MEYVE AĞAÇLARINDA ROSELLİNİA KÖK ÇÜRÜKLÜĞÜ HASTALIĞI (Rosellinia necatrix)

Hastalık Belirtisi

Hastalığa yakalanmış ağaçlardaki ilk belirti yapraklardaki sararmalardır. Yaprak sararmaları ağacın tümünde veya ağacın bir yönünde olabilir. Sararmanın yanı sıra yapraklarda küçülme de olur. Zamanla yapraklar kuruyup dökülür. Hasta ağaçlarda büyümede durgunluk ve geriye doğru ölüm görülür. Meyve verimi ve kalitesi düşer, meyveler irileşmeden ve olgunlaşmadan dökülürler.

Hasta ağaçların ince kökleri esmerleşip çürümüş, kalın köklerde ve kök boğazında önceleri beyaz, giderek koyulaşan, gri ve siyaha dönüşen bir tabaka oluşmuştur. Kökün kabuk kısmı kaldırıldığında kabuk altında ağ şeklinde beyaz bir örtü görülür.

Hastalığın Görüldüğü Bitkiler:

İncir, zeytin, bağ, turunçgiller, taş ve yumuşak çekirdekli meyve ağaçları ile orman ağaçlarıdır

Mücadele Yöntemleri:

Kültürel Önlemler:

Ağır ve su tutan topraklarda bahçe kurulmamalıdır,

Toprakta fazla su birikmesine engel olunmalı, bunun için gerekirse bahçenin etrafına kurutma hendekleri açılarak fazla su akıtılmalı ve toprağın iyi bir şekilde havalanması sağlanmalıdır.

Bahçeler sel sularından korunmalıdır, sel suları ile gelerek fidan ve ağaçların kök boğazında yığılacak toprak dağıtılmalı, böylece köklerin fazla derinde ve havasız kalması önlenmelidir,

Sulama suyu ve gübre, ağaçların kök boğazına değil, tekniğine uygun şekilde taç izdüşümüne verilmelidir,

Hastalıklı bahçelerde ilkbaharda  ağaçların kök boğazları ana köklere kadar açılarak yaz aylarında güneş ve hava almaları sağlanmalıdır,

Kökleri tamamen çürüyen ağaçlar, toprakta kök parçası kalmayacak şekilde derhal sökülmelidir. Hastalığın yeni bulaştığı ağaçlarda ise çürüyen kökler sağlam kısma kadar temizlenmeli, kesilen köklerin üstüne rastlayan dallarda köklerle dengeyi sağlayacak şekilde budama yapılmalıdır. Bahçede hastalıkla bulaşık tüm kök parçaları toplanıp yakılmalıdır,

Hastalığın sağlam ağaçlara bulaşmasını önlemek için bahçede hastalığın bulaşık olduğu kısmın etrafına 1 m derinliğinde hendek açılmalı, toprağı bulaşık tarafa atılmalıdır.

Kimyasal Mücadele

İlaçlama Zamanları

Hastalığın belirlendiği her dönemde ilaçlama yapılabileceği gibi ilkbaharda kültürel önlemlerin uygulanmasıyla birlikte ilaçlı mücadele yapmak daha uygun olacaktır.

İlaçlama Tekniği:

Kimyasal veya kültürel mücadeleye geçebilmek için hastalığın görüldüğü bahçelerde ilkbaharda ağaçların dipleri açılarak kök ve kök boğazları incelenir. Kökleri tamamen çürümüş olan fidan ve ağaçlar sökülmeli hasta kısımlar kendi çukurunda yakılmalıdır. Daha sonra bu çukurlara m3'e 3 kg hesabıyla sönmemiş kireç atılmalı veya yüzde 35'lik karaboya eriyiği ile bolca sulanıp kapatılmalıdır. Ağaçların söküldüğü kısımlara en az 1-2 yıl fidan dikilmemelidir.

Hastalık yeni başlamışsa ağaçların kök boğazları açılarak çürümüş kısımlar sağlam kısma kadar temizlenmeli ve temizlenen yara yerlerine

750g Ardıç katranı +250 g Göztaşı karışımı sürülmeli veya 2-5 kg karaboya dökülerek toprakla kapatılmalıdır.

Hastalık ve bulaşık bahçelerde, sağlam ağaçları korumak amacıyla ağaçların diplerine m2 'ye 10 litre ilaçlı su gelecek şekilde yüzde 5'lik karaboya veya yüzde 1'lik Göztaşı eriyiklerinden biri uygulanmalıdır.

Kimyasal Mücadelede Kullanılacak İlaçlar ve Dozları: İl/ilçe Müdürlükleri ve reçete yazma yetkisi bulunan kişilerce belirlenmelidir.

LİMON TIKANIKLIK HASTALIĞI

(Lemon sieve-tube necrosis)

Hastalık Belirtisi:

Ağaçlarda aşı yerinde şişmeler görülür.

Hastalık ilerledikçe bu şişlikler ur halini alır, ağacı bir kuşak gibi sarar ve anacın üzerine sarkar.

Yapraklar sararır, dökülür ve ince dallarda kurumalar olur.

Ağaçta gelişme durur ve şişen kısımlarda zamklanma olur.

Şişen kısımlardan kabuk kaldırıldığında gövdede iğne ucu gibi şişlikler görülür.

Bulaşık ağaçlarda %50-90 oranında verim kayıpları olmaktadır.

Hastalığın Görüldüğü Bitkiler:

Limon

Mücadele Yöntemleri:

Kültürel Önlemler:

Virüsten arî sertifikalı üretim materyali kullanılmalıdır.

Budama aletleri ağaçtan ağaca geçerken yüzde 2'lik sodyum hipoklorid ile dezenfekte edilmelidir.

Kaba limon ve Troyer citrange gibi dayanıklı anaçlar kullanılmalıdır.

İlaçlı mücadelesi yoktur.

Kimyasal Mücadelede Kullanılacak İlaçlar ve Dozları: İl/ilçe Müdürlükleri ve reçete yazma yetkisi bulunan kişilerce belirlenmelidir.

SATSUMA CÜCELEŞME VİRUS HASTALIĞI

Satsuma dwarf nepovırus(SDV)

Hastalık Belirtisi:

Hastalık etmeni her türlü aşı materyali ile mekanik olarak ve toprakla taşınan bir virüstür.

Üç yapraklı anaç üzerine aşılı satsumalarda çok bariz bir bodurluk ve yapraklarında şiddetli şekil bozukluğu görülür.

Daralmış ufalmış ve kayık şeklini almış yapraklar serin ve ılıman iklim koşullarında ve ağacın alt bölgelerinde görülür.

Kaşık şeklindeki küçük yapraklar ise daha yüksek sıcaklıklarda görülür.

Meyveler ufak, sararmış ve kabukları kalınlaşmış olur.

Üç yapraklı anaç üzerine aşılı olan satsumalarda daha çok görülür.

Hastalığın Görüldüğü Bitkiler:

Satsuma mandarinleri, beyaz susam, börülce ve fasulye

Mücadele Yöntemleri:

Kültürel Önlemler:

Virüsten arî sertifikalı üretim materyali kullanılmalıdır.

Budama aletleri ağaçtan ağaca geçerken %2'lik sodyum hipoklorid ile dezenfekte edilmelidir.

 Bulaşık ağaçlar derhal sökülerek imha edilmelidir.

İlaçlı mücadelesi yoktur.

Kimyasal Mücadelede Kullanılacak İlaçlar ve Dozları: İl/ilçe Müdürlükleri ve reçete yazma yetkisi bulunan kişilerce belirlenmelidir.

TURUNÇGİL PALAMUTLAŞMA HASTALIĞI

(Citrus stubborn disease ) (CSD)

 Hastalık Belirtisi:

Hastalık etmeni olan fitoplazma bitkinin iletim demetlerinde bulunur.

Aşı materyalleri ve Cüce Ağustos Böcekleri ile taşınır.

Yaprakların şekli bozulur, küçülür ve ovale benzer bir şekil alır.

Yaprak uçlarında ve damar aralarında çinko noksanlığına benzer lekeler görülür.

Yaprak sapı ile dal arasındaki açı daralır.

Ağaçta çalılaşma ve genel bir bodurluk görülür.

Bulaşık bahçelerde yılın her ayında ağaçlarda çiçek veya meyve görülür.

Hastalığın en tipik belirtisi ağaçların zamansız çiçek açmaları ve meyvelerin olgunlaşmaya doğru palamut şeklini almalarıdır.

Meyvenin simetrisi bozulur, tadı ekşir ve acılaşır.

Göbekli portakallarda göbek kaybolur ve içeriye doğru çöker.

Meyve çekirdekleri küçük ve kahverengi olur, çekirdeklerin çimlenme gücü zayıflar.

Hastalığın Görüldüğü Bitkiler:

Bütün turunçgil çeşitleri.

Mücadele Yöntemleri:

Kültürel Önlemler:

Virüsten ari sertifikalı üretim materyali kullanılmalıdır.

Budama aletleri ağaçtan ağaca geçerken yüzde 2'lik sodyum hipoklorid ile dezenfekte edilmelidir.

Bulaşık ağaçlar derhal sökülerek imha edilmelidir.

Vektörlere karşı etkin mücadele yapılmalı.

İlaçlı mücadelesi yoktur.

Kimyasal Mücadelede Kullanılacak İlaçlar ve Dozları: İl/ilçe Müdürlükleri ve reçete yazma yetkisi bulunan kişilerce belirlenmelidir.