Karadeniz Bölgesi'nde ağustos ve eylül ayları arasında hasat edilen fındığın üretici tarafından tam olgunlaşmadan toplanmasının üreticileri zarara uğrattığı belirtiliyor.
Türkiye'nin yeşil altını olarak da bilinen fındığın tam olgunlaşmasıyla birlikte toplanmasında fayda olabileceği ifade edildi.
Ordu Üniversitesi (ODÜ) Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Başkanı Prof. Dr. Ali İslam, her yıl erken hasat nedeniyle tonlarca fındığın ziyan edildiğini belirterek, 'Türkiye'nin en önemli ihraç ürünlerinin başından gelen fındık zamanında ve tam olgunlaşmasının ardından hasat edilmesi gerekmektedir' dedi.
Fındık hasadının tüm meyve türlerinde olduğu gibi zamanında yapılması uyarısında bulunan İslam, 'Dolayısıyla fındık hasadının ne erken ne de geç yapılması üreticinin zararınadır. Fındığın tam zamanında hasat edilmesi oldukça önem arz ediyor' diye konuştu.
İslam, özellikle erken hasat yapmanın çok ciddi sakıncalarının söz konusu olduğunu, bunların başında verim düşüklüğünün geldiğini belirtti.
Bir dekar fındık bahçesinden 150 kilogram fındık elde ediliyorsa, hasadın erken yapılmasına bağlı olarak verimin 20-30 kilogram düşebildiğini vurgulayan İslam, fındığın tam içini doldurmamakla alakalı olmakla beraber aynı zamanda meyve kalitesini de etkilediğini kaydetti.
Fındıktaki buruşuk iç oranı
İslam, en önemli faktörün buruşuk iç oranı olduğu vurgulayarak, 'Erken hasatla birlikte fındıkta buruşuk iç oranı artmış oluyor. Fındıkta özellikle dolgun iç oranının yüksek ve kaliteli olması istenir. Buruşuk içli fındıklarla dolgun içli fındıklar farklı fiyatlardan alınmaktadır. Eğer üretici zamanından önce hasat yaparsa hem verim kaybına uğrayacak hem de ürününü istediği fiyattan satamayacak. Bu fındıklar ayrıca sanayide de farklı işlem görmektedir. Dolayısıyla bunların hepsi üreticilerin dez avantajına olacaktır' ifadelerini kullandı.
Erken hasat edilen fındığın dalından zor koparıldığını, dolayısıyla fındık dallarının bu sırada çok ciddi zarara uğradığını söyleyen İslam, 'Erken hasat sırasında fındığın dalından koparılması daha güç olmaktadır. Fındığın dala tutunması güçlü olduğu için dalda her türlü zarar söz konusu olabiliyor. Üreticilerimizin gelecek sezonu da düşünerek bu durumu da önemsemesi gerekmektedir' değerlendirmesinde bulundu.
Üreticiler hasat konusunda çok duyarlı olmasını isteyen İslam, şöyle devam etti:
'Beş gün önce hasat edilen ile 10 gün önce hasat edilen fındık arasında çok ciddi fark var. Üretici hasadı ne kadar erken yaparsa o kadar az para kazanacak ama hasadı zamanında yapan üretici diğer üreticiye oranla daha fazla para kazanacak. Çünkü erken toplanan fındığın randımanı düşük olacak. Bu bir gerçek. Üreticilerden beklentimiz bu gerçeği görsünler ve uzmanların açıkladığı takvimlere göre hasada başlasınlar. Üreticilerimiz mutlaka ve mutlaka çotanakların dalında olgunlaşmasını beklesinler. Hasat dönemi sıcak havada olduğundan toplanan fındık harmana geldiğinde bir anda suyunu çekiyor ve sonucunda kalite ve randıman düşüklüğü meydana geliyor.'
Kalitesi düşük fındık ihraç edilemiyor
Prof. Dr. İslam, kalitesi düşük fındığın sektör temsilcileri tarafından ihraç edilemediğini de kaydederek, 'Bu ürünler sanayide çeşitli şekilde değerlendirilmektedir. Ancak özellikle düşük rekoltenin olduğu yıllarda kaliteye bağlı olarak ihraç edilemeyen fındıklar ülkemizin aleyhine olan bir durumdur. Dolayısıyla yanlış zamanda toplanana fındığın kalitesi düşük olunca ihraç edilen fındık miktarı azalmaktadır. Bu da çok istenen bir durum değildir' diye konuştu.
Öte yandan Ordu Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Kemal Yılmaz, hasat tarihlerini kurum olarak kendilerinin belirleyeceği bilgisini vererek, şunları kaydetti:
'Önümüzdeki günlerde oluşturulacak komisyon sonrası alçak, orta ve yüksek kesimlerin ayrı ayrı hasat takvimleri belirlenecek. Üreticilerimizin bu tarihleri takip etmesinde ve açıklanacak tarihlere uymasında son derece fayda olacaktır. Çünkü geçmiş yıllarda çok erken hasada bağlı olarak fındıkta kalite düşüşü çok yaşanmıştır. Aynı durumu yaşamamak adına üreticilerimizin duyarlı olmalarını istiyoruz.'
Turktob