İş dünyasının özellikle de KOBİ'lerin kredi alırken yaşadığı 'gayrimenkul' teminatı gösterme zorunluluğu sona eriyor. Hükümetin, dün Meclise gönderdiği yasa tasarısına göre işletmenin makineleri, patenti, buluşu, ceviz ağacı, tarlasındaki pamuk, bahçesindeki fındık, ahırındaki hayvanı, kiracılık hakkı, taksi plakası, dolmuş otobüs hattı, vagonu ile telif hakları gibi 'taşınır' varlıkları da teminat sayılacak.
 
45 yıl önce çıkan Ticari İşletme Rehni Kanunu'nu yürürlükten kaldıracak tasarı ile kredi almakta güçlük çeken KOBİ'lerin finansmana erişimi kolaylaşacak. Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca hazırlanan yasa tasarısının gerekçesinde KOBİ'lerin finansmana erişiminde yaşadıkları sıkıntılara dikkat çekilerek, "Özellikle kredi karşılığı talep edilen teminatlar, KOBİ'lerin finansmana erişiminde önemli zorluklar oluşturmaktadır. Bu durum KOBİ'ler için büyük işletmeler karşısında rekabet dezavantajına neden olmaktadır" denildi.

BADEM, CEVİZ AĞAC 'TEMİNAT' OLACAK

Tasarıya göre işletmeler, çiftçiler, esnaf sahip oldukları taşınır değerleri, tarlasındaki pamuğu; badem, ceviz ağacını; ahırındaki atı, danayı, düveyi, koyunu; Boğaz'da kamudan kiraladığı cafeyi; taksi, dolmuş, otobüs hattını, vagonunu, ticari projesini 'rehin' ederek kredi alabilecek. Kredi ya da borç veren, rehin ettiği varlıkları denetleme hakkına sahip olacak. Bu taşınır varlıklar borcun tamamı ödenene kadar 'rehinli' olacak. Bunların üçüncü kişilere satışı mümkün olmayacak. Vatandaş, taşınır bir varlık satın alırken, üzerinde 'rehin' olup olmadığını internet, SMS, cep telefonu ile kontrol edebilecek. Tasarıda üzerinde rehin hakkı kurulabilecek ticari varlıklar şöyle sıralandı:  
 
"Alacaklar, çok yıllık ürün veren ağaçlar, fikri ve sınai mülkiyete konu haklar, hammadde, hayvan, her türlü kazanç ve iratlar, başka bir sicile kaydı öngörülmeyen her türlü lisans ve ruhsatlar, kira gelirleri, kiracılık hakkı, makine ve teçhizat, araç, ekipman, alet, iş makinaları, elektronik haberleşme cihazları dâhil her türlü elektronik cihaz gibi menkul işletme tesisatı, sarf malzemesi, stoklar, tarımsal ürün, ticaret unvanı ve/veya işletme adı, ticari işletme veya esnaf işletmesi, ticari plaka ve ticari hat, ticari proje, vagon ile bu fıkrada sayılanlardan üçüncü kişiler zilyetliğindeki taşınır varlık, hak ve paylı mülkiyet hakları."

REHİN SİSTEMİ KURULACAK

Rehin hakkının tesisi ve üçüncü kişilere karşı hüküm ifade etmesi, rehinli alacaklılar arasında öncelik sırasının belirlenmesi, bu taşınırlara ilişkin aleniyetin sağlanması için Rehinli Taşınır Sicili kurulacak. Kredi, borç verecek olanlar cep telefonu ve interner üzerinden taşınır bir varlığın üzerinde 'rehin' olup olmadığını internetten, cep telefonundan sorgulayabilecek. Aynı taşınır varlık üzerinde derece sırası belirtilmeksizin birden fazla rehin hakkı tesis edilmesi halinde alacaklıların öncelik hakkı, rehnin kurulma anına göre belirlenecek. Birleşen veya karışan varlıklar üzerindeki rehin haklan, varlığın birleşme ve karışmadan önceki durumuyla aynı önceliğe sahip olacak. Yasadaki yükümlülüklerini yerine getirmeyenler hakkında borç tutarının yarısını geçmemek üzere adli para cezası uygulanacak.

YENİ YILDA BAŞLAYACAK

Taşınır varlıkların da 'teminat' sayılmasını öngören yasa tasarısı TBMM'ye geldiği şekliyle kabul edilirse 1 Ocak 2017 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek.