuru soğan izledi." diye konuştu.

Bayraktar, üretici ve market arasındaki fiyat farkında ise lahananın yüzde 446,22 ile ilk sırayı aldığına dikkati çekerek, bu ürünü yüzde 358,33 ile patatesin, yüzde 325,68 ile karnabaharın ve yüzde 297,78 ile kuru kayısının izlediğini dile getirdi.

Ispanak, portakal, kabak, limon, sivri biber, kuzu eti, karnabahar, dana eti ve yumurta gibi ürünlerde fiyat artışları yaşandığına işaret eden Bayraktar, ıspanakta ve karnabaharda sezon sonuna yaklaşılmasının, portakalda hasadın sonuna gelinmesinin, limonda Çukurova bölgesinde hasadın bitmesinin, kabak ve sivri biber gibi ürünlerde talepteki artışın fiyatları yükselttiğini anlattı.

"Patates üreticisi desteklenmeli"

Bayraktar, patateste çiftçinin yaşadığı sıkıntının sürdüğünü vurgulayarak, şöyle devam etti:

"İç tüketimin yaklaşık 4,1 milyon ton, tohumluk kullanımının 400 bin ton civarında olduğu patateste, üretim 4,8 milyonu bulduğunda pazarlamada sorunlar baş gösteriyor. Yaşanan pazarlama sorunundan en fazla üreticimiz etkileniyor. Niğde ve Nevşehir'de 300-350 bin ton patates alıcı beklemektedir. Bu patatesin yaklaşık yüzde 70'i üreticilerimize aittir. Patates üreticisine destek verilmesi lazım. Önümüzdeki yıl üreticimizin tarlaya girme şansı olmaz ve fiyatlar artar. Benim üreticim 20 kuruşa patates satamazken tüketici 2 liraya patates yiyor. Bu üretici açısından da sürdürülebilir değil. Başta patates olmak üzere üreticilerimizin pazarlama sorununun kalıcı olarak çözümlenebilmesinin, üretim ve fiyatta istikrarın sağlanabilmesinin yolu üretim planlamasından geçmektedir. Üretim planlaması yapılamıyorsa bunun sorumlusu çiftçimiz değildir, bu, devletin sorunudur. Bundan dolayı zarar gören üreticilerimizin Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerine olan kredi, vergi, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) prim borçları ertelenmelidir. Başbakanlık Afet Fonu'ndan bu üreticilerimize mali destek sağlanmalıdır."

Son yıllarda yaşanan afetlerden dolayı çiftçilerin sıkıntı yaşadığının altını çizen Bayraktar, "Antalya'da gerçekleşen hortum nedeniyle Aksu ve Muratpaşa ilçelerimizde seralarda ve buğday tarlalarında hasar meydana geldi. Bu alanlarda hasar tespitleri bir an önce yapılmalı ve çiftçimizin mağduriyeti giderilmeli. Başbakanlık Afet Fonu'ndan zarar gören çiftçilerimize yardım yapılmalıdır." değerlendirmesinde bulundu. 

14 şeker fabrikasının özelleştirilmesi

Bayraktar, 14 şeker fabrikasının özelleştirilmesiyle ilgili ihale ilanına çıkıldığını ve özelleştirme sürecinin başladığını hatırlattı. 

Şekerin ham maddesi şeker pancarı üretiminin çiftçiler için vazgeçilmez bir tarımsal faaliyet olduğunu ve ülke çapında 3,4 milyon dekar alanın bu ürüne ayrıldığını belirten Bayraktar, bu alanlarda geçen yıl 105 bin pancar üreticisinin 20,8 milyon ton şeker pancarı üretimi gerçekleştirdiğini bildirdi. Bayraktar, "Sadece çiftçimiz değil, 60-65 bin mevsimlik işçimiz de şeker pancarı üretiminde çalıştı. Katma değeri yüksek bir ürün olan pancarın posası, yaş ve melaslı kuru küspesi de hayvancılıkta ucuz hayvan yemi olarak kullanılmaktadır. Özelleştirilecek 14 fabrika için bin 575 köyümüzden 48 bin çiftçimiz üretim yapmaktadır. Bu fabrikalar, 4 binin üzerinde çalışanla 7 milyon ton şeker pancarı işlemekte ve 947 bin ton şeker üretmektedir. Bizim için şeker pancarı üretiminin sürmesi vazgeçilemeyecek bir konudur." dedi.

Bayraktar, nişasta bazlı şeker kotasının yüzde 5'e indirilerek, glikozun bu kapsamdan çıkarılacağı iddialarına dikkati çekerek, şöyle konuştu: 

"Glikoz kapsam dışına çıkarılırsa, nişasta bazlı şeker kotasının düşürülmesinin bir anlamı kalmaz. Firmalar bu yolu kullanarak nişasta bazlı şeker kotası dışında glikoz üretir ve kotayı anlamsız kılarlar. Şeker üretiminde şeker pancarının alternatifinin olmadığı açıktır. Bu konudaki görüşlerimizi de hükümetimize ilettik. Hükümetimizden 14 şeker fabrikasının özelleştirilmesi kararının iptalini bekliyoruz. Bu özelleştirmeden vazgeçilmelidir." 

Bayraktar, kota dışında anormal bir üretim olduğuna işaret ederek, "Sadece kotaların düşürülmesi yeterli değil, denetim mekanizmalarının kurulması önemli. Glikozun serbest bırakılması bu kotanın ehemmiyetini ortadan kaldırıyor. Bu işin denetlemesi yapılmadığı, cezai müeyyidelerin artırılmadığı takdirde, kayıt dışı üretim devam edecek ve bu kotanın belki iki katı piyasaya nişasta bazlı şeker sürülecektir." diye konuştu.

"Yem fiyatları aşağı çekilmeli"

Şemsi Bayraktar, et fiyatlarının yüksekliğine ilişkin bir soru üzerine, "Et fiyatları sürekli artıyor. Bu tamamen maliyetle ilgili. Yem fiyatlarını aşağı çekmediğimiz takdirde et fiyatlarını aşağı çekme şansımız yoktur. İthalatla bu ülkenin et ihtiyacını karşılayamazsınız. Burada bir şekilde üreticimiz desteklenmeli. Üreticimiz desteklendiği takdirde biz çok rahatlıkla 1,5 milyon ton civarında kırmızı et üretimine ulaşırız. Bunun başka yolu yoktur." değerlendirmesinde bulundu.

Bayraktar, Filistinlilerin "Toprak Günü" mitingine İsrail güvenlik güçlerinin saldırdığını ve 16 Filistinliyi katlettiğini, binden fazla Filistinliyi ise yaraladığını belirterek, "5 milyon çiftçimiz adına bunu kınıyoruz. Bu vahşete bir an önce son verilmeli ve İsrail saldırganlığına dur denilmeli." dedi.