Dünyanın ikinci büyük üreticisi Gana’nın üretimine ilişkin kaygılar ve El Nino korkusu dünyada kakao fiyatlarını yükseltiyor. Gana’nın satış sözleşmelerini ertelemeye başlaması fiyatları bir ay içinde yüzde 10 yükseltti. Fiyatlardaki artışın çikolata üreticilerini olumsuz etkileyeceği belirtiliyor.

Kakaoya gelen yüklü alımların nedeni, dünya üretiminde yüzde 18’lik payı ile Fildişi Sahilleri’nden sonra ikinci sırada bulunan Gana’nın arzının, olumsuz hava şartları ve son zamanlarda derinleşen enerji krizi nedeniyle aksamaya başlaması. Ülkenin kakao sevkiyatının sekteye uğradığına dair haberler geliyor. Avrupalı kakao tüccarları ve çikolata üreticileri, sevkiyatlardaki gecikmenin 11 bin ton ürünü etkilemiş olabileceğini söylüyor. Gana’nın sevkiyatlarını gerçekleştirememesi uluslararası piyasalarda fiyatları yükseltiyor. Liffe’de kakaonun tonu 2000 sterlin psikolojik bariyerini aştı. Önceki gün fiyatlar 2.098 sterlin/ton ile yedi ayın en yüksek düzeyini gördü. Dün de fiyatlar bu seviyelere yakın seyretti. Bir ay önce 1.900 sterlin olan kakao fiyatları yaklaşık yüzde 10 yükselmiş durumda.

Her ne kadar Gana’dan 2014- 15 sezonu üretimine ilişkin resmi açıklama yapılmasa da, işlemciler ve analistler rakamın geçen yıl elde edilen 900 bin tonun ve hükümetin 850 bin tonluk tahminin çok altında kalmasını bekliyor.

Üretimi 200 bin ton düşebilir

Afrikalı bankacılık grubu Ecobank, Gana’nın 700 bin tonu bulmakta bile zorlanabileceğini bildirirken, Ganalı bir kakao alım firması olan Akuafo Adamfo’nun işletmecisi Finatrade’nin CEO’su Nabil Moukarzel, üretimin 700 bin ton olacağını öngördü. Moukarzel, Gana ve Batı Afrika’nın diğer bölgelerinde yağışların mevsim normallerinin altında kalmasının üretime olumsuz yansıdığını belirtti. Diğer yandan kakao kabuklarına zarar veren bir bakteriyle mücadele ettiklerini belirten Moukarzel, Gana’nın son beş yılın en düşük kakao üretimiyle karşı karşıya olduğunu ifade etti. Avrupalı tüccarlar üretimin azalmasının, Gana’nın 150-200 bin tonluk sözleşmesini yerine getiremeyebileceği ve bu kontratların süresini gelecek sezona uzatmaya çalışabileceği anlamına geldiğini söylüyor. Analistler, Gana’nın üretiminin 700 bin tonun altına düşmesi halinde kakao piyasasında açık oluşacağını ve bunun fiyatları 100 sterlin daha yukarı itebileceği uyarısı yapıyor.

Ayrıca Pasifik’te suların ısınmasıyla oluşan dünyanın bir çok yerinde kuraklık ya da sellere yol açan El Nino’nun yaklaşıyor olması da kakao fiyatlarını yükseltiyor.

Çikolota üreticilerini olumsuz etkileyebilir

Gana’nın arzının azalması, kaliteli kakao çekirdeği üreticisine olan bağımlılıkları nedeniyle Lindt gibi önde gelen çikolata üreticilerini zor duruma sokabilir. Ecobanks analisti Victoria Crandall’a göre kakao fiyatlarındaki artış ürün fiyatlarının yükselmesi ya da ürünlerin ebatlarının küçülmesine yol açabilir. Crandall üreticilerin kakao yağı yerine palm çekirdeği yağı gibi daha ucuz ürünleri tercih edebileceklerini de ifade ediyor.