Erken emeklilik hayali kuranlar için yeni bir formül gündeme geldi. Bir iş yerinde çalışma imkanı olmayanlar için isteğe bağlı sigorta ödemek mümkün. Tarım sigortalıları için yapılan düzenleme ile erken emeklilik yolu açılıyor.
SSK kapsamında bir iş yerinde çalışma imkânı olmayan sigortalılar için isteğe bağlı SSK primi ödemek mümkün. En kolay yolu ise 'Tarım SSK'. Teknik adı Ek/5 olan 'Tarım SSK' statüsü tarım sektöründe çalışan tarım işçileri için geliştirilmiş bir sigortalılık statüsü. Hiçbir sigortası olmayanlar, tarım ve çiftçilikte uğraştığını il veya ilçe tarım müdürlüklerine onaylatmaları halinde prim ödeyerek SSK'lı olabilir.
KİMLER BAŞVURABİLİR?
Herhangi bir sigortası olmayan, kendi sigortalılıklarından dolayı gelir veya aylık almayan ve 18 yaşını doldurmuş olanlar; tarım veya orman işlerinde çalışanlar Tarım SSK'lısı olabilir. Geçici tarım işleriyle uğraşanlar aynı zamanda zorunlu sigortalı olmaları gereken bir işte çalışıyorlarsa tarım işçisi statüsünde sigortalı olamaz. Örneğin; vergi mükellefi olarak ticari faaliyette bulunan bir kişinin zorunlu olarak Bağ-Kur sigortalısı olması gerekiyor.
ERKEN EMEKLİ EDİYOR
Tarım sigortalısı, SSK kapsamında değerlendiriliyor. Bu kapsamdaki sigortalılar ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler SSK'lı gibi ücretsiz sağlık hizmeti alabiliyor. Yaş ve prim şartını yerine getirenler emekli oluyor. SSK hakkı tanındığı için 9000 gün prim yerine 7200 prim ve daha düşük yaşta emeklilik hakkı doğuyor. Tarım işçileri için sigortalılık, isteğe bağlı. 18 yaşını dolduranlar tarımla uğraştıklarını muhtarlık il veya ilçe tarım müdürlüklerine onaylatıp aldıkları belgelerle talepte bulunurlarsa talep tarihinden itibaren sigortalı sayılıyor.
NE KADAR PRİM ÖDENİR?
Tarım sigortaları bu yıl itibarıyla 23 gün prim ödeyip 30 gün prim ödemiş sayılıyor. Uygulamanın başladığı 2011'de bu süre 18 gündü. Ödenecek prim gün sayısı her yıl 1 puan artıyor ve 30'a kadar çıkacak. Ödenecek prim asgari ücrete göre belirleniyor. 2008'den sonra tarım SSK'lı olan bu yıl ayda 435.63 lira ödeyecek. Bağ-Kur'lular 568 lira ödüyor. Emeklilikte yaşa takılanlar durumlarında yeni bir gelişme olmasını beklerken SGK'dan kötü bir haber geldi. Yıllardır erken emeklilik yolunun açılmasını bekleyen emekli adayları için henüz bir çalışma yok. SGK Sigorta Pirimi Genel Müdürü Açıkgöz, erken emeklilik tartışmalarına açıklık getirip, kurum içerisinde o yönde bir çalışma olmadığını söyledi.
ESNAFA 5 YIL ERKEN EMEKLİLİK
Büyük çoğunluğu esnaf olan Bağ-Kur'lulara erken emeklilik getirecek olan çalışma, büyük sevince yol açtı. Çalışma hayata geçtiğinde yüzbinlerce esnaf 5 yıl daha az prim ödeyerek emekli olabilecek. 4'üncü Esnaf ve Sanatkarlar Şurası'nda gündeme gelen çalışma ile Bağ-Kur'lular da diğer çalışanlar gibi 9 bin gün (25 yıl) yerine 7 bin 200 gün prim ödeyerek emekli olacak. Söz konusu çalışmanın yasa tasarısı haline getirilerek Meclis'e sunulması bekleniyor...
ERKEN EMEKLİLİKTEN KİMLER YARARLANABİLECEK?
Erken emeklilik - Çalışmayı engelleyecek kadar çalışma gücü kaybına uğrayanlar - Meslek hastalığına yakalananlar, iş kazasına uğrayanlar, çalışma gücü azalanlar içinde "meslek kazanma gücünün %60'ını kaybetmesi durumunda" 5510 sayılı Kanun'da kademeli bir düzenlemeye gidilmiştir. Buna göre bu tarz hastalığı olanlar erkenden emekli olabiliyor. Sosyal Güvenlik Kurumu bu tarz durumlarda olan, çalışmakta zorlananlar için; - % 50 ilâ % 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, 16 yılı sigorta ile dolduranlar veya 4320 günğü bitirenler - % 40 ilâ % 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün, malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak - Eğer annenin muhtaç durumda engelli bir çocuğu varsa, o anne de emekli olabilme hakkına sahip. Annenin bu hakka sahip olabilmesi için 01.10.2008 tarihinden sonra geçen prim ödeme gün sayılarının dörtte biri, prim ödeme gün sayıları toplamına ekleniyor ve eklenen bu süreler emeklilik yaş hadlerinden de indiriliyor.
ERKEN EMEKLİLİK BEKLEYENLERE KÖTÜ HABER
Erken emeklilik bekleyenlerin hayallerini suya düşüren bir açıklama geldi. Emeklilikte yaşa takılanlar durumlarında yeni bir gelişme olmasını beklerken SGK Sigorta Pirimi Genel Müdürü Ahmet Açıkgöz, erken emeklilik konusunda çalışma olmadığını söyledi. SGK Sigorta Pirimi Genel Müdürü Ahmet Açıkgöz, Rize'de katıldığı bir programda basın mensuplarının sorularını yanıtladı. Kayıt dışı istihdamın azaldığını, 2023 yılında oranı yüzde 15'lere düşürmeyi hedeflediklerini belirten Açıkgöz, "2002 yıllarında kayıt dışı istihdam seviyemiz yüzde 52 seviyelerindeydi. Bu oranı bugün yüzde 32'lere kadar düşürdük. Ciddi bir düşüş sağlandı ama katetmemiz gereken çok mesafe var. Bizim 2023 yılın yılında tarım alanının dışındaki kayıt dışı istihdam hedefimiz yüzde 15'dir. Bu hedefimizi tutturmak için gece gündüz çalışmalar yapıyoruz. Doğu Karadeniz Bölgesi'nde TÜİK verilerine göre yüksek bir kayıt dışı oranı görülüyor. Bu bölgede tarım faaliyetleri yoğun olduğu için bu alandaki kayıt dışı istihdam da yüksek gözleniyor. Bu bölgede tarım alanında kayıt dışı istihdam yüzde 52'lerde görülüyor ama tarım dışı orana bakıldığında yüzde 19 olduğunu görüyoruz. Bu rakam da Türkiye ortalamasının altındadır" dedi.
"TARLA SAHİBİ SİGORTALAMAK ZORUNDA DEĞİL"
Açıkgöz, tarım alanında tarla sahiplerinin günü birlik çalıştırdıkları işçileri sigortalama zorunluluğunda olmadığının altını çizerek, "Tarım sektöründe çalışanların sigortalılıklarının yapılması; işverene yani arazi sahiplerine ait bir durum değil. Geçici ve günü birlik çalışan tarım işçilerinin sigortalılıklarını tarla sahipleri yapmak zorunda değil. Öyle bir zorunlulukları yok. Bu konuda getirilmiş bir düzenleme var. Tarlalarda çalışan işçilerimiz kendileri sigortalarını yaptırmak ve primlerini ödemek sureti ile sigortalılıklarını sağlayabiliyorlar" ifadelerini kullandı.
"SGK İFLAS ETMEZ"
Açıkgöz, SGK'da açık olmasına rağmen devlet güvencesinde olduğu için iflasın söz konusu olmayacağını ifade ederek, "Sosyal Güvenlik Kurumu'na devlet katkısı vardır. Devlet katkısı olmayan bir sosyal güvenlik sistemi yoktur. Anayasada da bu güvence altındadır. Dolayısıyla devletin garantisi altındadır. Bu anlamda sosyal güvenlik sisteminin iflasa sürüklenmesi söz konusu değildir. Ama elbette gelirine göre giderini ayarlamak zorundadır. Bizde de bir açık vardır. Ancak bunun sürdürülebilir olması önemlidir. Bizim bu açığı sıfırlama gibi bir niyet ve gayretimiz yoktur. Açığı sıfırlayacağız diye vatandaşımızın sağlık hizmetlerini kısıtlayamayız. Emekli aylıklarını düşüremeyiz. Eğer açığı kapatmak istesek emekli maaşlarına zam yapmayız, sağlık giderlerinin bir kısmını karşılamayız ve açığı kapatırız. Ama amacımız bu değil. Sağlık hizmetlerini kısıtlamadan, aylıkları kısıtlamadan sürdürülebilir bir hizmet sağlamak için çalışıyoruz" şeklinde konuştu.
"ERKEN EMEKLİLİK YOK"
Son günlerde basında yer alan erken emeklilik tartışmalarına da açıklık getiren ve kurum içerisinde bu yönde bir çalışmaları olmadığına vurgu yapan Açıkgöz, "Kayıt dışı oranlarımız azaldıkça sigortalı sayımızda artıyor. Çalışan aktif-pasif oranlarımız iyileşme sürecinde. Daha iyi olacağını ifade etmek istiyoruz. Şu anda yaklaşık her iki çalışana karşı bir emeklimiz var. Bu oran uygun değil. 3-4 çalışana bir emekli seviyelerine gelmesi gerekir. Çalışanlarımız 'günümü doldurdum yaşımı bekliyorum ne yapabilirim' diyor. Emeklilik tanımı eşittir yaştır. Avrupa'da da böyledir. Avrupa ülkelerinde gün tanımlaması yoktur. Belli yaşa gelenler emekliye ayrılabilir. Çalışamayacak yaşa gelen insana emekli denir. Emeklilik yaşlılık aylığıdır. 'Ben 10 bin günü tamamladım ama 45 yaşındayım, bana maaş verin' denilemez çünkü bu sisteme aykırıdır. Bunun aksi sistemin dengelerini bozar. Bu konuda bir çalışma yok" diye konuştu.
Yeni Ufuk