İlk olarak Eylül – Ekim aylarında Van kırsalında görülen hastalığın ithal hayvanlarla veya Suriye sınırından kaçak giren hayvanlarla ülkeye girdiği ve hızla yayıldığı ifade ediliyor.

 Asya-1 Virüsü veya Nepal Şap'ı olarak adlandırılan virüs nedeniyle ülkenin dört bir yanındaki hayvan pazarları kapatıldı. Hayvan hareketleri tamamen durdu. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Şap Enstitüsü ilk kez görülen bu şap virüsüne karşı aşı üreterek İl Müdürlüklerine gönderdi ve aşılama çalışmaları da bu kapsamda devam ediyor.

 Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Şap Enstitüsü verilerine göre, Şap Hastalığı genelde gebe hayvanlarda yavru atma, özellikle genç hayvanlarda da buzağılarda yüksek oranda ölümlere neden olurken süt ve et veriminde yüzde 10 ile yüzde 15 arasında bir kayba neden oluyor. Ayrıca, hastalık görülen hayvanların gelişmesinde gerilik yaşanıyor. Hastalıkla mücadele maliyeti ve hastalık nedeniyle hayvan hareketlerinin durması, içerde ve dışarıda ticaretin durması nedeniyle ağır ekonomik kayıplar da meydana geliyor.

Şap hastalığı nasıl bulaşır?                                              

 Şap hastalığı, hasta hayvanların salyaları, derisi vasıtasıyla diğer hayvanlara bulaşır. Hastalığı taşıyan hayvanların ahırına girenlerin ayaklarına giydiklerine, ot, saman ve yemlere bulaşmaktadır. Hayvanların salyası, burun akıntıları, solunumu, süt, idrar, deri döküntüsü ile bulaşabildiği gibi, rüzgar vasıtasıyla uzun mesafeye ulaşabilmekte, hayvanlarla uğraşan insanlar aracılığı ile de kolaylıkla bulaşabilmektedir.

Şap Hastalığı nasıl anlaşılır?

 Hayvanda ateş yüksekliği, ağızda salya, dilde, diş etinde, dudak ve burun içinde, memede mercimek tanesi kadar içi sıvı olan keseciklerin patlamasıyla oluşan yaralardan, hayvanın tırnak arasında oluşan yaralardan, tırnağın düşmesinden, hayvanın yürümekte zorlanması ve acı çekmesinden, bazen diz çökerek yürümesinden de anlaşılabilmektedir.

Şap hastalığından nasıl korunmak gerekir?

 Hastalık ortaya çıkar çıkmaz sağlıklı hayvanlar hastalıklı olanlardan ayrılır. Şap hastalığına karşı en etkili önlem, aşıdır. Şap hastalığı görülen bölgenin 20 km çapında bulunan bütün hayvanların aşılanması gerekmektedir. Süt sağılan hayvanların meme temizliğine, sağma makinelerinin ve el temizliğine özen gösterilmelidir. Şap hastalığı sonunda ahırların tümü kireç ile boyanmalıdır. Hayvanların meraya çıkacakları dönemde mikroplu meralarda otlatma yaptırılmamalıdır. Hastalıklı hayvanın sütü tüketilmemelidir.

 Şap hastalığı öncesinde hayvanlara aşı yaptırılmalı, yeni alınmış olan hayvanların aşısının olup olmadığı kontrol edilmeli, ahırların girişlerinde kireç bulundurulmalı, hayvan bakıcılarından hariç ahıra girilmemeli, sağım öncesi ve sağım esnasında ekipmanların ve ellerin temizliğine dikkat edilmelidir.

Hayal Senem Sayan