Çandır, son aylarda enflasyon belirleyicisinin gıda ve tarım fiyatları olduğunu belirterek, enflasyonla mücadelenin tarımdaki yapısal reformlara bağlı olduğunu söyledi. 

ATB ve BAGEV Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Haziran ayı enflasyon verilerini değerlendirdi. TÜİK'in açıkladığı verilere göre, ülke genelinde tüketici fiyatlarının Haziran ayında yüzde 0,47 artarak beklentinin üzerinde gerçekleştiğini kaydeden Çandır, aylık bazda yurt içi üretici fiyat endeksinde de yüzde 0.41 oranında artış gerçekleştiğini belirtti. Enflasyonun yıllık bazda Haziran ayında TÜFE'de yüzde 7,64, ÜFE'de yüzde 3,41 artış gösterdiğine dikkat çeken Çandır, 'Uzmanların tüketiciler açısından aylık bazda yüzde 0,10 civarında, yıllık bazda ise yüzde 7,60 civarında bekledikleri fiyat artışları, hem aylık hem de yıllık bazda beklenenin üzerinde yer alırken, yıllık bazda 2 ay aradan sonra yeniden yüzde 7 seviyelerini aştı. Bunda geçtiğimiz yılın aynı döneminden hareketle elde edilen baz etkisi etkili oldu. Ancak bu gerçekleşmelere karşın Merkez Bankası'nın son dönemlerde faiz oranlarını aşağı yönde güncellemesi, fiyat artışı beklentilerinin Merkez Bankası nezdinde günden güne iyiye gittiğinin bir göstergesi' değerlendirmesinde bulundu.

'Batı Akdeniz en ucuz 2. bölge'

Antalya, Burdur ve Isparta'nın yer aldığı Batı Akdeniz Bölgesi'nde Haziran ayında tüketici fiyatlarında artış görülürken, aylık fiyatların artış oranının yüzde 0,26 olduğunu belirten Ali Çandır, tüketici fiyatlarının da bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 7,30 arttığını kaydetti. Çandır, 'Geçtiğimiz ay Batı Akdeniz'in aylık ve yıllık bazda Türkiye ortalamalarının altında bir enflasyona sahip olduğu söylenebilir. Haziran ayında manşetin artış oranı bakımından bölgemiz en ucuz 2. bölge olmuştur. Bunda tarla ve tezgahta yaşanan bolluk etkili olmuştur. Ramazan ayında artan talebe rağmen elde edilen bu sonuç sevindiricidir' dedi.

'Tarladaki bolluk fiyatlara yansıdı'

Türkiye genelinde Haziran ayındaki fiyat artışlarını ürün bazında değerlendiren Çandır, yüzde 28,43 artışla sivri biberin, harcama grubu bazında yüzde 1,16 artışla gıda ve alkolsüz içecekler grubunun ilk sıralarda yer aldığını kaydetti. Çandır, ürün gruplarında eğitim ve sağlık fiyatlarının önemli ölçüde artış gösterdiğine dikkat çekti.

Son aylarda özellikle gıda ve tarım ürünleri üretiminin artmasının enflasyona olumlu yansıdığını belirten Çandır, 'Ramazan ayında yaşanan talep artışı bu olumlu etkiyi sınırladı' dedi. Gıda fiyatlarındaki yüksek seyrin, enflasyonun gevşemesinin önündeki en büyük engel olduğunu söyleyen Ali Çandır, 'Bu nedenle bizler tarımsal ürünlerin, üretiminden tüketimine geçen süre zarfındaki tüm zincirin kontrol altında tutulması ve fiyat artışına neden olacak tüm etmenlerin bertaraf edilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Ayrıca her Ramazan ayında yaşanan fırsatçılığın önüne geçebilmek için de denetimlerin sıklaştırılmasının tüketiciye olumlu yansıyacağına inanıyoruz' diye konuştu.

'Üretimin önü açılmalı'

Ülkenin içerisinde bulunduğu durumun, özellikle de turizmdeki tıkanıklığın olumsuz etkisine dikkat çeken Ali Çandır, 'Ekonominin üzerindeki gri renk özellikle sanayi sektörü girişimcilerinin üretimlerini artıramaz hale getirdi. Bu durum, bir yandan arzı olumsuz etkilerken, diğer yandan da fiyatları askıda tuttu. Gelinen noktada ise enflasyon yıl sonu hedefinin oldukça uzağında bir görüntü sergiledi' dedi. Geçtiğimiz ay yaz sebze ve meyvedeki arz artışının enflasyona olumlu yansıması beklenirken Ramazan ayındaki talep artışının bu gelişmeyi dizginlediğini söyleyen Çandır, 'Batı Akdeniz'in tarımsal üretimde öncü olması, bölgemizin gelecekte oluşacak manşet enflasyona katkısını ortaya koyması bakımından önemlidir. Bu nedenle tarım ve gıdada yaşanan fiyat katılığının önüne geçilmesi ve hedeflenen enflasyonun elde edilmesi için tarım sektörün sorunlarının ortadan kaldırılmasına, üretiminin önünün açılması zorunludur' diye konuştu.

'Enflasyonla mücadele tarımdaki yapısal reforma bağlı'

Türkiye'de son zamanlarda tarım gıda fiyatları nispeten yavaş şekilde hareket ederken, tüm dünyada son 4-5 yılın en düşük seviyelerini gördüğüne dikkat çeken Ali Çandır, 'Bir yandan talep düşüklüğü, bir yandan da güçlü stok, güçlü dolar, zayıf petrol fiyatlarının etkisiyle dünyadaki tarım fiyatları sürekli bir düşüş yaşıyor olması, dünyada, başta tahıl olmak üzere güçlü üretim beklentisinin oluşmasına da katkı sağlamakta. Bizde ise tarım ve gıda ürünleri sektörlerinde, başta enerji olmak üzere tüm üretim maliyetlerinden oluşan baskının düşük seviyelere çekilememiş olması, fiyatların asılı kalmasına ya da yavaş hareket etmesine yol açmakta' dedi.

Tarımda yapısal reformların en kısa zamanda uygulanması gerektiğini vurgulayan Çandır, 'Küresel ölçekte enerji fiyatlarındaki aşağı yönlü ivme gelecek açısından her ne kadar olumlu görünse de, enflasyonla kalıcı mücadele ancak ve ancak tarımda gerçekleşecek yapısal reform kanallarıyla mümkün olabilecektir. Ayrıca sanayi ve hizmetler sektörlerine sağlanacak destekler topyekun üretim artışıyla sonuçlanacaktır ki bu da enflasyonu yumuşatacaktır' diye konuştu.

Rus vatandaşlarının Türkiye'ye seyahat edebileceği yönünde atılan adımları geç kalınmış ancak olumlu adım olarak değerlendiren Çandır, 'Gün artık ekonomiye odaklanma ve birbirini besleyen tarım, sanayi ve hizmetler sektörlerinin bütünleşmesini sağlama günüdür. Üretimin sürdürülebilirliği ancak bu üç sektörün bütünleşmesine bağlıdır ki bu da enflasyonun belini kıracak yegane anahtardır' dedi.