Muğla ve ilçelerinde aralık-ocak aylarında bahçeden tırmık ve sırıklarla zahmetle toplanarak fabrikalara ulaştırılan, burada da zeytinyağına dönüştürülen zeytin, yöre halkının önemli geçim kaynakları arasında yer alıyor.

Üreticiler tarafından elle ya da silkme yöntemiyle toplanan zeytinler, önce türlerine göre ayrılıyor. Bölgede bulunan zeytin işleme fabrikalarına götürülen ve işçiler tarafından "huni" adlı çukura dökülen zeytinler, makine sistemiyle yapraklardan temizleniyor, yıkanıyor ve kırıcıda eziliyor. Buradan çıkan hamura karıştırma ve yoğurma işlemlerinden sonra su verilerek posa ve şırası ayrıştırılıyor.

Şıradan da yağ ve Karasu ayrıştırılıp, yağ filtre tankına alınıyor, son tortuları ayıklanıp dinlenme tankına bırakılıyor. Bu yolla elde edilen doğal yağ, güğümlere, teneke ve şişelere doldurulup halk pazarları ve marketler aracılığı ile sofralara ulaştırılıyor.

Yağdan geriye kalan "pirina" ise tekrar öğütülüp sanayide çeşitli alanlarda kullanılıyor.

Türkiye zeytin ağacı varlığının yüzde 16'sı Muğla

İl Gıda, Tarım Hayvancılık Müdürü Ekici yaptığı açıklamada, Muğla'nın zeytin, nar, narenciye, badem, örtü altı domates yetiştiriciliği, çam balı ve kültür balıkçılığı sektörlerinde öne çıktığını, kırsal kesimin de neredeyse tamamının zeytin yetiştiriciliği yaptığını kaydetti.

Türkiye'nin zeytin ağacı varlığının yüzde 16'sını Muğla ve ilçelerindeki zeytin ağaçlarının oluşturduğunu bildiren Ekici, zeytin ve zeytinyağı üretiminin ilde yaklaşık 35 bin çiftçinin geçim kapısı olduğunu belirtti.

Muğla'da devletin verdiği destekle zeytin ağacı sayısının 16 milyona ulaştığını vurgulayan Ekici, kentin zeytin üretimi bakımından Türkiye'de ikinci sırada bulunduğunu ifade etti.

Ekici, ilde yılda ortalama 180 bin ton zeytin üretildiğine dikkati çekerek, bunun yüzde 80'lik kısmının yağlık olarak değerlendirildiğini söyledi.

Yılda 40-50 bin ton civarında zeytinyağı elde edildiğini bildiren Ekici, "Muğla'da ağırlıklı olarak 'Memecik' çeşidi bulunuyor ama son yıllarda 'Gemlik' çeşidi ile bahçe tesisi de arttı. Özellikle erken hasat yapılan bölgelerde yağ kalitesi yüksek, asit oranı düşük" dedi.

"Ülkemizde fazla zeytinyağı tüketilmiyor"

Son yıllarda yürütülen çalışmalarla 15 yeni zeytinyağı fabrikası kurularak ildeki tesis sayısının 133'e yükseldiğini bildiren Ekici, şöyle konuştu:

"Zeytincilikte kaliteyi artırmak ve markalaştırmayı geliştirmek amacıyla zeytin hasat şenlikleri yapıyoruz. Asıl hedefimiz zeytinyağı tüketimini artırarak geniş kitlelere ulaştırmak. Ülkemizde fazla zeytinyağı tüketilmiyor. Avrupa ülkeleri ile kıyasladığımızda yılda kişi başı tüketilen zeytinyağı Yunanistan'da 25, İspanya'da 13, İtalya'da 10 kilogram iken, Türkiye'de sadece 2 kilogram civarında. Yani Türkiye zeytinyağı tüketiminde dünya ve Avrupa ortalamasının gerisinde bulunuyor."

Ekici, bölgede havadan ilaçlama yapılmadığını, dolayısıyla zeytinin doğal ortamda yetiştiğini vurgulayarak, organik zeytin yetiştirilen alanları artıracaklarını, bin ton civarında olan organik üretimi 10 bin tonlara çıkarmayı hedeflediklerini söyledi.

Zeytin rekoltesinde düşüş bekleniyor

Zeytinyağı üretim tesisi bulunan Mehmet Ali Baş da zeytin hasadına paralel olarak zeytinyağı üretim çalışmalarının da başladığını söyledi.

İşletmelerine gelen zeytinleri fazla beklemeden aynı gün içinde el değmeden zeytinyağı haline dönüştürdüklerini dile getiren Baş, "Bu yıl zeytin rekoltesinde düşüş beklense de zeytinyağı üretimi önceki yıllarla aynı olur" dedi.