Alternatif ve sürdürülebilir tarım konusunda yapılan araştırmalar, şehirlerde gökdelen biçiminde dikey çiftlikler inşa ederek, kırsaldan kente ürünü taşıma maliyetlerinin kalkacağını,kuraklık ve sel gibi olumsuz hava şartlarının tarıma etkisinin en aza inmesinin mümkün olacağını gösteriyor.
Dünya nüfusunun hızla artmasıyla gelecekte tarım alanlarının, kentsel nüfusun ihtiyaçlarını karşılayamaması ihtimali ciddi bir sorun oluştururken bu sorunlarda yeni tarım alanlarının bulunmasını ve tarımsal alanda yeniliklerin yapılmasını teşvik etmektedir. Peki, insanların gelecekteki gıda problemleri alternatif tarım yöntemleri ile çözülebilecek mi? Son yıllarda pek çok şehirde farklı projelerle tarım alanında bir takım yenilikler test ediliyor. Bu projeler arasında çok katlı şehir çiftlikleri de bulunuyor.
Şehirlerdeki binaların bahçelerinde, çatılarda, boş arazilerde ve depolarda dikey çiftliklerin oluşturulması hızla yaygınlaşıyor. Dikey çiftçiliklerin destekçileri, bu projelerin uygulandığı takdirde bu sistemin faydalarının hemen görüleceğini ifade ediyor. Öncelikle geleneksel çiftliklerden ürün getiren kamyonların sayısı azaldığı için yakıt tasarrufunun sağlanması, buna bağlı olarak da hava kirliliğinin azalması vurgulanıyor. Ayrıca şehirde yaşayanların sağlıklı ve taze gıdaya erişimlerinin de kolaylaşması öngörülüyor. Dikey çiftçilik yoluyla pestisit ve herbisit gibi çevreyi kirleten zararlı tarım ilaçlarının kullanımının azaltılabileceğine de dikkat çekilirken bu çiftlikler ile birlikte ormanların tarıma açılmasının da önüne geçileceği için iklim değişikliği tehlikesinin de azaltılabileceği düşünülüyor.
Günümüzde bir çok dikey çiftlik hızlı yetişen ve fazla talep olan yapraklı yeşillikler üzerinde yoğunlaşmış durumdayken ürün çeşitliliğinin hızla artıyor olması da büyük bir gelişme olarak görülmektedir. Japonya, Singapur, Kore, ABD ve Kanada’da bu tür çiftliklerin sayısı giderek artarken Türkiye’de henüz çok fazla bilinmeyen ve uygulanmayan bir yöntem olan dikey çiftlik tarımı gelecekte daha çok karşılaşacağımız alternatif bir tarım yöntemi olacak. Fransa, İngiltere ve Amerika gibi ülkeler gelecekte yapmayı planladıkları katlı tarım çiftliği projelerini açıklarken bu projelerini stratejik yönetim planlarına da dahil etmeleri gelecekte katlı tarım çiftliklerini daha çok göreceğimizi kanıtlar niteliktedir.
Dikey Tarımın Avantajları;
- Minimum alanlarda yüksek verimlilik sağlanır.
- Organik ve ekolojik ürün elde edilmesini sağlar.
- Kent merkezlerinde bile kolaylıkla üretim yapılabilmesine imkan sağlanır.
- Çok çeşitli sebzelerin yıl boyunca üretilebilmesi bu sistemle mümkündür.
- Şehirleşmeyle birlikte bozulan eko sistemin onarılmasına katkı sağlanabilir.
Dünya’nın İlk Dikey Çiftliği : Sky Greens – Singapur
38 kat ve 120 bahçeden oluşan dev bir tarım çiftliği olan Sky Greens, hidroponik yani topraksız tarım, toprak kullanmadan su içerisindeki mineral besin çözümleri kullanarak bitki yetiştirme yöntemi ile günde 500 kilogram sebze üretiyor. Sebzeler hemen toplanarak bekletilmeden market ve pazarlara sevk ediliyor.
Green Sense Çiftliği – Amerika
Çiftlikte yeşillikler, hidroponik olarak yüksekliği 7.5 m bulan dikey raflarda bilgisayar kontrollü özel LED ışıkların altında yetiştirilerek haftada 2 kez ürün elde ediliyor.
Hayal Senem Sayan
Kaynak : İnhabitat