GİMDES Başkanı Dr. Hüseyin Kami Büyüközer, merdiven altı üretilen dondurmalar hakkında aileleri uyardı. Büyüközer, "Merdiven altı üretilen ve hijyen şartlarına riayet edilmediği için mikroplu olduğu tespit edilen dondurmalardan çocuklarınızı koruyun" şeklinde konuştu.
Gıdalardaki katkı maddelerine ve katkı maddelerinin insan sağlığındaki kötü etkilerine yönelik araştırmalar yapan GİMDES 'in Başkanı Dr. Hüseyin Kâmi Büyüközer, katkı maddeli dondurmalar hakkında aileleri uyardı. Merdiven altı dondurmaların insan sağlığına zararlı olduğunu belirten Büyüközer, "Yaz geliyor, marketler, pastaneler, seyyar dondurmacılar, öncelikle çocuklarımızı hedef alan reklamlarla boyaları ile, tat verici aromaları ile, stabilizerleri ile, emülgatörleri ile dondurmalarını satmaya başlıyorlar. Eski yıllarda gazetelerde haberler: "merdiven altı üretilen ve hijyen şartlarına riayet edilmediği için mikroplu olduğu tesbit edilen bu dondurmalardan çocuklarınızı koruyun". Tamam da, Ya, kelli felli fabrikalarda batı teknolojisi ile üretilen dondurmalar ne kadar sağlıklı ve ne derece güvenli? Bu soruların cevaplarını kimden alacağız?" dedi.
"KAR HELVASI DONDURMANIN ATASI SAYILABİLİR"
Dondurmanın Türk tarihindeki yerinden bahseden Büyüközer, "Dondurma ile, cumhuriyet döneminde tanıştık. Dondurmaya gelinceye kadar Anadoluda yaz aylarının hararetini gidermek için şerbetler içilir ve kar helvaları kaşıklanırdı. Kış boyunca yağan karlar, yüksek yerlerde yaylalarda dağ oyuk ve mağaralarında veya kar depolamak için yapılmış tahta evlerde üzerleri saman gibi maddelerle izole edilerek saklanırdı. Yaz boyunca da bu karlar bloklar halinde kesilerek şehir, kasaba ve köylere arabalarla getirilirdi. Meşrubatçılara ve evlere satış yapılırdı. Büyük büyük bardaklar veya kaseler karlarla doldurulur ve üzerine vişne şerbeti, meyve marmelatları, pekmez gibi tatlılar dökülerek kaşık kaşık yenirdi. Bu güzel ve sağlıklı uygulama bu gün de yer yer Anadolu'da devam etmektedir. Kar helvası bu sebeple dondurmanın atası sayılabilir. Yeni dünyanın keşfi üzerine günlük hayatın içine şekerin girmesi ile dondurma da ön plana çıktı" şeklinde konuştu.
"SALEBİN DE SAHTESİ, YAPAYI YAPILIP HAKİKİ SAHLEPMİŞ GİBİ SATILABİLİYOR"
Büyüközer, birçok meyvenin, lezzetli dondurmaların süt ve krema ihtiva etmediğini belirterek "Bunlar meyve şerbetlerinden, ya da tamamen sentetik aroma ve boyalı sulardan yapılırlar. Türk dondurmasını, diğer dondurmalardan ayıran en önemli özelliği kullanılan katkı maddesi olan "Sahlep"tir. Bir de "çam sakızı"dır. Sahlep, yabani orkide bitkisinin yumru köklerinden elde edilir ve değirmende öğütülür. Sahlep dondurma yapımında kullanılırdı. Ancak gerek dondurma yapımı için yazın, gerek sahlep içeceği için kışın pazardan sahlep alırken dikkat etmek lazım. Çünkü maalesef salebin de sahtesi, yapayı yapılıp hakiki sahlepmiş gibi satılabiliyor" diye konuştu.
Az zamanda çok para kazanma hırsını yenemeyen patronların bu sefer batıdan anahtar teslimi dondurma fabrikalarını kurdurup bütün Türkiye'ye servis yapmaya başladığını söyleyen Dr. Hüseyin Kami Büyüközer, "Batının teknolojisi ve patenti ile üretim yaptığı için artık içeriklerini dahi açıkça bilemediğimiz katkı maddeli çeşit çeşit, rengarenk dondurma adını taşıyan ürünler bütün marketleri sardı" dedi.
Fabrikasyon dondurma üretimi ve kullanılabilen katkı maddeleri hakkında bilgi veren Büyüközer şunları kaydetti: "Bugün fabrikasyon üretimde kullanılan Stabilizerler: 1.Keçiboynuzu zamkı (E410), 2.Guar zamkı (E412),3.Ksantan zamkı (E415), 4.Sodyum alginat (E401) 5. Karagenan E407: Kıvam artırıcı.etilen klorohidrin oluşumu sebebi ile yüksek kanserojen, ülser ve zehirlenme riski taşıyor, 6. Agar agar (E406), 7.Jelatin(gelatin) E441: Hayvan kökenli bir proteindir. Eti helal olmayan, ya da kesim usulü helal olmayan hayvanların deri ve kemiklerinden çıkartılan jelatinin kullanılması halinde dondurma da haram olur.
Emülgatörler: Dondurma için biraraya getirilen maddelerin homojen karışımını, düzgün yumuşayarak erimesini ve kolay yenmesini sağlamak için kullanılan katkı maddeleridir. Mono ve di-gliseritler E471: hayvan veya bitki kökenli katı yağ veya sıvı yağların kısmi hidrolizinden elde edilmektedir. Kökeni hayvan olduğu veya kökeni belirtilmediği zaman Müslümanların tüketmekte dikkatli davranmaları gerekmektedir.
Polisorbat 80 E433: Bir yağ asidine bir glukoz alkol(sorbitol) bağından oluşan bir sorbitan esterdir. Kıvam artırıcı.Bitkisel ve hayvani yağ asitlerinden elde edilir. sentetik tatlandırıcı, köpük önleme ajanı ve hamur şartlandırıcı olarak kullanılır. Kökeni hayvan olduğu veya kökeni belirtilmediği zaman Müslümanların tüketmekte dikkatli davranmaları gerekmektedir.
Aroma ve boya katkı maddeleri: Hayvan kökenli olabildikleri gibi yapay aroma esansları yolu ile alkol bulaşması olabiliyor.
Sentetik Renklendiriciler, Sentetik Tatlandırıcılar, Antibiyotikli süt kullanımı sağlık açısından risk oluşturabilir.
İHA