Türkiye'de tüketici fiyatları Kasım ayında yüzde 0.18 ile beklentinin altında yükseldi
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Kasım ayında aylık yüzde 0.18 artış gösterirken, Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin beklentisi yüzde 0.28 seviyesindeydi. Enflasyon yıllık bazda ise yüzde 9.15 oldu, beklenti yüzde 9 düzeyindeydi.
Çekirdek TÜFE Kasım'da yüzde 9.03 artarken, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 0.97 azaldı. Yi-ÜFE yıllık bazda ise yüzde 8.36 oldu.
Tüketici fiyatları bazında Kasım'da en yüksek fiyat artışı görülen ürün, yüzde 28.5 ile salatalık oldu.
Kasım ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalara göre enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 8.80, yurt içi üretici fiyatlarında ise yüzde 10.32 artış gösterdi.
Ekim ayında TÜFE yüzde 1.90, Yİ- ÜFE yüzde 0.92 artmış, yıllık enflasyon ise söz konusu aydaTÜFE'de yüzde 8.96, Yİ-ÜFE'de ise yüzde 10.10 olarak gerçekleşmişti.
Aylık bazda TÜFE ve Yİ-ÜFE oranları şöyle:
| Aylık Değişim |
TÜFE |
|
Yİ-ÜFE |
| AYLAR/YILLAR |
2010 |
2011 |
2012 |
2013 |
2014 |
|
2010 |
2011 |
2012 |
2013 |
2014 |
| OCAK |
1,85 |
0,41 |
0,56 |
1,65 |
1,98 |
|
0,58 |
2,36 |
0,38 |
-0,18 |
3,32 |
| ŞUBAT |
1,45 |
0,73 |
0,56 |
0,30 |
0,43 |
|
1,66 |
1,72 |
-0,09 |
-0,13 |
1,38 |
| MART |
0,58 |
0,42 |
0,41 |
0,66 |
1,13 |
|
1,94 |
1,22 |
0,36 |
0,81 |
0,74 |
| NİSAN |
0,60 |
0,87 |
1,52 |
0,42 |
1,34 |
|
2,35 |
0,61 |
0,08 |
-0,51 |
0,09 |
| MAYIS |
-0,36 |
2,42 |
-0,21 |
0,15 |
0,40 |
|
-1,15 |
0,15 |
0,53 |
1,00 |
-0,52 |
| HAZİRAN |
-0,56 |
-1,43 |
-0,90 |
0,76 |
0,31 |
|
-0,50 |
0,01 |
-1,49 |
1,46 |
0,06 |
| TEMMUZ |
-0,48 |
-0,41 |
-0,23 |
0,31 |
0,45 |
|
-0,16 |
-0,03 |
-0,31 |
0,99 |
0,73 |
| AĞUSTOS |
0,40 |
0,73 |
0,56 |
-0,10 |
0,09 |
|
1,15 |
1,76 |
0,26 |
0,04 |
0,42 |
| EYLÜL |
1,23 |
0,75 |
1,03 |
0,77 |
0,14 |
|
0,51 |
1,55 |
1,03 |
0,88 |
0,85 |
| EKİM |
1,83 |
3,27 |
1,96 |
1,80 |
1,90 |
|
1,21 |
1,60 |
0,17 |
0,69 |
0,92 |
| KASIM |
0,03 |
1,73 |
0,38 |
0,01 |
0,18 |
|
-0,31 |
0,65 |
1,66 |
0,62 |
-0,97 |
| ARALIK |
-0,30 |
0,58 |
0,38 |
0,46 |
|
|
1,31 |
1,00 |
-0,12 |
1,11 |
|
| Yıllık Değişim |
TÜFE |
|
Yİ-ÜFE |
| AYLAR/YILLAR |
2010 |
2011 |
2012 |
2013 |
2014 |
|
2010 |
2011 |
2012 |
2013 |
2014 |
| OCAK |
8,19 |
4,90 |
10,61 |
7,31 |
7,75 |
|
6,30 |
10,80 |
11,13 |
1,88 |
10,72 |
| ŞUBAT |
10,13 |
4,16 |
10,43 |
7,03 |
7,89 |
|
6,82 |
10,87 |
9,15 |
1,84 |
12,40 |
| MART |
9,56 |
3,99 |
10,43 |
7,29 |
8,39 |
|
8,58 |
10,08 |
8,22 |
2,30 |
12,31 |
| NİSAN |
10,19 |
4,26 |
11,14 |
6,13 |
9,38 |
|
10,42 |
8,21 |
7,65 |
1,70 |
12,98 |
| MAYIS |
9,10 |
7,17 |
8,28 |
6,51 |
9,66 |
|
9,21 |
9,63 |
8,06 |
2,17 |
11,28 |
| HAZİRAN |
8,37 |
6,24 |
8,87 |
8,30 |
9,16 |
|
7,64 |
10,19 |
6,44 |
5,23 |
9,75 |
| TEMMUZ |
7,58 |
6,31 |
9,07 |
8,88 |
9,32 |
|
8,24 |
10,34 |
6,13 |
6,61 |
9,46 |
| AĞUSTOS |
8,33 |
6,65 |
8,88 |
8,17 |
9,54 |
|
9,03 |
11,00 |
4,56 |
6,38 |
9,88 |
| EYLÜL |
9,24 |
6,15 |
9,19 |
7,88 |
8,86 |
|
8,91 |
12,15 |
4,03 |
6,23 |
9,84 |
| EKİM |
8,62 |
7,66 |
7,80 |
7,71 |
8,96 |
|
9,92 |
12,58 |
2,57 |
6,77 |
10,10 |
| KASIM |
7,29 |
9,48 |
6,37 |
7,32 |
9,15 |
|
8,17 |
13,67 |
3,60 |
5,67 |
8,36 |
| ARALIK |
6,40 |
10,45 |
6,16 |
7,40 |
|
|
8,87 |
13,33 |
2,45 |
6,97 |
|
Kasımda TÜFE'de yer alan ana harcama gruplarında aylık bazda en yüksek artış, yüzde 4,11 ile giyim ve ayakkabıda gerçekleşti.
Ana harcama grupları itibarıyla kasımda, aylık bazda en yüksek artış yüzde 4,11 ile giyim ve ayakkabı grubunda gerçekleşti. Endekste yer alan gruplardan ev eşyasında yüzde 0,86, lokanta ve otellerde yüzde 0,63, eğitimde 0,25 ve gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0,24 artış görüldü.
Kasımda aylık bazda en fazla düşüş gösteren grup yüzde 1,79 ile ulaştırma oldu. Ana harcama gruplarından eğlence ve kültürde yüzde 1,32, haberleşmede de yüzde 0,13 düşüş görüldü.
- Yıllık değişimler
TÜFE'de yıllık bazda en yüksek artış, yüzde 14,37 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda oldu . Bunu yüzde 14,32 ile lokanta ve oteller, yüzde 9,71 ile giyim ve ayakkabı, yüzde 9,33 ile sağlık, yüzde 8,82 ile çeşitli mal ve hizmetler izledi.
Geçen ay endekste kapsanan 432 maddeden 52'sinin ortalama fiyatlarında değişim olmadı, 273 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 107 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.
Sektörlere ve alt gruplara göre aylık ve yıllık değişimler şöyle:
| Sektörler/Alt Gruplar |
Aylık Değişim
(yüzde) |
Yıllık Değişim
(yüzde) |
| TÜRKİYE |
0,18 |
9,15 |
| Gıda ve alkolsüz içecekler |
0,24 |
14,37 |
| Alkollü içecekler ve tütün |
0 |
4,81 |
| Giyim ve ayakkabı |
4,11 |
9,71 |
| Konut |
0,21 |
7,64 |
| Ev eşyası |
0,86 |
8,13 |
| Sağlık |
0,23 |
9,33 |
| Ulaştırma |
-1,79 |
5,06 |
| Haberleşme |
-0,13 |
1,59 |
| Eğlence ve kültür |
-1,32 |
5,89 |
| Eğitim |
0,25 |
8,31 |
| Lokanta ve oteller |
0,63 |
14,32 |
| Çeşitli mal ve hizmetler |
-0,10 |
8,82 |
- Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri
Özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, TÜFE göstergeleri, kasımda aylık bazda mevsimlik ürünler hariç yüzde 0,05 düştü.
Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri şöyle:
| Kapsam |
Aylık değişim
(yüzde) |
Yıllık değişim
(yüzde) |
| Mevsimlik ürünler hariç |
-0,05 |
8,84 |
| İşlenmemiş gıda ürünleri hariç |
0,27 |
8,35 |
| Enerji hariç |
0,44 |
10,23 |
| İşlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç |
0,58 |
9,45 |
| Enerji ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç |
0,47 |
10,59 |
Enerji, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve
fiyatları yönetilen/yönlendirilen diğer ürünler,
dolaylı vergiler hariç |
0,51 |
10,43 |
Enerji, alkollü içkiler, tütün ürünleri, fiyatı
yönetilen/yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı
vergiler ve işlenmemiş gıda ürünleri hariç |
0,65 |
9,61 |
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü
içkiler, tütün ürünleri ile altın hariç |
0,67 |
9,89 |
Enerji, gıda, alkollü ve alkolsüz içecekler
ile tütün ürünleri ve altın hariç |
0,62 |
9,03
|
Yİ-ÜFE kasımda bir önceki aya göre elektrik ve gaz sektöründe yüzde 2,19, imalat sanayi sektöründe 0,84, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 1,65 azalırken, su sektöründe 1,78 arttı.
TÜİK verilerine göre, Yİ-ÜFE, kasımda bir önceki aya göre yüzde 0,97 düşüş, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 7,18, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 8,36 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 10,32 artış gösterdi.
Yİ-ÜFE, kasımda bir önceki aya göre, elektrik ve gaz sektöründe yüzde 2,19, imalat sanayi sektöründe 0,84, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 1,65 azalırken, su sektöründe 1,78 artış kaydetti.
Geçen ay ekime göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler, yüzde 1,81 ile ağaç ve mantar ürünleri (mobilya hariç), yüzde 1,78 ile su ve suyun arıtılması ve dağıtılması, yüzde 1,62 ile içecekler oldu. Buna karşın, kok ve rafine petrol ürünleri yüzde 8,27, ham petrol ve doğalgaz yüzde 8,23, diğer mamul eşyalar yüzde 3,40 ile ekim ayına göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler olarak belirlendi.
Ana sanayi grupları sınıflamasına göre, kasımda en yüksek aylık ve en yüksek yıllık artış dayanıksız tüketim mallarında gerçekleşti.
TÜİK rakamlarına göre sektörler ve alt sektörler itibarıyla kasımda Yİ-ÜFE'deki aylık ve yıllık artış oranları şöyle:
| Sektörler/Alt Gruplar |
Aylık (yüzde) |
Yıllık (yüzde) |
| Madencilik ve taş ocakçılığı |
-1,65 |
3,29 |
| İmalat |
-0,84 |
9,08 |
| Elektrik, gaz |
-2,19 |
0,43 |
| Su temini |
1,78 |
12,03
|
Türkiye'de kasım ayında yıllık bazda fiyatların en fazla arttığı bölge yüzde 10,20 ile Ankara oldu.
Yıllık bazda en yüksek artışın gözlendiği bölgeler, yüzde 10,20 ile "Ankara", yüzde 10,16 ile "Şanlıurfa, Diyarbakır", yüzde 10,12 ile "Balıkesir, Çanakkale", yüzde 9,77 ile "İstanbul", yüzde 9,75 ile "Gaziantep, Adıyaman, Kilis" olarak kayıtlara geçti.
En düşük fiyat artışı ise yüzde 7,64 ile "Konya, Karaman" bölgesinde gerçekleşti.
Bölgeler itibarıyla aylık ve yıllık bazda fiyat artışları şöyle:
| İstatistiki bölgeler |
Aylık değişim (yüzde) |
Yıllık değişim (yüzde) |
| Türkiye |
0,18 |
9,15 |
| İstanbul |
0,26 |
9,77 |
| Tekirdağ, Edirne, Kırklareli |
0,24 |
9,66 |
| Balıkesir, Çanakkale |
-0,12 |
10,12 |
| İzmir |
0,29 |
9,44 |
| Aydın, Denizli, Muğla |
-0,32 |
8,27 |
| Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak |
0,00 |
8,65 |
| Bursa, Eskişehir, Bilecik |
0,00 |
8,31 |
| Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova |
0,41 |
9,04 |
| Ankara |
0,64 |
10,20 |
| Konya, Karaman |
-0,08 |
7,64 |
| Antalya, Isparta, Burdur |
-0,07 |
8,89 |
| Adana, Mersin |
0,20 |
8,02 |
| Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye |
0,13 |
8,10 |
| Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir |
0,10 |
8,13 |
| Kayseri, Sivas, Yozgat |
0,02 |
9,28 |
| Zonguldak, Karabük, Bartın |
0,07 |
8,95 |
| Kastamonu, Çankırı, Sinop |
-0,09 |
8,86 |
| Samsun, Tokat, Çorum, Amasya |
-0,14 |
9,19 |
| Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane |
-0,31 |
8,46 |
| Erzurum, Erzincan, Bayburt |
-0,01 |
8,30 |
| Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan |
0,26 |
9,24 |
| Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli |
0,16 |
8,94 |
| Van, Muş, Bitlis, Hakkari |
0,68 |
8,90 |
| Gaziantep, Adıyaman, Kilis |
0,98 |
9,75 |
| Şanlıurfa, Diyarbakır |
0,71 |
10,16 |
| Mardin, Batman, Şırnak, Siirt |
0,69 |
8,52 |