Kanadalı bilim adamları dünya genelinde sayıları azalan hastalıklara ve sert Kanada kışına dayanıklı "süper arılar" üzerinde çalıştıklarını açıkladı.

Kanada'nın Toronto kentindeki York Üniversitesi bilim adamlarından Amro Zayed ile British Columbia Üniversitesi bilim adamlarından Leonard Foster'ın başındaki ekip, sert Kanada kışlarında yaşayabilecek süper arı üzerinde çalıştıklarını duyurdu.

"Beenomics Project" adını verdikleri çalışma ile önce arı kolonilerinin genetik kodlarını çıkarıp, belirli özelliklerin karşılaştırmasını yapacaklarını kaydeden bilim adamları daha sonra da yüksek bal üretme kapasitesi, hastalıklara karşı daha dirençli ve sert kışlarda hayatta kalabilen arılar üretmeyi hedefliyorlar.

Geçen yıl ülkenin en büyük eyaleti Ontario'da bal arısı kolonilerinin yarısının kış mevsiminde öldüğünü belirten Amro Zayed, Kanada genelindeki bal arısı kolonilerinin de yaklaşık dörtte birinin bahar gelmeden telef olduğunu kaydetti.

"Eğer bir koloni patojenler ve zararlıların saldırısına uğramışsa bu etkenler arılar üzerinde stres oluşturur. Bu da onları yorar ve uzun Kanada kışlarını geçirmek için ihtiyaçları olan balı üretemezler" ifadelerini kullanan Zayed, arıların genlerinde yapacakları değişikliği, arı yetiştiricilerinin istekleri doğrultusunda belirleyeceklerini belirtti.

Daha uysal, daha dayanıklı

Amro Zayed, arıcıların kendilerinden daha uysal, daha fazla kovan hijyenine dikkat eden ve en önemlisi hastalıkların önlemesi için bir birlerinin üzerinden parazitleri temizleyen arıların yetiştirilmesini istediklerini anlattı.

2016 yaz aylarında Kanada genelindeki 1000 farklı arı kolonisinde genom sıralaması yapacaklarını vurgulayan Zayed, tek bir süper arı üretmek yerine, bölgesel değişikliklere göre gen çalışması yapacaklarını, çalışmalarında prensip olarak tarım ilaçlarına dayanıklı bir tür elde etmeyi amaçladıklarını, bunun da bal arılarını vahşi arılara karşı korumada önemli bir adım olacağını ifade etti.

Toplu ölümleri azaltacak

Öte yandan, bu çalışmanın Kanada'da artan toplu bal arısı ölümlerini azaltması da hedefleniyor.

Kanada Profesyonel Arıcılar Derneği'nce hazırlanan rapora göre, yüzde 15 olarak kabul edilen normal arı ölümleri oranı, halen yüzde 30'larda seyrediyor. Dünya bal üretiminde 12'nci sırada yer alan Kanada'da, yıllık 150 milyon dolarlık bal üretimi gerçekleştiriyor.

Bu arada toplu arı ölümleri Kanada'nın yanı sıra, ABD ve İngiltere'deki bal arısı varlığını da tehdit ediyor. Toplu arı ölüm oranı ABD'de yüzde 31 ve İngiltere'de de yüzde 34 seviyelerinde seyrediyor.

Kesin olarak bilinmemekle birlikte bal arısı ölümlerinin en büyük nedenleri arasında varoa zararlısı, nosema patojeni ve tarım alanlarında kullanılan kimyasallar gösteriliyor.