Dünya çam balının yüzde 92’sini üreten Muğla’da arıcılığın en önemli sorunlarından olan Amerikan Yavru Çürüklüğü adı verilen hastalığın yayılmasını önleyecek arı cinsinin ıslahına yönelik çalışmalar içeren TAGEM destekli, “Muğla Arısının Amerikan Yavru Çürüklüğüne Karşı Direnç Geliştirmesi Projesi” ni başarıyla tamamlayan Birlik, 2015 Mayıs ayında damızlık ana arıları üreticilere dağıtmaya başlayacak. Bal raporu hazırlıkları yapan birlik, ekim ayında da çambalı üretim alanlarıyla ilgili çalıştay düzenlemeyi hedefliyor. Birlik, Muğla arısının varroa parazitine karşı dirençli hatlar geliştirmek için TÜBİTAK’a sunmak üzere de yeni bir proje hazırladı.

Muğla arısı belirlendi

MAYBİR Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Şahin, 2011 Kasım ayında başlayan ‘Muğla Arısının Amerikan Yavru Çürüklüğüne Karşı Direnç Geliştirmesi Projesi’nin bu yıl kasım ayında biteceğini söyledi. Proje sayesinde Muğla arısının belirlendiğini, şu anda Amerikan yavru çürüklüğüne dayanıklı hatlar elde ettiklerini belirten Şahin, projeye ilişkin şu bilgileri verdi: “Bu damızlık arılardan oluşan 350 kovanlık sürülerimiz var. Fethiye’de bir ıslah merkezi kurduk. Bu sürülerimizden önümüzdeki yıl mayıs ayında Türkiye’de ilk defa laboratuvar koşullarında tohumlanmış damızlık arıları üreticilere dağıtacağız. Aynı zamanda arıcılardan 4 tane ana arı üreten düve işletmeci oluşturdum. Damızlık isteyene damızlık vereceğim, ana arı isteyenlere de düve işletmecilerden ana arı temin edeceğim. Türkiye, üniversiteler dahil olmak üzere yapılan ıslah projelerinde vatandaşa bir tane damızlık veremedi. Türkiye’nin bütün paralarını çarçur ettiler. Bana 100 bin TL verdiler, ben de 100 bin TL’yi trilyon olarak Türkiye arıcısına geri veriyorum.”

Üretim alanları artırılmalı

Şahin, çam balı üretim alanlarının sürdürülebilirliği ile ilgili projenin de 2012’de yürürlüğe girdiğini ve proje sayesinde çam balı üretim alanlarını net olarak ortaya koyduklarını, şimdi de bu alanlarla ilgili “Bal Raporu” hazırlığı yaptıklarını bildirdi. Çam balı üretim alanlarının giderek daraldığına dikkat çeken Şahin,“20 yıl önce burada 250- 300 bin arı kovanı vardı. Şu anda 1 milyon 200 bin kovan var. Türkiye’nin kovanı 10 yıl öncesine göre yüzde 48 arttı. Ancak alanlarımız aynı. Bir yandan kovan ve arıcı sayısı artarken, bir taraftan alanlarının genişletilmesi lazım. Burada bir sıkıntı vardı, bu projeyle aştık ama böceğin daha ısıya dayanıklılığı çalışılmadı. Böcekte azalma var. Ormanda çözmemiz gereken sorunlar var. Biz bakım kesimlerinin mart-nisanda yapılmasını istiyoruz. Muğla’da bu böceğin yaşam alanı yüzde 20-25’tir. Şu anda Muğla ormanlarının yüzde 8’inde. Yüzde 25’e getirirsek Türkiye bal üretimini yüzde 300’e katlarsınız” dedi.

Şahin, Muğla arısının varroa parazitine karşı dirençli hatlar geliştirmek için TÜBİTAK’a sunmak üzere yeni bir proje hazırladıklarını belirtti. Hazırladıkları bir diğer projenin de çam ormanlarında böceğin ısı, nem ve iklim ilişkisini ortaya koymak üzerine olduğunu kaydetti.