Türkiye'nin tüm kooperatiflerinde toplanan kozaların üretim merkezi sayılan Eskişehir, bu yıl daha fazla üreticiye ulaşarak daha fazla üretim sağladı. Kentin Sarıcakaya ilçesinin Mayıslar Mahallesi'nde geçen yıl 223 üretici den 16 bin 500 kilogram koza elde edilirken, bu yıl 244 üreticiden 16 bin 950 kilogram yaş koza elde edildi. Eskişehir, Ankara ve Bolu'dan üreticileri bulunan Kozabirlik Sınırlı Sorumlu 137 Numaralı Mihalgazi Koza Tarım Satış Kooperatifi'nin Müdür Vekili Kenan Gecengi, Türkiye'de süs eşyası ve kozmetik ürünleri için yaklaşık 4 ton temiz kozanın ayrıldığını söyledi. Üretim ve işleyiş hakkında bilgi veren Gecengi, "Kooperatifin üretim yerleri Eskişehir, Ankara ve Bolu. Biz buradaki üreticilere hizmet veriyoruz. Bu yıl yaklaşık 16 bin 950 kilogram civarında bize ürün teslim ettiler. Bu üreticiler 244 kişi. Geçen yıla bakacak olursak, 233 kişiydi, 16 bin 400 kilogram ürün teslim edilmişti.

Bu yıl 10 kişi üretimimizi artırdı bu da 500 kilogram civarında artış sağladı. Şuanda üreticilerden almış olduğumuz kozaları burada kuruttuk, içindeki böcekleri istif ettik ve depolarımızda kurutmaya bıraktık. Bundan sonraki aşamamız; kozalarımız tamamen kuruduktan sonra çekim tesisimizde şartlar el verirse süreç öyle devam edecek. Türkiye genelinde kozadan çeşitli ürün elde edildiği için biz yaklaşık 4 ton temiz koza bırakıyoruz. Bunlar da süs eşyası ve peeling yapılıyor. O tür ihtiyaçları karşılamak için 4 ton koza ayırıyoruz. Bunları Türkiye içindeki piyasaya satıyoruz" dedi.

ÜRETİCİYE TEK MASRAFI BÖCEKLERİ BESLEMEK

Böcek üretimi hakkında bilgi veren Gecengi, ipek böcekçiliğinin üreticisi için tek gerekli unsurunun uygun ortamı ile dut ağacı olduğunu söyledi. Böceklerin tek besin kaynağı olan dut ağacı fidanlarının da üreticiye ücretsiz olarak temin ettiklerini dile getiren Gecengi, "Türkiye'de üretim yapan tüm üreticiler Koza Birlik'e ürünlerini teslim ederler, çünkü bize teslim ettiklerinde gelirleri daha fazla oluyor. Bu işin dünya piyasasında kilogramı 2 lira civarında biz yaş koza olarak 35 lira olarak teslim alıyoruz. O yüzden gelirleri katlanıyor. Tohumları Bursa'daki genel müdürlüğümüzde bulunan Tohum Üretim İşletmemizden tedarik ediyoruz. Bu tohumları bize üreticilerden aldığımız talepler doğrultusunda burada canlandırıyoruz ve sıfır kayıpla üreticiye teslim ediyoruz. Biz gidip üreticinin kendi elinden alıyoruz. Bizim yaptığımız işlerde üreticinin tek maliyeti böceği beslemek. Geri kalan her şeyi biz yapıyoruz. Gidip tohum tespitini yapıyoruz, böcek besleyecekleri yeri dezenfekte ediyoruz, bize ihtiyaç duyduklarında gerekli desteği veriyoruz, böcek olduğunda da toplayıp teslim alıyoruz. Sonra da ücretlerini banka hesaplarına yatırıyoruz" ifadelerini kullandı.

TÜRKİYE İPEK BÖCEKÇİLİĞİNDE DIŞ PİYASA İLE REKABET EDEMİYOR

Kooperatif üreticilerinin artması ve daha fazla ipek böceği elde etmek için çalışmalarını sürdürdüklerini kaydeden Gecengi, her kış köy köy gezerek halka böcek üretimi konusunda bilgi verdiklerini aktardı. Türkiye piyasasında ipek böcekçiliğinin konumundan söz eden Gecengi, "Türkiye'deki bizim maliyetlerimiz dünya piyasasına göre pahalı olduğu için, bizim maliyetlerimiz fazla olduğundan dış piyasa ile rekabet edemiyoruz. Hiçbir zaman üretimimiz yeterli demeyiz. Üretim yeterli dersek işi bitirmiş oluruz. Farklı üreticiler bulmak amacıyla köyleri tek tek geziyoruz. Herkese bu işte ne kadar kar edeceklerini birebir anlatıyoruz. Köylerde yaşayan insanlar genelde yaşlı olduğu için bu kadar üretim yapabiliyorlar" şeklinde konuştu.

BİR AYDA 10 BİN TL KAZANÇ ELDE EDİLEBİLİYOR

Gecengi, bir paket böcek beslemek için gerekli olan tek şeyin 30 metrekare alan ile yaklaşık 40 adet dut ağacı olduğuna işaret etti. Bir pakette yaklaşık 20 bin tane böcek olduğuna değinen Gecengi, bölgelerinde en çok üretim yapan bölgenin Nallıhan olduğunu vurguladı. İpek böcekçiliği konusunda Ege Bölgesi'nde gelişme olduğunu belirten Gecengi, "Bu sene en fazla gelişme Ege Bölgesinde var. Oradaki arkadaşlarımızın çabaları sayesinde değişik köylerde üreticiler tespit edildi. Dut ağacı olmasına rağmen üretim yapılmayan yerlere gidildi. Oralarda da böcek beslenmeye başlandı. Kurumumuz ortaklarımıza hizmet etmektir. Kooperatifimiz "Ben ipek böceği besleyeceğim" diyen herkese hizmet etmektedir. Geçen seneki devlet desteklemesi ile birlikte bir kilogram yaş koza 35 TL'ydi. Bu yıl da fiyat aynı. Bir paket böcekten çok kısa bir dönemde yaklaşık 2 bin TL gelir elde ediliyor. Bizim Nallıhan'da yaklaşık 10 bin TL kazanan birçok üreticimiz var" diye konuştu.

İPEK BÖCEĞİ BESLEMEK İÇİN NE YAPMALI?

Üreticisine tamamen ücretsiz ulaşan böceklerin koza haline getirilerek gelir elde edilebilmesi hususunda konuşan Kozabirlik Sınırlı Sorumlu 137 Numaralı Mihalgazi Koza Tarım Satış Kooperatifi'nin Müdür Vekili Kenan Gecengi, şöyle devam etti:

"İlk başlamak isteyenlere biz tespit ediyoruz ya da bize ulaşıyorlar. Önce ipek böceklerini nasıl besleyeceklerini anlatıyoruz. Kontrollere gidiyoruz, böcek hastalıkları hakkında bilgi veriyoruz. Gerekli duydukları soruları 24 saat bize ulaşıp sorabiliyorlar."