Ülkemiz köy/tarım nüfusu daha önceki yazımızda belirttiğimiz gibi sürekli bir düşme göstermiş, sonuç olarak da tarım nüfusunun yaşlanması olgusu ortaya çıkmıştır.
Yard. Doç Dr. Murat Yılmaz'ın bu alanda iller bazında yaptığı araştırmalar (*) iller bazında köy/tarım nüfusunun son durumunu da ortaya koymaktadır.
"Ülkemizde 1980 yılında 25 milyon civarında olan kırsal nüfus 2012 yılında yaklaşık 17 milyona düşmüştür.
Bu durumun temel nedeni 32 yıllık zaman zarfında illerimizin büyük bir kısmının kırsal nüfusunun azalmasıdır.
Ancak illerin kırsal nüfuslarının 1980, 1990, 2000 ve 2012 yıllarındaki miktarı tablolaştırıldığında, kırsal nüfusun 32 yıldaki değişiminin iller arasında önemli farklılıklar gösterdiği anlaşılmaktadır.
Türkiye'de illerin kırsal nüfuslarının 1980 ile 2012 yılları arasındaki değişimi incelendiğinde şu hususular dikkat çekmektedir;
Belirtilen yıllar arasında kırsal nüfusu sürekli artan il sayısı sadece 5 olup bu iller Hatay, Muğla, Tekirdağ, Şanlıurfa ve Van'dan oluşmaktadır.
32 yıllık sürecin başında il sayısı 67 idi. Dolayısıyla 32 yıllık sürecin başında var olan 67 ilin 5'inde kırsal nüfus sürekli olarak artarken geri kalan 62 ilde söz konusu nüfus istikrarlı bir artış sağlayamamıştır.
1989 yılı ve daha sonra il tüzel kişiliği elde eden illerin kırsal nüfuslarına bakıldığı zaman sadece Şırnak ve Iğdır'ın kırsal nüfusunun sürekli arttığı, buna karşın diğerlerinin kırsal nüfuslarında artış ve azalışlar olduğu görülmektedir."
Bu tablodan anlaşılacağı üzere ülkemizin sadece % 10 gibi küçük bir il mevcudunda köy/tarım nüfusu artarken, bu iller ele alındığında dördünün "geri kalmışlık" tespitiyle sürekli destek gören iller sınıfında olduğunu görmekteyiz.
Yılmaz'ın araştırmalarına göre, "1980-2012 arasındaki değişimi incelendiğinde, dikkat çeken diğer bir husus da şudur; "11 ilin nüfusu 1980'den 2000 yılına kadar artarken 2000 yılından sonra azalmıştır. Bu iller Afyonkarahisar, Antalya, Aydın, Denizli, Diyarbakır, Isparta, Mersin, Kocaeli, Kütahya, Manisa ve Muş'tan oluşmaktadır. Bu illerin kırsal nüfuslarının 1980-2000 yılları arasında artması ve 2000-2012 yılları arasında ise azalması, aslında kırsal nüfusun son 12 yılda ülke genelindeki eğilimini özetlemektedir. Zira kırsal nüfusu 1980-2012 arasında sürekli artan 5 ili ve 1990'dan sonra il tüzel kişiliği elde eden illerden 2'sini bir kenara bırakacak olursak illerin büyük bir kısmında kırsal nüfus 12 yılda önemli ölçüde azalmış ve sonuçta ülke genelinde de kırsal nüfus yaklaşık 24 milyondan 17 milyona düşmüştür."
Nüfusu azalan bu iller arasında Antalya, Aydın, Mersin, Manisa gibi yüksek üretim gücü ve potansiyeli olan illerin bulunması dikkat çekicidir.