Yılbaşı ile birlikte tavuk sakatatından elde edilen tavuk yeminin yağ ve un olarak tekrar tavuklara yedirilmesi resmen yasaklanıyor. Aralık 2011'de yayınlanan bir yönetmelikle geçiş için 5 yıl süre tanındığına dikkat çeken Tarım Bakanlığı yetkilileri firmaların 'hazırlanamadık" gerekçesiyle engelleme çabalarını 'beyhude' olarak değerlendiriyor.

Tavuk yetiştiricileri 1 milyon tonluk tavuk sakatatının nasıl bertaraf edileceğinin belirsizliğine dikkat çekerken, Tarım Bakanlığı bu işin sorumluluğun sektördeki firmalara ait olduğunu söylüyor. Kanun ve yönetmeliklerde ne emrediliyorsa onun yapılacağını ifade eden Tarım Bakanlığı'ndan üst düzey bir yetkili, "Onlar arzularını iletiyorlar. Gayet normal. Ancak erteleme olmayacağını üstüne basarak söylüyorum. 5 yıl önce durumu bildirdik. Sektör hazırlanmalıydı. Avrupa Birliği'ne uyum için bunu yapıyoruz. Orada sakatattan un ve yağın yeme katılması yasak. Geri adım atamayız" diyor. Oluşan 1 milyon tonluk atığın nasıl bertaraf edileceğini sorduğumuz üst düzey yetkili, "Sorumluluk firmalarda. Hazırlığı yapmalıydılar" şeklinde cevap veriyor.

DOLAYLI YOLDAN BAŞVURDUK

Beyaz Et Sanayicileri Birliği'nin Başkanı Sait Koca'nın konu hakkındaki yorumu ise "Ne olacağını merakle bekliyoruz" şeklinde oluyor. Koca, "Dolaylı yoldan Tarım Bakanlığı ile iletişime geçtik. Yeni Bakan Faruk Çelik'ten randevu istedik. Daha geri dönüş alamadık" diyor. Türkiye'de oluşan 1 milyon ton tavuk sakatatından 300 bin ton tavuk yemi elde edildiği bilgisini veren Koca, "Atığın bertaraf edilmesini sektör olarak kaldıramayız. Zaten ayakta zor duruyoruz. Bir de bertaraf tesisleri yapmak için para harcayamayız. Bunu yapmasak bile oluşan yem açığını kapatmak için 450 bin tonluk soya yemi ithal etmek zorunda kalacağız. Bu yemin tonu 1100 TL" ifadelerini kullanıyor.

Yok etmek bizim işimiz değil

TÜRKİYE'de yatırım yapmanın çok zor olduğunu söyleyen Sait Koca, "4 yıl önce tavuk gübresinden enerji elde edebilmek için Bolu'da bir firma ile harekete geçtik. Ancak yasal süreçleri ve bürokrasiyi bir türlü aşamadık. Oluşan atıklar da enerjiye çevrilebilir. Ancak bu da çok maliyetli. Ayrıca bizim işimiz de değil. Biz tavukçuyuz. Eğer bu tesisler yapılacaksa devlet desteği olmadan olmaz" diyor.

Rendering yem nedir?

Et üretimi sırasında ortaya çıkan ve insan gıdası olarak bir değer taşımayan atıklar, rendering tesislerinde işlenerek et-kemik unu ve hayvansal yağa dönüştürülüyor. Yem üretiminde hayvansal protein kaynağı olarak yeniden kullanılabilir hale getiriliyor.

Yönetmelik 2011'de yayınlandı

Haziran 2010'da yayınlanan 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu sonrasında Aralık 2011'de yayınlanan İnsan Tüketimi Amacıyla Kullanılmayan Hayvansal Yan ürünler Yönetmeliği ile hayvanlardan elde edilen yemlerin üretimi yasaklandı. Yasakların Ocak 2016'dan itibaren geçerli olacağı belirtildi. Yönetmelikte, "Kürk hayvanları hariç karasal hayvanların, aynı türden hayvanların gövdeleri veya parçalarından elde edilen işlenmiş hayvan proteinleri ile beslenmesi. Geviş getiren hayvanların, süt ürünlerinden elde edilen ürünler hariç olmak üzere hayvansal proteinler ile beslenmesi yasaklandı" ifadeleri yer aldı.

Tavukçulara 'kazanç' eleştirisi

Tavukçuluk sektörü temsilcileri 'tavuk yan ürünlerinden elde edilen yemleri kullanmazsak daha fazla GDO'lu yem getirmek zorunda kalırız' açıklaması üzerine Tarım Bakanlığı'ndan üst düzey bir yetkili, açıklamanın 'saçma' olduğunu söylemişti. "Zaten GDO'lu yem kullanıyorlar. Bu yemi kullanmayınca daha çok GDO'lu yem getirmek zorunda kalırız diyerek, GDO'lu yemlerin kötü olduğunu göstermeye çalışıyorlar" diyen üst düzey yetkili, "GDO'lu yemler Bio Güvenlik Kurulu tarafından denetleniyor ve dünya bu yemleri kullanıyor. Madem kötü neden şimdi kullanıyorsunuz. O zaman hiç kullanmayın. Tek dertleri daha fazla kazanmak. Çünkü tavuk yan ürünlerinden elde edilen yemin maliyeti düşük" ifadelerini kullanmıştı.