Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, TÜİK'in bitkisel üretim ikinci tahmin verilerinin doğal afetlerin üreticiyi vurduğunun görüldüğünü bildirerek, "Tahminler, doğal afetlerin üretim rakamlarına yansıdığını ortaya koyuyor.
Anadolu'yu karış karış gezdik. Bu durumu tespit etmiştik" dedi.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, bitkisel üretim ikinci tahmin rakamlarını değerlendirdi. Şemsi Bayraktar, Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) ikinci tahmin verilerine göre, 2014 yılında, geçen yıla göre, tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde yüzde 6,5, meyvelerde yüzde 6,2 düşüş görüldüğünü, sebzelerde yüzde 0,7 oranında artış yaşandığını belirtti. Bayraktar, tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde 2013 yılında 63,7 milyon ton olan üretim rakamının, 2014 yılında 59,6 milyon tona, meyvelerde 18,2 milyon ton olan üretim miktarının 17,1 milyon tona ineceğinin, sebzelerdeki üretim rakamlarının ise 28,5 milyon tondan 28,7 milyon tona yükseleceğinin tahmin edildiğini vurguladı.
TZOB Genel Başkanı Bayraktar, üretimde yaşanan bu azalışa, 2013 yılı Ekim ayında başlayan üretim sezonu boyunca yaşanan kuraklık, don, dolu, aşırı yağış, sel, su baskını, fırtına gibi doğal afetlerinden olduğunu bildirdi.
Ülkenin büyük bölümünde yaşanan kuraklık nedeniyle tahıllar içinde yer alan buğdayda üretimin 22 milyon 50 bin tondan, yüzde 13,8 azalışla 19 milyon tona, arpada üretimin 7 milyon 900 bin tondan yüzde 20,3 azalışla 6 milyon 300 bin tona gerileyeceğinin tahmin edildiğini vurgulayan Bayraktar, "Çeltik üretimi de yüzde 7,8 düşüşle 900 bin tondan 830 bin tona inecek. Mısır iklim koşullarından olumsuz etkilenmedi. Üretimin 5 milyon 900 bin tondan 5 milyon 950 bin tona yükseleceği tahmin ediliyor" dedi.
Bayraktar, şunları kaydetti:
"Üreticimiz, üretmek istiyor ama bu sene Kazancı iyi olmayacak. Önümüzdeki yıl tarlaya girebilmesi için acil desteğe ihtiyacı var. Üreticimizin sadece banka borçlarının değil, SGK ve elektrik borçlarının da yapılandırılmasını istiyoruz. Özel bankaların da çiftçi borçlarında acilen bir yapılandırmaya gitmesi lazım. Ülkemizin her bölgesini gezdik ve bu olayı gördük. Gezilerimizin bir kısmına Gıda, Tarım Ve Hayvancılık Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu yetkilileri de katıldı. Rakamlar olayın aciliyetini ortaya koyuyor. Önümüzdeki yılların gıda güvencesini sağlamak için çiftçimize bir an evvel yardım edilmeli. Bu önemli."
NOHUTTA YÜZDE 11,1, KIRMIZI MERCİMEKTE YÜZDE 16,5 AZALMA
Baklagillerden geçen yıla göre kırmızı mercimek üretiminin yüzde 16,5,yeşil mercimek üretiminin yüzde 9,1, nohut üretiminin yüzde 11,1 azalacağının tahmin edildiğini belirten Bayraktar, şöyle devam etti:
"Kuru fasulyede geçen yıl 195 bin ton olan toplam üretimin yüzde 10,3'lük artışla 215 bin tona çıkacağı tahmin ediliyor.
Yağlı tohumlarda geçen yıl 2 milyon 25 bin 965 ton olan toplam üretimin, yüzde 4,2 artışla 2 milyon 111 bin 836 tona ulaşacağı öngörülüyor. Yağlı tohumlarda görülen bu artış, ayçiçeği rekoltesinde yaşanan artıştan kaynaklanmakta. Ayçiçeği üretiminin geçen yıla göre yüzde 7,4'lık artışla 1 milyon 523 bin tondan 1 milyon 635 bin 118 tona çıkacağı hesaplanıyor.
Endüstri bitkilerine baktığımızda tütün üretimi alıcı ülke talebindeki artışa bağlı olarak yüzde 22,2 azalışla 90 bin tondan 70 bin tona gerileyeceği öngörülüyor. Şeker pancarında üretimin yüzde 2,3 artışla 16 milyon 483 bin 306 tondan 16 milyon 860 bin tona çıkacağı hesaplanıyor. Kütlü pamuk üretiminin ise yüzde 4,4 artışla 2 milyon 250 bin tondan 2 milyon 350 bin tona yükseleceği tahmin ediliyor.
Patateste ise geçen yıl 3 milyon 948 bin ton olan üretimin yüzde 5,4 artarak, 4 milyon 160 bin tona ulaşacağı öngörülüyor.Geçen yıl fiyatlardaki artışı gören çiftçilerimiz, patates ekimine yöneldi. Çiftçilerimizin fiyatlara duyarlılığı açık."
SEBZE ÜRETİMİNDE ARTIŞ
Sebze üretimine bakıldığında ürün bazında artış ve azalışlar olmakla birlikte toplamda sebze üretimi 2013 yılında geçen yıla göre yüzde 0,7 artışla 28 milyon 448 bin 218 tondan 28 milyon 656 bin 249 tona çıkacağına işaret eden Şemsi Bayraktar, şunları belirtti:
"Sebze ürünleri alt gruplarında üretim miktarlarına baktığımızda, yumru ve kök sebzelerde yüzde 4,9 azalış, başka yerde sınıflandırılmamış diğer sebzelerde yüzde 2,3, meyvesi için yetiştirilen sebzelerde ise yüzde 1,4 artış olacağı tahmin ediliyor.
Sebze grubunun önemli ürünlerinden domateste yüzde 1,5, hıyarda 5,6, havuçta yüzde 0,4, brokolide yüzde 20,3, karnabaharda yüzde 2,9,bayır turpta 6,2 kavunda yüzde 1,1, kırmızı lahanada yüzde 8,1 maydanozda yüzde 3,2 artış yaşanırken, kuru sarımsakta yüzde 0,2, kuru soğanda yüzde 7,1,ıspanakta yüzde 6,2, dolmalık biberde yüzde 6,9, kara yaprak lahanada yüzde 11,2 ve bezelyede yüzde 3 oranında azalış bekleniyor.
MEYVE ÜRETİMİNDE GERİLEME
Meyve üretimi ise 2014 yılında geçen yıla göre yüzde 6,2 azalışla 18 milyon 239 bin 255 tondan 17 milyon 110 bin 924 tona inecek. Meyvelerde Mart ayında yaşanan don zararının etkisiyle,elma üretiminde yüzde 21, kayısı üretiminde yüzde 65, ceviz üretiminde yüzde 13,9 gerileme bekleniyor. Narda yüzde 4,4 ve zeytinde yüzde 5,5 oranında artış var. Zeytinde yeni dikilen meyve fidanlarının verime yatması ile birlikte var ve yok yılı arasındaki makas daralsa da periyodisite gösteren bir tür olması nedeniyle rekoltede dalgalanmalar görülebiliyor.
Meyveler içinde yer alan turunçgillerden portakalda yüzde 0,4, limonda yüzde 0,2 azalma beklenirken, mandalinada yüzde 12,1 artış öngörülüyor.
Sert kabuklu meyvelerden fındıkta yüzde 25, Antep fıstığında yüzde 9,7 ve cevizde yüzde 13,9 oranında düşüş olacağı tahmin ediliyor. Fındıkta yaşanan don nedeniyle rekoltede düşüş yaşanırken, Antep fıstığında da olumsuz hava koşulları rekoltede düşüşe yol açtı.
Toplam üzüm üretiminde yüzde 4,1, incir üretiminde ise yüzde 0,5 oranında artış olacağı tahmin ediliyor.
Çayda ise yüzde 1,7 oranında artış beklenirken, ürün bazında artış ve azalışlar olmakla birlikte genel itibarıyla 2014 yılında bitkisel üretimde gerileme görülmüş,üretimde yaşanan bu düşüş, bazı ürünlerin fiyatlarına da yansımıştır."
İHA